تحلیل اثر باز بودن تجاری و حکمرانی خوب بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی در ایران

دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

مقاله 4، دوره 9، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 48-70   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مصطفی رجبی^{* 1}؛ پرنیان زربخش²

¹عضو هیأت علمی

²دانشجوی کارشناسی‌ارشد، دانشکده حقوق و اقتصاد، واحد خمینی‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی‌شهر، اصفهان، ایران

چکیده

رشد با ثبات و پایدار از اهداف اصلی در هر اقتصاد می باشد. بنابراین کشورها در مسیر رشد اقتصادی با استفاده از ابزارهای مختلف منجمله ارتباط با تحاری با کشورها و ایجاد نهادهای متناسب با رشد، بدنبال مسیر رشد با ثبات می باشند. اثر باز بودن تجارت خارجی بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی در کشورهای مختلف بدلیل تفاوت در نهادهای کشورها، متفاوت می باشد. لذا این مقاله بدنبال تحلیل تأثیر بازبودن تجاری با در نظر گرفتن وضعیت نهادهای حکمرانی دولت بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی در ایران می باشد. بدین منظور انحراف معیار رشد اقتصادی به عنوان متغیر بی ثباتی رشد، نسبت مجموع صادرات و واردات به تولید ناخالص داخلی به عنوان درجه باز بودن تجاری و میانگین شش شاخص حکمرانی خوب شامل: حق اظهارنظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و مقابله با خشونت، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد به عنوان شاخص حکمرانی سیاسی دولت و نسبت بدهی‌های دولت به تولید ناخالص داخلی نیز به عنوان حکمرانی اقتصادی دولت در نظر گرفته شد. نتایج برآورد الگو به روش ARDL برای ایران طی دوره زمانی 1398-1375حاکی از آن بود که شاخص باز بودن تجاری و بهبود شرایط حکمرانی خوب اثر مثبت و معنی داری برکاهش بی‌ثباتی رشد اقتصادی ایران دارد.

کلیدواژه‌ها

بی‌ثباتی رشد‌اقتصادی؛ حکمرانی‌اقتصادی؛ حکمرانی‌خوب؛ باز بودن‌تجاری

مراجع

احمدپورکچو، علی، دهمرده، نظر. (1398). اثر توسعه مالی و کیفیت نهادی بر رشد اقتصادی کشور‌‌های عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی. اقتصاد و توسعه منطق‌‌های، 26 (17)، 33-62.‎

بدیسار، سید ناصرالدین، احمدی، سید محمدصادق، مدبرنژاد، عاطفه سادات. (1399). ارزیابی شاخص‌‌‌های حکمرانی خوب در بخش آب. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 22(2)، 275-286.

جعفری، مولود، سامتی، مرتضی، رجبی، مصطفی. (1398). اثر کیفیت نهادها بر رفاه بیننسلی در ایران (رویکردی به الگوی نسل‌‌های همپوشان). پژوهشنامه اقتصاد کلان، 27، 224-203.

جهان‌تیغ، فروغ، هاتفی مجومرد، مجید، جلالی، ام البنین. (1398). تحولات سیاسی کابینه و اثرات آن بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی ایران. سیاست‌های راهبردی و کلان، 7، 117-96.

دهقان منشادی، محمد، پوررحیم، پروین. (1392). رابطه بین بی‌ثباتی‌ اقتصاد کلان و رشد اقتصادی در ایران. پژوهش‌‌ها و سیاست‌‌‌های اقتصادی. 21(67)، 171-192.

زارعی، بتول، لاجوردی، حسن. (1397). بررسی رابطه توسعه مالی و تکانه های نفتی بر بی‌ثباتی رشد اقتصادی. اقتصاد مالی، (43)12، 208-193.

سامتی، مرتضی، رنجبر، همایون، محسنی، فضیلت، (1390). تحلیل تأثیر شاخص‌‌‌های حکمرانی خوب بر شاخص توسعه انسانی مطالعه موردی: کشور‌‌های جنوب شرقی آسیا (ASEAN)، فصلنامه علمی‌‌‌‌ پژوهش‌‌‌های رشد و توسعه اقتصادی، 1(4)، 223-183.‎

سلمانی، یونس، یاوری، کاظم، سحابی، بهرام، اصغرپور، حسین. (1395). اثرات کوتاه مدت و بلندمدت بدهی‌‌‌های دولت بر رشد اقتصادی در ایران. مطالعات اقتصادی کاربردی ایران (مطالعات اقتصادی کاربردی)، 5(18)، 81-107.

کریمی‌‌‌‌، محمدشریف، حیدریان، مریم، دورباش، معصومه. (1396). بررسی ارتباط و تأثیر شاخص‌‌های حکمرانی خوب بر رشد اقتصادی در ایران، با رویکرد تصحیح خطای برداری. دوفصلنامه جامعهشناسی اقتصادی و توسعه، 6، 3، 155-127.

عزیزی، زهرا، پدرام، مهدی، عزیزی، پگاه،  (1397). نقش متنوع‌سازی صادرات بر رابطه بین باز بودن تجاری و بی‌ثباتی‌ رشد اقتصادی در کشور‌‌های در حال توسعه منتخب (2015-1980). پژوهش‌‌‌های اقتصادی ایران، 23(77)، 107-138

عمادزاده، مصطفی، جعفری، مولود. (1398). سرمایه انسانی و رشد اقتصادی. اصفهان: انتشارات دانشگاه شیخ بهایی.

برادران شرکاء ، حمید رضا، ملک الساداتی، سیدسعید، (1387)، تأثیر حکمرانی خوب (بر اساس شاخص‌های بانک جهانی) بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب (2005-1996). راهبرد، 1، 49، 52-27.