اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر فرسودگی و دلزدگی تحصیلی دانش آموزان دارای رفتار قلدری

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 اسفند 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2023.1962835.3526

نویسندگان

شهروز نعمتی^{* 1}؛ رحیم بدری گرگری²؛ سپیده کاظمی³

¹دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاه تبریز، تبریز،ایران.

²استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

هدف این مطالعه بررسی اثرات آموزش ذهن آگاهی بر فرسودگی و دلزدگی تحصیلی دانش آموزان دارای رفتار قلدری بود. طرح پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسرو دختردارای رفتار قلدری مقطع دوره متوسطه دوم شهرستان بستان آباد، در سال تحصیلی 1401 -1400 بود که تعداد 30 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. از مقیاس‌های قلدری (1989)Olweus ، فرسودگی تحصیلی (1997) Berso و دلزدگی تحصیلی Pekrun( 2002) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. برنامه مداخله ذهن آگاهی در هشت جلسه 45دقیقه ای برای گروه آزمایش برگزار شد. تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که میزان تأثیر برنامه آموزش ذهن آگاهی بر فرسودگی تحصیلی85% درصد و بر دلزدگی تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال قلدری 78% بوده است (05/0>p). براساس نتایج، آموزش ذهن‌آگاهی توانسته است بر بهبود دلزدگی و فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان قلدر، موثر واقع شود. لذا با توجه به اثرات آموزش ذهن-آگاهی می‌توان از نتایج این پژوهش در راستای ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای معلمان و مشاوران مدارس برای مواجهه‌ی صحیح با مشکلات تحصیلی دانش‌آموزان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

دانش‌آموزان قلدر؛ رفتارقلدری؛ ذهن‌آگاهی؛ فرسودگی تحصیلی؛ دلزدگی تحصیلی

مراجع