ارائه مدلی برای ارزیابی کارایی پایداری زنجیره تامین با درنظرگیری موازنه نسبی میان اهداف پایداری با استفاده از نظریه بازی‌

فصلنامه مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی (مدیریت صنعتی سابق)

دوره 17، شماره 62، اسفند 1401، صفحه 19-36   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/imj.2023.1962628.1781

نویسندگان

محسن یعقوبی زاده ونینی¹؛ رضا یوسفی زنوز^{* 2}؛ سید امیر رضا ابطحی²؛ کاوه خیلی دامغانی³

¹دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی صنایع، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استادیار، گروه فناوری اطلاعات و مدیریت عملیات، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³دانشیار، دانشکده مهندسی صنایع، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

پایداری زنجیره تامین یک ضرورت برای کسب و کارها در دنیای امروز است تا سازمان‌ها علاوه بر هدف اقتصادی به اهداف اجتماعی و زیست محیطی نیز توجه داشته باشند. از این رو و بمنظور حصول اطمینان از تحقق این اهداف، اندازه‌گیری عملکرد پایداری زنجیره تامین امری اجتناب ناپذیر محسوب می‌شود. مساله ارزیابی عملکرد پایداری زنجیره تامین از یک سو تحت تاثیر تعارضات منافع ذاتی میان اهداف پایداری است که باعث تشدید پیچیدگی این مساله می‌شوند و از سوی دیگر می‌بایست بگونه‌ای برنامه‌ریزی شده باشد تا قابلیت ارائه دانش کافی از وضعیت عملکرد هم پایداری زنجیره تامین و هم عملکرد در هر یک از اهداف پایداری را داشته باشد. در این مطالعه یک مدل ریاضی ترکیبی تحلیل پوششی داده‌ها و تئوری بازی برای ارزیابی کارایی زنجیره تامین پایدار و کارایی اهداف پایداری با در نظرگرفتن موازنه نسبی میان اهداف پایداری ارائه شده است. موازنه نسبی میان اهداف پایداری با بازی چانه‌زنی نش در مدل پیشنهادی بگونه‌ای فرموله‌بندی شده است که قابلیت ارائه نتایج همزمان مربوط به عملکرد سراسری پایداری زنجیره تامین و همچنین عملکرد هر یک از اهداف پایداری فراهم شود. همچنین عملکرد مدل ارائه شده تحت یک مطالعه موردی برای محصولات یک شرکت‌ داروسازی ایرانی مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج اجرای مدل حاکی از آن است که مدل پیشنهادی اولا قابلیت ارائه مقادیر کارایی در سطوح مورد انتظار را دارد و ثانیا دانش لازم و کافی را در مقایسه میان کارایی پایداری زنجیره تامین و کارایی اهداف پایداری در محصولات کارا و ناکارا ایجاد می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

