اثربخشی رویکرد هیجان مدار بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، کیفیت زندگی زناشویی و تنظیم شناختی هیجان در زوجین خیانت دیده

زن و مطالعات خانواده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 اسفند 1401

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2023.1966513.1742

نویسندگان

مهسا کیوانی¹؛ امیر پناه علی^{* 2}؛ شعله لیوارجانی³؛ علی خادمی⁴

¹دانشجوی دکتری مشاوره، گروه مشاوره، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات آذربایجانشرقی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز، ایران

²استادیار مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز، ایران.( نویسنده مسئول). [e-mail]

³استادیار ، گروه مشاوره، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز، ایران.

⁴دانشیار گروه روان‌شناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

هدف تحقیق حاضر تعیین اثربخشی رویکرد هیجان مدار بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، کیفیت زندگی زناشویی و تنظیم شناختی هیجان در زوجین خیانت دیده بود. تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل زوجین خیانت دیده‌ای (خیانت کننده و خیانت شونده) بودند که به مراکز مشاوره شهر تبریز از فروردین ۱۴۰۰ تا مرداد ماه مراجعه نموده بودند. تعداد نمونه 14 زوج انتخاب و به صورت هدفمند در 2 گروه قرار گرفتند. گروه آزمایشی تحت مداخله هیجان مدار و گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزارهای اندازه‌گیری شامل پرسشنامه طرحواره‌های ناسازگار اولیه ‌انگ، پرسشنامه کیفیت زندگی زناشویی باسبی، کران، لارسن و کریستنسن و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و کرایج بود. برای تجزیه و تحلیل از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره با استفاده از نرم افزار Spss استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان هیجان مدار به طور معنی داری موجب کاهش محرومیت هیجانی، رهاشدگی، انزوای اجتماعی، نقص، وابستگی، گرفتاری، فداکاری و بازداری عاطفی در مرحله پس آزمون شده است. همچنین رویکرد هیجان مدار به طور معنی داری موجب افزایش مولفه‌های کیفیت زندگی زناشویی توافق، رضایت و انسجام و نیز موحب افزایش تنظیم شناختی هیجان سازگارانه و کاهش تنظیم شناختی هیجان ناسازگارانه شده است.

کلیدواژه‌ها

رویکرد هیجان مدار؛ طرحواره‌های ناسازگار اولیه؛ کیفیت زندگی زناشویی؛ تنظیم شناختی هیجان؛ خیانت

مراجع

Aldao,A., Nolen- Hoeksema,S.,&Schweizer , S.(2010).Emotion-regulation strategies across psychopathology: A meta-analytic review.Clinical psychology view,30,217-237.

Angus, L.E., Greenberg, L.S.(2011). Working with narrative in emotion-focused therapy: changing stories, healing lives. Massachusetts: American Psychological Association.

Benneer D.G, Hill P.C.(1999). Baker Encyclopedia of Psycoholgy and Counseling. Michigan: Baker Books.

Dumitrescu, D & Rusu, A.S (2012). Relationship between early maladaptive schemas, ouple satisfaction and individual mate value: An evolutionary psychological approach. Journal of evidence- based psychotherapies, (1) 12, 63-7.

Esmaili, F., Nawabinejad, S., & Kyamanesh, A. (2021). The effectiveness of emotion-oriented therapy on the initial incompatible schemas of couples during marriage. Research Journal of Behavioral Sciences, Vol 2 (64), pp. 251-262. [In Persian]

Ezati N, Kakabaraeri K. (2016).Forecastin extramarital relationships based on marital quality of life and the five major personality factors. Journal of Nation Research; 1(9): 83-75.

Farokhzadian, A. A., Rezaei, F., & Sadeghi, M. (2018). The Effectiveness of Combined Metacognitive Therapy with Childhood traumas-Based Emotional Schema Therapy on Generalized Anxiety Disorder of Social Anxiety. The Horizon of Medical Sciences, 24(2), 111-118. [In Persian]

Gross, J. J. (2003). Emotion regulation: Affective, cognitive, and social consequences. Psychophysiology, 39(3): 281-291.

Gross, J.J.(2015). Emotion regulation: Current status and future prospects. Psychol. Inq. 26: 1–26.

Gross, J. J. (2014). Emotion regulation: Conceptual and empirical foundations. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation (2nd ed., pp. 3-23). New York: Guilford Press.

Greenberg L.(2008). Emotion and cognition in psychotherapy: the transforming power of affect. Canadian Psychol. 49(1):49.

Hasni, J., Naderi, Y., Ramzanzadeh. F., & PourAbbas, A. (2012). The role of emotional intelligence and emotional schemas in women's marital satisfaction. Family Research Quarterly, Vol 9(4), pp. 489-506. [In Persian].

Hatamy A, Fathi E, Gorji Z, Esmaeily M. (2011).The Relationship between parenting styles and Attachment Styles in men and women with infidelity. Procedia Soc Behav Sci. 15: 3743-7. Doi: 10. 1016/j.sbspro.2011.04.366.

