تعلیق تعقیب کیفری سرمایه‌گذار خارجی با توسل به اقدامات موقت دیوان داوری ایکسید

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 1، دوره 16، شماره 59، فروردین 1402، صفحه 1-23   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2023.1975890.2498

نویسنده

جواد صالحی^*

دانشیار گروه حقوق دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران. رایانامه: [e-mail]

چکیده

زمینه و هدف: توسل به اقدامات موقت در دیوان داوری ایکسید برای تعلیق تعقیب کیفری از موضوعات جدید حقوق­بین‌الملل سرمایه‌گذاری است. دولت میزبان پس از شروع رسیدگی به اختلافات سرمایه‌گذاری در دیوان داوری ایکسید به تعقیب کیفری سرمایه‌گذار خارجی می‌پردازد تا او را از داوری بین‌المللی باز دارد. لذا بررسی ابعاد مختلف این رویکرد واجد اهمیت و از اهداف و موضوع این نوشتار است.
روش: روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و انتقادی است تا با اتکاء به رویه دیوان داوری ایکسید به یک سوال پاسخ دهد. سوال پژوهش این است که تاثیر اقدامات موقت دیوان داوری ایکسید بر نفی اعمال حاکمیت دولت میزبان در تعقیب کیفری سرمایه‌گذار خارجی چیست؟
یافته‌ها و نتایج: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که الزا‌م‌آوری اقدامات موقت، پذیرش معاهده سرمایه‌گذاری، اتکاء طرفین به ساز و کار داوری بین‌المللی قبل از بروز اختلافات از زمینه‌های نادیده گرفتن اعمال حاکمیت دولت میزبان در تعقیب کیفری سرمایه‌گذار خارجی همزمان با شروع فرآیند داوری بین‌المللی است. بر این اساس دولت میزبان باید از تعقیب کیفری سرمایه‌گذار خارجی پس از شروع تا پایان فرآیند داوری خودداری کند تا داوری عادلانه با حفظ تساوی سلاح‌ها انجام شود.

کلیدواژه‌ها

دولت میزبان؛ تعقیب کیفری؛ سرمایه‌گذار خارجی؛ دیوان داوری ایکسید؛ اقدامات موقت

مراجع

- پیری، مهدی؛ شکیب، محمدرضا و احمدپور، بهاره. (1397). بررسی رویکرد دیوان‌های داوری ایکسید به دفاع ضرورت و شرط استثنا: تأملی بر پرونده‌های گازی آرژانتین، مطالعات حقوق انرژی، 4(2)، 403-377.

https://jrels.ut.ac.ir/article_70843.html

- جعفری ندوشن، شهاب. (1392). رسیدگی‌های موازی در دعاوی سرمایه‌گذاری خارجی و روش‌های مقابله با آن، حقوقی دادگستری، 77(84)، 69-41.

http://www.jlj.ir/article_10812.html

- حبیب‌زاده، توکل و غلامی، عفیفه. (1397). نقش شرط فراگیر در حل‌و‌فصل اختلافات سرمایه‌گذار خارجی و دولت میزبان در پرتو رویه داوری ایکسید، حقوقی بین‌المللی، 59(35)، 118-85 .

http://www.cilamag.ir/article_31885.html

- زمانی، قاسم و بذار، وحید. (1397). فرض وجود خطر به ‌عنوان عاملی تأثیرگذار بر مسئولیت در اختلافات ناشی از سرمایه‌گذاری خارجی با تأکید بر رویۀ داوری بین‌المللی، مطالعات حقوق خصوصی، 48(2)، 245-227.

https://jlq.ut.ac.ir/article_66732.html

- سلیمان‌زاده، احمدرضا و کوشا، هستی. (1395). بررسی دستور موقت و ضمانت اجرای آن در دیوان بین‌المللی دادگستری، مطالعات بین‌المللی، 13(1)، 92-59.

 https://www.isjq.ir/article_91284.html

- صالحی، جواد. (1399). اقدامات موقت و بایسته‌های آن در رویه قضایی دیوان بین‌المللی حقوق دریاها؛ جلوه‌ای از نفی تحقق ملاحظات حقوق بشری متهم با هدف رعایت مصلحت بزه‌دیده، مطالعات حقوق تطبیقی، 11(1)، 190-171.

https://jcl.ut.ac.ir/article_76710.html

- میرعباسی، باقر و فامیل زوار جلالی، امیر. (1399). صلاحیت دیوان بین‌المللی دادگستری در صدور قرار موقت با نگاه موردی بر قضیه اوکراین علیه فدراسیون روسیه سال 2017، مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، 50(4)، 1524-1505.

https://jplsq.ut.ac.ir/article_76874.html

- Bento, L. (2017). Mapping the Genetic Code of  Provisional Measures: Characteristics and Recent Developments, in; Crina Baltag (ed.), International Centre for Settlement of Investment Disputes Convention after 50 Years: Unsettled Issues, Kluwer Law International.

- Born, B. Gary. (2020). International Commercial Arbitration, 3nd ed., Kluwer Law International.

- Karton, J. (2015). Lessons from International Uniform Law”, in; Jean E. Kalicki and Anna Joubin-Bret (eds.), Reshaping the Investor-State Dispute Settlement System-Journeys for the 21^st Century, Nijhoff International Investment Law Series, Vol. 4, Brill.

- Pieth, M; Lucinda A. Low and Peter J. Cullen. (2014). The OECD Convention on Bribery: A Commentary, 2nd ed., Cambridge University Press.

- Schreuer, Ch. (2015). Do We Need Investment Arbitration?, in; Jean E. Kalicki and Anna Joubin-Bret (eds.), Reshaping the Investor-State Dispute Settlement System-Journeys for the 21^st Century, Nijhoff International Investment Law Series, Vol. 4, Brill.

- Zuleta, E. (2015). The Challenges of Creating a Standing International Investment Court, in; Jean E. Kalicki and Anna Joubin-Bret (eds.), Reshaping the Investor-State Dispute Settlement System-Journeys for the 21^st Century, Nijhoff International Investment Law Series, Vol. 4, Brill.

- Burnett, G. Henry and Jessica Beess und Chrostin (2015). Interim Measures in Response to the Criminal Prosecution of Corporations and Their Employees by Host State in Parallel with Investment Arbitration Proceedings, Maryland Journal of International Law, Vol. 30(1), 31-54.

https://digitalcommons.law.umaryland.edu/mjil/vol30/iss1/5/