مطالعه فلوریستیکی و کورولوژیکی گیاهان منطقه ضلع شرق و جنوب شرقی قله شاهدژ، ساری، مازندران

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران

مقاله 3، دوره 17، شماره 4، اسفند 1401، صفحه 22-37   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه دهبندی بالادهی¹؛ ناصر جعفری^{* 2}؛ علیرضا نقی نژاد³

¹کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

²دانشیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

³استاد، گروه زیستشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

نتایج حاصل از پوشش گیاهی ممکن است در حل مسائل اکولوژیکی مانند حفاظت بیولوژیکی و مدیریت منابع طبیعی مفید باشد و با ارزیابی اطلاعات گیاهی می توان روند تغییرات آینده را پیش بینی کرد. قله شاهدژ با ۲۸۰۳ متر ارتفاع، بلندترین قله شهرستان ساری واقع در بخش چهاردانگه، در 80 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ساری و شمال سمنان می باشد. نمونه های گیاهی منطقه از 5 ایستگاه صورت گرفت. شناسایی گیاهان بر اساس منابع موجود در هرباریوم دانشگاه مازندران و به کمک متخصصین در دسترس صورت گرفت و اطلاعات کورولوژی گونه ها با توجه به منطقه انتشار آن ها، با استفاده از منابع مزبور و تقسیم بندی جغرافیایی رویش های ایران تعیین شد. در مجموع 87 گونه گیاهی در 70 جنس و 34 خانواده شناسایی شده است. مقایسه ی تعداد تیره، جنس و گونه درگروه های گیاهی مطالعه حاضر نشان داد که گیاهان دو لپه و بعد از آن تک لپه ای ها دارای بیش ترین تعداد تیره، جنس و گونه می باشند. از لحاظ کورولوژی، عناصر چند ناحیه ای با 3/33 درصد، گونه های ایران - تورانی با 6/19 درصد و پس از آن گونه های اروپایی - سیبریایی / ایران - تورانی / مدیترانه ای با 5/18 درصد به ترتیب دارای بیش ترین گستره بودند. بر اساس تقسیم بندی نوع زندگی، گیاهان شناسایی شده بیش تر از نوع رطوبت پسند یا هیگروفیت (6/58 درصد) و برآمده از آب (2/32 درصد) هستند. شکل زیستی عناصر گیاهی با روش رانکایر مشخص شد که شامل همی کریپتوفیت ها با30 درصد بیشترین و هیدروفیت با 3 کمترین درصد می باشد.

کلیدواژه‌ها

فلور؛ کورولوژی؛ شکل زیستی؛ قله شاهدژ؛ مازندران

مراجع

1) Amini, M., Jafari, A. and F, Gassemzadeh. 2021. Floristics study of Assadli - Rakhtian region in Bojnourd (North Khorassan province). Plant Ecosystem Consevation, 9(18): 37-67.

2) Asri, Y. and T, Eftekhari. 2002. An introduction to the flora and vegetation of Siah-Keshim wetland. Journal of Environmental Studies, 28(29): 1-19.

3) Assadi, M., Massoumi, A.A., Khatamsaz, M. and V, Mozaffarian. 2008. Flora of Iran 1988-2008. Vol. 1-60, Research Institute of Forest Publication, Tehran.

4) Atashgahi, Z., Ejtehadi, H. and H, Zare. 2009. Study of floristics, life form and chorology of plants in the east of Dodangeh forests, Mazandaran province. Iranian Journal of Biology, 22 (2): 193-203.

5) Dinarvand, M., Jalili, A., Ashouri, P. and M, Hasanzadeh. 2021. Species richness and flora of Mishdagh protected area in Khuzestan province. Journal of Plant Researches, 34(3): 759-771.

6) Falah, F., Salimpour, F. and F, Sharifnia. 2009. Investigation on flora, life forms and Corotype of plants in Savadkoh Country. Biological Sciences (Danish-I Zisti-I Iran), 4(2): 29-42.

7) Fassett, N.C. 2006.  A Manual of Aquatic Plants. University of Wisconsin Press.

8) Fattahi, B., Ghorbanpour Delivand, M., Gorgani, B. and F, Ghasemi Haji Abadi. 2021. Chorology, Biological Form and composition of species of plant elements in the Southern slopes of the Mountain ranges of Garmeh Malayer. Journal of Plant Ecosystem Conservation, 9(18): 267-285.