پایداری زنجیره تامین؛ ارزیابی کارایی؛ تئوری بازی

مراجع

1. Acquaye, A., Ibn-Mohammed, T., Genovese, A., Afrifa, G. A., Yamoah, F. A., & Oppon, E. (2018). A quantitative model for environmentally sustainable supply chain performance measurement. European Journal of Operational Research, 269(1), 188-205.
2. Amirkhan, M., Didehkhani, H., Khalili-Damghani, K., & Hafezalkotob, A. (2018). Measuring performance of a three-stage network structure using data envelopment analysis and Nash bargaining game: a supply chain application. International Journal of Information Technology & Decision Making, 17(05), 1429-1467.
3. Badiezadeh, T., Saen, R. F., & Samavati, T. (2018). Assessing sustainability of supply chains by double frontier network DEA: A big data approach. Computers & Operations Research, 98, 284-290.
4. Beckmann, M., Hielscher, S., & Pies, I. (2014). Commitment strategies for sustainability: How business firms can transform trade‐offs into win–win outcomes. Business Strategy and the Environment, 23(1), 18-37.
5. Beske-Janssen, P., Johnson, M. P., & Schaltegger, S. (2015). 20 years of performance measurement in sustainable supply chain management–what has been achieved? Supply chain management: An international Journal, 20, 664-680.
6. Chithambaranathan, P., Subramanian, N., Gunasekaran, A., & Palaniappan, P. K. (2015). Service supply chain environmental performance evaluation using grey based hybrid MCDM approach. International Journal of Production Economics, 166, 163-176.
7. Dumitrascu, O., Dumitrascu, M., & Dobrotǎ, D. (2020). Performance evaluation for a sustainable supply chain management system in the automotive industry using artificial intelligence. Processes, 8(11), 1384.
8. Esfahbodi, A., Zhang, Y., & Watson, G. (2016). Sustainable supply chain management in emerging economies: Trade-offs between environmental and cost performance. International Journal of Production Economics, 181, 350-366.
9. Fathi, A., Karimi, B., & Saen, R. F. (2022). Sustainability assessment of supply chains by a novel robust two-stage network DEA model: a case study in the transport industry. Soft Computing, 1-18.
10. Haghighi, S. M., Torabi, S. A., & Ghasemi, R. (2016). An integrated approach for performance evaluation in sustainable supply chain networks (with a case study). Journal of cleaner production, 137, 579-597.
11. Hahn, T., Pinkse, J., Preuss, L., & Figge, F. (2015). Tensions in corporate sustainability: Towards an integrative framework. Journal of business ethics, 127(2), 297-316.
12. Izadikhah, M., & Saen, R. F. (2018). Assessing sustainability of supply chains by chance-constrained two-stage DEA model in the presence of undesirable factors. Computers & Operations Research, 100, 343-367.
13. Jakhar, S. K. (2015). Performance evaluation and a flow allocation decision model for a sustainable supply chain of an apparel industry. Journal of Cleaner Production, 87, 391-413.
14. Jomthanachai, S., Wong, W. P., & Lim, C. P. (2021). A Coherent Data Envelopment Analysis to Evaluate the Efficiency of Sustainable Supply Chains. IEEE Transactions on Engineering Management.
15. Jørgensen, T. H. (2008). Towards more sustainable management systems: through life cycle management and integration. Journal of cleaner production, 16(10), 1071-1080.
16. Liang, L., Yang, F., Cook, W. D., & Zhu, J. (2006). DEA models for supply chain efficiency evaluation. Annals of operations research, 145(1), 35-49.
17. Mahmoudi, R., Emrouznejad, A., & Rasti-Barzoki, M. (2019). A bargaining game model for performance assessment in network DEA considering sub-networks: a real case study in banking. Neural Computing and Applications, 31(10), 6429-6447.
18. Mirhedayatian, S. M., Azadi, M., & Saen, R. F. (2014). A novel network data envelopment analysis model for evaluating green supply chain management. International Journal of Production Economics, 147, 544-554.
19. Morhardt, J. E., Baird, S., & Freeman, K. (2002). Scoring corporate environmental and sustainability reports using GRI 2000, ISO 14031 and other criteria. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 9(4), 215-233.
20. Narimissa, O., Kangarani‐Farahani, A., & Molla‐Alizadeh‐Zavardehi, S. (2020). Evaluation of sustainable supply chain management performance: Indicators. Sustainable Development, 28(1), 118-131.
21. Qorri, A., Mujkić, Z., & Kraslawski, A. (2018). A conceptual framework for measuring sustainability performance of supply chains. Journal of Cleaner Production, 189, 570-584.
22. Tajbakhsh, A., & Hassini, E. (2018). Evaluating sustainability performance in fossil-fuel power plants using a two-stage data envelopment analysis. Energy Economics, 74, 154-178.
23. Tavassoli, M., Ketabi, S., & Ghandehari, M. (2022). A novel fuzzy network DEA model to evaluate efficiency of Iran’s electricity distribution network with sustainability considerations. Sustainable Energy Technologies and Assessments, 52, 102269.
24. Veleva, V., & Ellenbecker, M. (2001). Indicators of sustainable production: framework and methodology. Journal of cleaner production, 9(6), 519-549.
25. Wang, H., Pan, C., Wang, Q., & Zhou, P. (2020). Assessing sustainability performance of global supply chains: An input-output modeling approach. European journal of operational research, 285(1), 393-404.