Javidi, N. (2012). The effectiveness of emotion-oriented couple therapy on improving marital satisfaction of couples and controlling family behavior. Applied Consultant Quarterly, 3(2), 65-87. [In Persian].

Jeanfreau, M, M. (2009). A qualitative study investigating the decision- making process of women, participation in marital infidelity. Kansas state university.

Johnson, SM. (2010). The practice of emotionally focused couple therapy. Translated by Bahrami F, Azarian Z , Etemadi O. 2nd ed .Tehran: Danzheh Press.PP.257-259 . [In Persian].

Johnson SM, Simakhodskaya Z, Moran M. (2018). ‌Addressing issues of sexuality in couples therapy: emotionally focused therapy meets sex therapy. Current Sexual Health Reports.10(2):65-71.

Karminejad, Z., Sudani, M., & Mehrabizadeh Honarmand, M. (2015). The effectiveness of the emotion-oriented approach on the cognitive regulation of emotion in female students with emotional failure. Journal of Yafteh, vol 18, (4), pp. 86-79. [In Persian]

Kaya, Y., & Aydin, A. (2021). The Mediating Role of Early Maladaptive Schemas in the Relationship Between Attachment and Mental Health Symptoms of University Students. Journal of Adult Development, 28, 15-24.

 

Kolayi, A., Basati Mutlaq, T., Tajik Esmaili, A., Taqvai, D., and Rahmatizadeh, M. (2013). Early maladaptive schemas and intimate attitudes in non-covenant and non-covenant married men. The scientific and research quarterly of the Iranian Nursing Scientific Association, volume 2, number 3, page 12-23. [In Persian]

Lavner, J. A., Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (2016). Does couples' communication predict marital satisfaction, or does marital satisfaction predict communication? Journal of Marriage and Family, 78 (3), 680-694.

Loudova I, Janis K, Haviger J. (2013).Infideltiy as a Theratening Factor to the Existence of the Family. Procedia- Soc Beha Sci; 106: 1462-9. Doi: 10.1016/ j.sbspro.2013.12.164.

Mahmoud Alilou, M., Heydari Aghdam, B. (2017). The effectiveness of emotion regulation and mindfulness training on the symptoms of bulimia nervosa. Journal of Medical Sciences Studies. Vol 29 (12):pp. 888-895. [In Persian]

Mazzuca, S., Kafetsios, K., Livi, S., Presaghi, F. (2019). Emotion regulation and satisfaction in long-term marital relationships: The role of emotional contagion. Journal of Social and Personal Relationships,36(9),80-95.

Mennin, D. S., & Fresco, D. M. (2014). Emotion regulation therapy. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation (pp. 469- 490). New York: Guilford Press.

Mohammad Hosni, S., and Bakhtiarpour, S. (2014). The relationship between primary maladaptive schemas and problem-focused and emotion-oriented coping strategies among female teachers with stress syndrome, International Conference on Humanities and Behavioral Studies, Tehran. [In Persian]

Nekonam, A., Etemadi, S., and Pournakash Esfahani, S. (2017). The effectiveness of the emotion-oriented couple therapy approach on improving sexual satisfaction and marital stress of coronary heart patients. Journal of Psychological Sciences, 17(65), 61-77. [In Persian]

Porjorat, M. (2016). A comparative study of early maladaptive schemas in woment with marital infidelity experience and those who didn't have such an experience. Acta Medica Internationl. 3(1): P. 89-93.

 

Rahim Aghaei, F., Hatamipour, Kh., and Ashuri, J. (2016). The effect of group schema therapy on reducing depression symptoms and increasing the quality of life of nurses. Journal of Nursing Education, 6(3), 17-23. [In Persian]

Soltani M, Shairi MR, Roshan R, Rahimi Ch.(2014). The impact of emotionally focused therapy on emotional distress in infertile couples. Int J Fertil Steril; 7(4): 337-344.

Starratt VG, Weekes- Shackelford V, Shackelford TK. (2017). Mate value both positively and negatively predicts intentions to commit an infidelity. Pers Ind Differ; 104: 18-22. Doi: 10.1016/j.paid.2016.07.028.

Wiebe S, Elliott Susan M, Johnson M, Burgess M, Tracy L, Dalgleish Lafontaine(2019). Focused Couple Therapy and Sexual Satisfaction Outcomes in a Two-year Follow-up Study. Journal of Couple & Relationship Therapy; 18(10): 262.

Yavari Kermani, M. (2008). Survey of marital satisfaction. Master's thesis, Birjand Azad University. [In Persian]

Young, J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Sarasota, Florida: Professional Resource Press.

Young, J, E,, Klosko, J. S., Weishaar, M. E.(2003) Schema therapy: A practitioner's guide. New York: Guildford Press;p. 23-64.

Yousefi, N. (2011). Comparison of the effectiveness of two family therapy approaches based on schema therapy and Bowen's emotional system on the desire for divorce in clients seeking divorce. Journal of Clinical Psychology, 3(11), 53-64. [In Persian]

Zeinali, A. and Amirsardari, L. (2018). Predicting infidelity proneness using early maladaptive schemas. Jentashapir Jornal of Health Research. 9(1); el 1892.