9) Ghahramaninezhad, F. and S, Agheli. 2009. Floristic study of Kiasar National Park, Iran. Journal of Taxonomy and Biosistematics, 1(1): 47-62.

10) Ghahreman, A. and F, Attar. 1998. Biodiversity of plant species in Iran. vol. 1, Tehran University Press, Tehran.

11) Ghahremaninejad, F., Naqinezhad, A. and V, Amirgolipour kasmani. 2012. Plant diversity of five important wetlands of Babol Mazandaran province, Iran. Taxonomy and Biosystematics, 13: 13-24.

12) Habibi, M., Sattarian, A., Ghorbani Nohooji, M. and E, GholamAlipour Alamdari. 2013. Introduction of floristic, life form and chorology of plants in the ecosystems of Paband national park, Mazandaran province. Journal of Plant Ecosystem Conservation, 1(3): 47-72.

13) Hvazi, M., Mozaffarian, V.A., Charkhchian, M.M., Mojab, F. and F, Khalighi. 2010. A short survey on the flora of Siahlan Mountain (Ghazvin- Iran). Iranian Journal of Biology, 23(3): 376-388.

14) Kamrani, A., Naqinezhad, A., Attar, F., Jalili, A. and D, Charlet. 2011. Wetland flora and diversity of the Western Alborz Mountains, North Iran. Phytologia Balcanica, 17(1): 53 –66.

15) Miihlberg, H. 1982. The Complete Guide to Water Plant. EP Publishing. German Democratic Republic. 11p.

16) Molayi Shamasbi, M., Moameri, M., Ghorbani, A., Bidar Lord, M., Dadjuo, F. and M, Molaee.2021. Flora, life forms, Chorology and plant diversity of rangelands vegetation in Qezel Ozan- AqDagh altitude gradient, Khalkhal County. Journal of Plant Ecosystem Conservation, 9(18):193-218.

17) Naqinezhad, A. and F, Hoseinzadeh. 2014. Plant diversity of Fereydoonkenar international wetland, Mazandaran. Journal of Plant Research, 27(2): 320-335.

18) Raunkiaer, C. 1934. The life forms of plants and statistical plant geography. Oxford: Clarendon Press.

19) Rechinger, K. H. 1963-2010. Flora Iranica, Vols. 1-176. Graz: Akadem Druk-u. Verlagsanstalt

20) Rezvani, M., Nourmohammadi, G. and F. Zafarian. 2005. Cleaning up of contaminated soil, ground water and air by plants (Phytoremediation). Journal of Agricultural Sciences, 11(1): 7-25.

21) Saeidi Mehrvarz, S. Naqinezhad, A., Hosseini, S. and M, Rajamand. 1389. A floristic study on Mazibon and Sibon protected forests, Ramsar, across the altitudinal gradient (300-2300 m). Journal of Taxonomy and Biosistematics, 2(5): 93-114.

22) Sharifi, J., Jalili, A., Gasimov, S., Naqinezhad, A. and F, Azimi Motem. 2012. Study on floristic, life form and plant chorology of wetlands in northern and eastern slopes of Sabalan Mountains. Taxonomy and Biosystematics Journal, 4(10): 41-52.

23) Soleimanpour, S.M. and A, Hatami. 2021. A Study of Floristic, Life Form, and Chorology of Plants in the West of Maharloo watershed, Fars Province. Taxonomy and Biosystematics Journal, 12(45): 1-22.

24) Takhtajan, A. 1986. Floristic rengions of the word. University of California Press, Berkley, LosAngeles, London

25) Tavakoli, S., Ejtehadi, H. Amini Eshkevari, T. and S, Vosough Razavi. 2013. A study of the flora of aquatic habitats in East and West of Mazandaran province. Iran Taxonomy and Biosystematics, 5(15): 25-36.

26) Tutin, T.G., Heywood, V.H., Burges, N.A., Valentine, D.H., Walters, S.M. and D.A. and Webb. 1964-1980. Flora Europaea, vols. 1-5. Cambridge University Press.

27) Zohary, M. 1973. Geobotanical foundations of the Middle East. 2 vols. Amsterdam: Fisher Verlag, Stuttgart.