بررسی مضامین و عناصر شیعی در امامزاده یحیی ورامین

باستان شناسی ایران

دوره 12، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 112-126   

نوع مقاله: علمی

شناسه دیجیتال (DOI): AOI-2301-1163

نویسنده

بیتا سودایی^*

گروه باستانشناسی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین پیشوا،ورامین،تهران، ایران

چکیده

دین و باورهای مذهبی در شکل گیری معماری اسلامی و تزئینات آن نقش بسزایی دارند با پیدایش و تکامل فرقه های اسلامی در تاریخ ایران، شاهد شکل گیری معماری آرامگاهی از جمله امام زاده ها  در مناطق مختلف هستیم.  این نوع بناها در ایران نسبت به دیگر کشورهای اسلامی بیشتر مشاهده می شود. امامزاده ها نقشی فراتر از کارکرد مقبره داشته اند و از نظر معنا شناختی و کالبدی اهمیت بسیاری دارند. امامزاده یحیی یکی از امکان مذهبی ورامین است که قدمت آن به قرن هشتم هجری برمی گردد. هدف این پژوهش مطالعه عناصر وابسته به معماری در امامزاده یحیی به منظور بررسی تفکرات شیعه و عوامل اجتماعی و حوادث تاریخی موثر در شکل گیری این آرایه هاست. پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی با رویکرد تاریخی به بررسی اسناد کتابخانه ای و مطالعات میدانی به گردآوری داده ها پرداخته است. نتایج نشان می دهد با گسترش تشیع در ایران گونه خاصی از معماری آرامگاهی به نام امامزاده ها  شکل می گیرند که از طراحی تا تزئینات تحت تاثیر مذهب تشیع قرار داشته اند. تفکرات شیعی  بیشتر در آرایه های خوشنویسی قابل مشاهده هستند که نشان دهنده ی تاکید حکومت وقت بر مذهب رایج است.

کلیدواژه‌ها

معماری؛ نماد؛ شیعه؛ آرامگاه؛ امامزاده یحیی