ریخت شناسی اثرگذارترین شخصیت‌های امیر ارسلان « بر مبنای نظریه ولادمیر پراپ »

فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

دوره 18، شماره 32، اسفند 1401، صفحه 67-76   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

افسانه افروغی نیا¹؛ محمد شاه بدیع زاده^{* 2}؛ جواد مهربان³

¹دانشجوی دکتری ادبیات فارسی گرایش ادبیات غنایی ،واحدمشهد،دانشگاه آزاد اسلامی،مشهد،ایران.

²استاد گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی،مشهد،ایران.

³استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی،مشهد،ایران.

چکیده

امیر ارسلان نامدار ، یکی از محبوب ترین قصه های فولکلور ایرانی است که جایگاه ویژه ای در بین ادب دوستان در ایران و در بین فارسی زبانان سراسر دنیا دارد. این قصة برساختة ذهن خلاق نقیب الممالک ، نقال ناصرالدین شاه ،نه تنها مقبول پسند شاه واقع شد بلکه با عناصر روایی خود مقبول پسند محققان و ادب دوستان نیز واقع شد. هدف اصلی در این مجموعه ، بررسی ساختاری و ریخت شناسی اثرگذارترین شخصیت های این قصه ، بر مبنای نظریه پراپ است.در این جستار کوتاه ، با نگاهی گذرا بر رفتار شخصیت های اثر گذار این داستان به وجوه مشترکی برخوردیم که می توان به سهولت این ویژگی ها را در بیشتر افسانه های ایرانی یافت.در این مجموعه به بررسی شخصیت‌های اثرگذار ، پرداخته شد و بر طبق نظریه پراپ ، این شخصیت ها در سه گروه دسته بندی شدند که شامل : اشخاص یاریگر ، اشخاصی که در داستان دو نقش یاریگر و شرور دارند و دسته آخر هم اشخاصی که فقط در نقش شرور ، ظاهر شدند.

کلیدواژه‌ها

امیرارسلان؛ نقیب الممالک؛ ولادمیر پراپ؛ ریخت شناسی