چالش‌های دولت ایران دربرابر حقوق کودکان کار با توجه به حقوق بین الملل

تحقیقات حقوقی بین المللی

دوره 16، شماره 59، فروردین 1402، صفحه 247-275   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/alr.2023.1967741.2460

نویسندگان

مژده پورمحمدگلزاری نوبر¹؛ بهشید ارفع نیا^{* 2}؛ مریم افشاری³؛ مصطفی تقی زاده انصاری⁴

¹دانشجوی دکتری حقوق بین الملل، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²عضو هیات علمی ،گروه حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³گروه حقوق، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران

⁴استادگروه حقوق، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: حقوق کودکان از مصادیق ویژه‌ی حقوق بشر محسوب می‌شود، بنابراین نادیده گرفتن آن منجر به نقض بارز حقوق بشر از جنبه‌ی بین المللی و هم چنین دارای عواقب جبران ناپذیر در داخل کشور می‌باشد. حل پدیده ی کار کودک امکانپذیر نیست مگر بااتحاد نهادهای ذی ربط، ضمانت اجرای موثر و مستمر همراه با یکسان سازی قواعد حقوقی.

روش: این پژوهش کیفی و به لحاظ هدف، کاربردی و از نظرگردآوری اطلاعات به روش اسنادی و مطالعه اسناد بین المللی، انجام شده و با روش توصیفی–تحلیلی به بررسی چالش های کودکان کار در ایران با نگاهی بر حقوق بین الملل برآمده است.

یافته‌ها و نتایج: عدم هماهنگی نهادهای مسئول، نبود بودجه ی کافی برای اجرای طرح های مبارزه با کار کودک، همراه با رکود اقتصادی ناشی از بیماری کویید 19 و اثرات ناشی از آن از مهم ترین علل حل نشدن کار کودک در داخل است. ابهام وتناقضات در قوانین داخلی در کنار پیوستن به معاهدات بین المللی این معضل را پیچیده تر نموده است.

تصویب قانون حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان مصوب 1399 در ایران جهت هماهنگی بیشتر با قوانین بین المللی گام مثبتی بوده است، لیکن دراین قانون بدون آن که سن کودک در تعاریف قبلی تغییری کرده باشد، افراد زیر 18 سال در موارد تصریح شده مورد حمایت قرار گرفته اند. بنابراین هم چنان در موارد خارج از شمول این قانون کودکان مورد حمایت لازم قرار نمی‌گیرند. استمرار اصلاح قوانین برای حمایت همه جانبه ضروری است.

کلیدواژه‌ها

چالش‌های کودکان کار؛ حقوق کودکان کار؛ کودک کار در حقوق بین الملل

مراجع

- جنگجوی خراطا، فرزاد؛ نصیری، حسین؛ جامی، جواد. (1394). مروری بر حمایت از کودکان کار در نظام حقوقی ایران و با نگاهی بر اسناد بین‌المللی. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه. (181).

http: //ensani. ir/fa/article/356455/

- خشنواز، مژگان. (1393). بررسی تکالیف دولت در مقابله با کار اجباری کودکان در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی. (پایان نامه کارشناسی ارشد. واحد تهران مرکز. دانشکده حقوق).

- رضایی، مجید. (1383). کار اقتصادی در پرتو بینش و ارزش‌های اسلامی. اقتصاد اسلامی، 13 (26)، 70.

http: //ensani. ir/fa/article/217870/

- رحمتی فر، سمانه. (1396). بررسی وضعیت کارِ کودکان در حقوق ایران، از منظرِ مادة چهار اعلامیه جهانی حقوق بشر. تحقیقات حقوقی، 21(82)، 306-283.

https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_61499.html

- عراقی، عزت الله؛ رنجبریان، امیر حسین. (1389). تحول حقوق بین‌المللی کار. موسسه کار وتامین اجتماعی. تهران:  چاپ اوّل.

