شناسایی الگوهای ذهنی و ادراکات مجریان آموزش از تجاری‌سازی آموزش عالی در ایران: کاربردی از روش‌شناسی کیو

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 63، خرداد 1402، صفحه 297-324   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

هاجر منصوری¹؛ علی یزدخواستی^{* 2}؛ زهرا صادقی آرانی³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

²دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

³استادیار گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم مالی، مدیریت و کارآفرینی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

هدف: پژوهش  حاضر در پی عادی شدن دیدگاه‌های اقتصادی و کسب درآمد از آموزش با هدف بررسی الگو‌های ذهنی مجریان آموزش از تجاری‌سازی آموزش با روش‌شناسی کیو انجام شد.
 روش: حجم نمونه هدفمند  60تن از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه های گوناگون شهرستان اصفهان  انتخاب شدند. ابزارجمع‌آوری داده پرسشنامه 66 گویه‌ای برگرفته از ادبیات پژوهش و مصاحبه‌ صاحب نظران آموزش بود. تحلیل عاملی کیو در نرم افزار SPSS انجام شد. یافته‌ها: پنج الگوی ذهنی عدالت‌گرایان با مقدار ویژه‌ی 31.946درصد، مسئولیت‌پذیران فراگیر‌محور با مقدار ویژه‌ ی 12.247درصد، کارآفرینان اقتصاد‌محور با مقدار  ویژه‌ی 7.604، اخلاق‌گرایان با مقدار ویژه‌ی 3.713 و فرهنگ‌گرایان با مقدار ویژه‌ی 1.513 درصد در بین نظرات مشارکت کنندگان وجود داشت.  الگوی ذهنی عدالت‌گرایان  مسئله‌ی عدالت آموزشی و حق آموزش عمومی را ضروری می‌دانند. الگوی ذهنی مسئولیت‌گرایان فراگیرمحور مسئله‌ی اشتغال فارغ‌التحصیلان را ضروری می‌دانستد. الگوی ذهنی کارآفرینان اقتصاد محور در تضاد کامل با سایر الگوها با اهمیت به مسائل اقتصادی و تأثیر دانشگاه‌های کارآفرین بر استقلال مالی از دولت، موافق تجاری‌سازی آموزش بودند.  دو الگوی اخلاق‌گرایان و فرهنگ‌گرایان دارای پارادایم‌های مشابه بودند.
نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر الگوی ذهنی غالب را معرفی و ابعاد مخالفت و موافقت الگوها را بیان کرده است. نتایج می‌تواند سیاست‌گذاران را در استراتژی‌های مورد استفاده درتجاری ‌سازی  آموزشی یاری رساند.

کلیدواژه‌ها

تجاری‌سازی‌آموزش عالی؛ الگوهای ذهنی؛ روش‌شناسی کیو

مراجع

خوشگویان فرد، علی. ( 1386 ). روش شناسی کیو، تهران، مرکز تحقیقات صدا و  سیما.

رجبی، فرهاد.(1395). چالش تجاری سازی آموزش زبان عربی درایران، انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی، 40(1):  234-213.

صبوری خسروشاهی، حبیب. ( 1389). آموزش وپرورش در عصرجهانی شدن؛ چالش ها وراهبردهای مواجهه با آن، مطالعات راهبردی جهانی شدن،1 (1) :196-153.

عباسی، بدری. قلی پور، آرین. پیران نژاد، علی. (1386 ). پیامدهای ناخواسته تجاری سازی در آموزش عالی، پژوهش وبرنامه ریزی در آموزش عالی 13 (4) : 182-155.

محدثی گیلوایی، حسن. ( 1392). حکایت دانشگاه ، انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

نیک مراد، زهره. (1399). مروری بر پیامدهای نامطلوب تجاری سازی آموزش عالی‌درایران، همایش ملی بهبود و بازسازی سازمان و کسب و کار، تهران.

Washburn, J. (2008) University, Inc: The corporate corruption    of   higher education, basic books.

Hyder, G. Arshad, M. Baig, IA. (2019) A Comparative Study of Teachers’ Perspectives about Commercialization of Education at Elementary, Level in Punjab Education, 15:16.

Nagar, r. (2019). Bangalore. impact of commercialization of higher education in India, Journal of Emerging Technologies and Innovative, 6 (3): 1-21.

Porfilio, BJ. Yu, T. (2006). Student as consumer: A critical narrative of the commercialization of teacher education, Journal for Critical Education Policy Studies, 4(1):1-4.

Joseph, MP. (2020).  Commercialization of Education–A Social Crime: Study Based on Chetan Bhagat’s Novel Revolution, Corruption, Ambition.

Karimganj, A. (2016) commercialization of education system: a critical analysis Swapnil Borgo Hain, International Research Journal of Interdisciplinary & Multidisciplinary Studies, 21 (2): 71-76

Abbasi, B. Gholipour, A.d, Pirannejad, B. (2008). Unintended consequences of commercialization in higher education, Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, 13 (4): 155-82.

Ozioko, H. N. (2018). effect of higher educational institution (hei)-industry linkages on commercialization of education in Nigeria: evidence from Enugu state, south-east Nigeria, journal of teacher perspective,13(1): 25-43.

Wilkinson, I. Young, L. (2002). On cooperating: firms, relations and networks, Journal of business research, 55(2):123-32.

Chukwu, CJ. Ezepue, EI. (2018). commercialization of education in nigeria: causes and consequences for educational management in a distressed economy, Journal of teacher perspective, 13(1): 97-109.

Nowotny, H. (2006).  Real science is excellent science–how to interpret post-academic science, Mode 2 and the ERC, Journal of science communication, 21 (4):121-130.

Kutinalahti, P. (2005). University Approaching Market: Intertwinin Scientific and Entrepreneurial Goal; VTT Publication.

French DP. (2005) Is Academic Freedom a Threat to Teaching Introductory Science? Journal of college science teaching, 35(3):46.

Domino, S. Libraire, T. Lutwiller, D. Superczynski, S. Tian, R. (2006) Higher education marketing concerns: factors influence students’ choice of colleges, The Business Review, 6(2):101-11.