بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم

مطالعات فقهی و فلسفی

دوره 13، شماره 51، مهر 1401، صفحه 30-43   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

معصومه شیخ نیا¹؛ رسول ابافت^{* 2}

¹کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، واحد تهران، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

²استادیار، گروه حقوق، واحد پرند، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که فقه اسلامی براساس قواعد ابرام و الزام، احترام اقلیت‌های مقیم کشور را لازم شمرده و آنها را در احوال شخصیه خود مختار می­داند. اقلیت­های رسمی کشور دارای انجمن‌هایی هستند که کاملاً مطابق شرع خود نسبت به اجرای طلاق اقدام می‌کنند. ازدواج‌های مختلط در حین طلاق پیچیدگی خاص خود را داشته و به‌صورت کلی ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان باطل بوده و رسمیت ندارد. ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان نیز مشروط به اسلام آوردن زن است و به همین جهت دادگاه‌های عمومی صلاحیت رسیدگی به مسئله را دارند، اما اگر خروج از اسلام به‌واسطه ازدواج صورت گیرد، مسئله ارتداد مطرح است که مهم­تر از رسیدگی به طلاق می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

طلاق؛ اقلیت دینی؛ اقلیت مذهبی؛ احوال شخصیه؛ ایران؛ ازدواج

مراجع

آریامنش، بشیر (1390). حقوق اقلیت‌ها از منظر قانون اساسی و موازین بین‌المللی. تعالی حقوق، 4(13)، ص12-52.

ابراهیمیان، حجت‌الله (1391). حقوق خاص اقلیت‌های دینی در نظام سیاسی ایران. مطالعات انقلاب اسلامی، 9(29)، ص1-12.

ابن عابدین، محمدامین (1395). رد المختار. قم: قلم، ج 2.

ابن منظور، ابوالفضل (1414ق). لسان العرب. بیروت: اقلام، ج1.

بجنوردی، محمدحسن (1413ق). قواعد فقهیه. قم: اسماعیلیان، ج 1.

بغدادی، مفید (1413ق). المقنعه. قم: اسماعیلیان، ج1، چاپ سوم.

حسینیان، رضا (1398). جزوه درسی حقوق اقلیت‌ها. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.

حلّی، جعفر بن حسن (1414ق). تذکره الفقها. تبریز: مکتب رضوی، چاپ سوم، ج1.

رهنی، محمد؛ فریدی، حسن (1388). بررسی مبانی فقهی احوال شخصیه اقلیت‌های دینی از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه. فقه و تاریخ تمدن، 5(20)، ص 107-130.

شریفی، حسین؛ قره‌باغی، عبدالله (1389). تحلیل قاعده منع تبعیض نسبت به اقلیت‌ها در حقوق بین‌الملل. حقوقی بین‌المللی، 27(42)، ص36-52.

صالح‌پور، رضا (1398). جزوه حقوق خانواده. دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند.

طالبی باقری، باقر (1393). سیری در تلمود. تهران: نشر ادیان، ج1.

فاضل لنکرانی، محمد (1416ق). قواعد فقهیه. قم: نشر مهر، چاپ سوم، ج1.

فروزنده، مسعود (1392). ایران، سرزمین ادیان الهی. تهران: سفیران، ج1.

محقق حلّی (1413ق). شرایع الاسلام. قم: دارالقلم، ج1.

مصطفوی، حسن (1386). محاکمه و بررسی در عقاید و احکام و آداب و تاریخ باب و بهاء. تهران: علامه مصطفوی، چاپ سوم، ج2.