- عباسی، محمود. (1398). مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک.

http://pav.legal/posts/1823

- غفاری فارسانی، بهنام. (1387). نگاهی به کنوانسیون بدترین اشکال کار کودک. مطالعات حقوق خصوصی. 40 (101).

https: //jlq. ut. ac. ir/article_27086. html

- قراچورلو، رزا. (1386). وضعیت کودکان کارو خیابان در ایران. نشریه‌ی وکالت. شماره 33و 34.

http: //ensani. ir/fa/article/125583/

-گزارش‌های دوره‌ای ترکیبی سوم و چهارم جمهوری اسلامی ایران، کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد، 2015، 2.

-گیدنز، آنتونی. (1396). کتاب جامعه شناسی. تهران: نشر نی.

-مهرپور، حسین. (1377). نظام بین المللی حقوق بشر. تهران: انتشارات اطلاعات. چاپ اول.

- منشور جهانی حقوق کودک. (1379). تهران: انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.

- Appell, R. (2013(. Accommodating childhood. Cardozo Journal of Law & Gender, 19 (3), 715–779.

- Appleton, S. R. (2014). Restating childhood. Brooklyn Law Review, 79 (2), 525–549.

- Cigno,  F. (2002). Rosati, F.  Lorenzo, G. Does Globalization Increase Child Labor? World Development, 30, (9), 1579-1589.

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305-750X(02)00053-0

-Cooper, C., Coulson, A., & Taylor, P. (2011). Accounting for human rights: Toxic health and safety practices – The accounting lesson from ICL. Critical Perspectives on Accounting, 22(8), 738–758.

https: //doi. org/10. 1016/j. cpa. 2011. 07. 001

- Conklin, A. M., Dahling, J. J., & Garcia, P. A. (2013). Linking affective commitment, career self-efficacy, and outcome expectations: A test of social cognitive career theory. Journal of Career Development, 40(1), 68–83. 

https://doi.org/10.1177/0894845311423534

- Dailey, A. C.(2006(. Developing citizens. Iowa Law Review 91 (2), 102-172.

https: //ssrn. com/abstract=713843

- Dessy, S. E. (2000). A defense of compulsive measures against child labor Journal of Development Economics, 62(1), 261-275.

- Declaration of The Rights of The Child Proclaimed by General Assembly Resolution 1386(XIV) of 20 November 1959.

- Dehejia, Rajeev H.; Gatti, Roberta. )2002(. Child Labor : The Role of Income Variability and Access to Credit in a Cross-Section of Countries. Policy Research Working Paper;No. 2767. World Bank, Washington, DC. © World Bank. https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/15753

- Danilenko, M. G. (1991). International Jus Cogens: Issues of Law-Making, European Journal of International Law, Volume 2, Issue 1, Pages 42–65. 

https://doi.org/10.1093/ejil/2.1.42

- Edmonds, E. V. (2008). Defining child labour: A review of the definitions of child labour in policy research. International Labour Office; International Programme on the Elimination of Child Labour.

https: //labordoc. ilo. org/discovery/fulldisplay/alma994279383402676/41ILO_INST: 41ILO_V2

- Franziska, H. (2009). The Challenge of Child Labour in International Law, Cambridge University Press The Edinburgh Building, Cambridge CB2 8RU, UK, 33.

- Ford, C., (1994-1995), ‘Adjudicating Jus Cogens’. 13 Wisconsin International Law Journal, p 146-181.

- Gangl, Walter T. (1980) "The Jus Cogens Dimensions of Nuclear Technology," Cornell International Law Journal: Vol. 13No.1.
https://scholarship.law.cornell.edu/cilj/vol13/iss1/3

- Guggenheim, M. (2006). Ratify the U. N. Convention on the Rights of the Child, but don’t expect any miracles. Emory International Law Review 20 (1), 43–68.

 - International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights adopted and opened for signature, ratification and accession by General Assembly resolution 2200A (XXI) of 16 December 1966 entry into force 3 January 1976.

