پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 10,005 |
| تعداد مقالات | 83,623 |
| تعداد مشاهده مقاله | 78,424,269 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,449,923 |
مقایسۀ ترانه و تصنیف و بیان تفاوتشان (از آغاز تا قبل از انقلاب) | ||
| تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) | ||
| دوره 15، شماره 55، فروردین 1402، صفحه 348-367 اصل مقاله (607.1 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/dk.2022.1929443.2268 | ||
| نویسندگان | ||
| رضوان کریمی1؛ ماه نظری* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. | ||
| چکیده | ||
| معنی ترانه و تصنیف، نوع اجرا و تاریخچۀ شکل گیریِ آن‌ها، از مباحثی است که ذهن بسیاری از محققان را به خود مشغول داشته است. بعضی، هر دو مقوله را یکی می‌کنند و به انواع خواندن‌ها، ترانه می‌گویند، در حالی‌که در شیوۀ اجرا، فرق بسیار است. و یا از دیدگاه بعضی از محققان و شاعران دو بیتی، رباعی، قطعه و شاید غزل کوتاه را، نیز، ترانه می‌نامند و از دیدگاه آن‌ها تنها قالبِ کوتاهِ ترانه است که آن‌را، از قصیده، مثنوی، غزل و دیگر قالب‌های شعری جدا می‌کند، حتی مرحوم ملک‌الشعرای بهار، که خود پایه‌گذار علم سبک‌شناسی است، تصنیف را نوعی از اشعار هجایی محلی که قبل از اسلام در ایران رایج بوده، دانسته‌اند و فرق زیادی بین شعر و تصنیف قائل نشده‌اند و هر شعری را خاصه در مزاحفات بحر هزج و رجز، به جای تصنیف به کار برده‌اند و از سوی دیگر ترانه را پایین‌تر از شعر و غزل قرارداده و صاحبان فن، نیز، کمتر به ضبط آن‌ها مبادرت نموده‌اند؛ در حالی‌که وجود فهلویات نشان می‌دهد که قدمت ترانه، از شعر بیشتر است. در این مقاله، با بررسی مشخصاتِ ترانه و تصنیف، ضمن این‌که معنیِ درستی از این دو مقوله، ارائه می‌شود، بیان می‌داریم که ترانه و تصنیف، از لحاظ خوانِش تفاوت بسیاری دارند. ترانه بر پایه‌ی احساساتِ درونیی خواننده، شاد یا غمگین و به‌طور یک‌نواخت، اما تصنیف در چارچوب خاص و اصول اساسی خوانده می‌شود و باید شروع، میانه و فرودِ مناسب داشته باشد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی(کتابخانه‌ای) انجام گرفته است | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترانه؛ تصنیف؛ عارف قزوینی؛ موسیقی؛ مقامات و ردیف‌های آوازی | ||
| مراجع | ||
|
کتاب‌ها آرینپور، یحیى (1387) از صبا تا نیما، 3 جلدی، تهران: نشر زوار. ایرج میرزا (1342) دیوان ایرج میرزا، به اهتمام دکتر محمدجعفر محجوبف تهران: نشر اندیشه. بهار، محمدتقی (1390) دیوان اشعار، تهران: نشر نگاه. پایور، فرامرز (1378) ردیف آوازی و تصنیف‌های قدیمی به روایت استاد عبدالله دوامی، تهران: موسسه فرهنگی هنری ماهور. رودکی، ابوجعفر (1345) گزیده سخن پارسی، به کوشش خلیل خطیب‌رهبر، تهران: نشر صفی علیشاه. ریپکا، یان (1383) تاریخ ادبیات ایران، 2 جلدی، تهران: نشر سخن. سعدی، مصلح‌الدین (1382) غزلیات سعدی، تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: نشر ققنوس. شاملو، احمد (1378) کتاب کوچه (جامع لغات، اصطلاحات، تعبیرات، ضرب‌المثل‌های فارسی)، تهران: مازیار. شمیسا، سیروس (1386) سیر رباعی در شعر فارسی، تهران: نشر علم. فردوسی، ابوالقاسم (1388) شاهنامه، تهران: نشر قطره. قزوینی، عارف (1395) دیوان اشعار، تدوین محمدعلی سپانلو و مهدی اخوت، تهران: نشر نگاه. کریستین سن، آرتور (1363) شعر و موسیقی در ایران قدیم، ترجمۀ عباس اقبال، تهران: نشر هنر و فرهنگ. گلبن، محمد (1351) بهار و ادب پارسی (مجموعۀ مقالات بهار)، تهران: شرکت سهامى کتاب‌هاى جیبى. مسعودی، حسین (1390) مروج‌الذهب و معادن‌الجواهر، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی. مشحون، حسن (1388) تاریخ موسیقی ایران، تهران: نشر فرهنگ نو. مولانا، جلال‌الدین محمد (1380) دیوان شمس تبریزی، با مقدمۀ فروزان‌فر، تهران: نشر صدای معاصر. میرصادقی، میمنت (1373) واژه‌نامه هنر شاعری، تهران: مهناز. نشاط، سید محمود (1342) زیب سخن یا علم بـدیع فارسـی، تهـران: مهـر آیین. هدایت، صادق (1379) فرهنگ عامیانۀ مردم ایران، به کوشش جهانگیر هدایت، تهران: نشر چشمه. مقالات شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1388). کهن‌ترین نمونه شعر فارسی (یکی از خسروانی‌های باربَد)، زبان و ادبیات فارسی، 6(62)،28-32. همایی، جلال‌الدین. (1375). غزل و تحوّلات اصطلاحى آن در قدیم و جدید. یغما، 13(2)، 77-83. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 51 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 56 |
||