- International Labor Organization, International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC).

https: //www. ilo. org/ipec/facts/ILOconventionsonchildlabour/lang- en/index. htmz

- Labour Office, International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) - Geneva: ILO, 38.

https: //www. ilo. org/ipec/lang--en/index. htm

- Lauwo, S. G. Otusanya, O. J. , & Bakre, O. M. (2016). Corporate Social Responsibility Reporting in the Mining Sector of Tanzania: (Lack of) Government Regulatory Controls and NGO Activism.  Accounting, Auditing & Accountability Journal, 29, 1038-1074.

- Lancee, J.M.F.(2015), Best Interests of the Rights of the Child Principle: Jus Cogens?, p31, 39.

https://dspace.uba.uva.nl/server/api/core/bitstreams/35242002-aa73-4a79-89f6-8b793ccb970b/content

- McPhail, K., & Ferguson, J. (2016). The past, the present and the future of accounting for human rights. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 29(4), 526–541.

- Muchlinski, P. (2012). Implementing the New UN Corporate Human Rights Framework: Implications for corporate law, governance and regulation. Business Ethics Quarterly, 22(1), 145–177.

https: //doi. org/10. 1108/AAAJ-03-2016-2441

- Parsaa, S. (2018). Ian Ropera, Michael Muller-Camenb, Eva Szigetvarib, Have labour practices and human rights disclosures enhanced corporate accountability? The case of the GRI framework, Accounting Forum, 42(1), 47-64.

https: //doi. org/10. 1016/j. accfor. 2018. 01. 001

- Preston, Cheryl B. , Crowther, Brandon T. , (2012). Infancy defense inquiries. Santa Clara Law Review 52 (1), 47–80.

https: //digitalcommons. law. scu. edu/lawreview/vol52/iss1/2

- Pomerance, B. (2013). Not Just Child’s Play: Why Recognizing Fundamental Principles Of The UN Convention On The Rights Of The Child As Jus Cogens Would Give Needed Power To An Important International Document, 16 GJIL .

- Ptanawanit, S. et al.: A review of IPEC’s contribution to national efforts to combat child labour in Thailand: 1992-2002 (Bangkok, ILO, 2005), p. 32.

https://www.ilo.org › ipecinfo › product › download

- Rosenbury, A Laura (2015). The New Law of the Child, a revision of the previous edition article by J. Roche, 3.

- Rahman, S. (2017). Role of government in the promotion of corporate social responsibility (CSR): The case of Bangladesh banking sector. Australian Academy of Accounting and Finance Review, 1(1).

- Scott, D. (2013). The prevalence of child abuse and neglect (CFCA Fact Sheet). Melbourne: Australian Institute of Family Studies.

- Sikka, P. (2011). Accounting for human rights: The challenge of globalization and foreign investment agreements. Critical Perspectives on Accounting, 22(8).

- Schwarzenberger, G. (1947). The Inductive Approach to International Law. Harvard Law Review, 60(4), 539–570.

https://doi.org/10.2307/1335260

- Tengblad, S. , & Ohlsson, C. (2010). The Framing of Corporate Social Responsibility and the Globalization of National Business Systems: A Longitudinal Case Study. Journal of Business Ethics, 93(4), 653–669.

http: //www. jstor. org/stable/40605371

- The Convention on the Rights of the Child, with a Preamble and 54 articles, was adopted by the U. N. General Assembly on November 20, 1989, and entered into force on September 2, 1990. G. A. Res. 44/25, annex, 44 U. N. GAOR Supp

- Todres, Jonathan, (2012). Maturity. 48 Houston Law Review 48 (5), 1107–1165.

- Veedross, A. (1966). Jus Dispositivum and Jus Cogens in International Law. American Journal of International Law, 60(1), 55-63.

https://doi.org/10.2307/2196718

- Wadlington, W. (1994). Medical decision making for and by children: tensions between parent, state, and child. University of Illinois Law Review 1994 (2).

- Wolfensohn, J. D., & Bourguignon, F. (2004). Reflexão e Perspectiva.