بررسی نقش نهاد مردمی در افشاگری جهت پیشگیری از جرم

مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 فروردین 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ijrj.2023.1962189.4225

نویسندگان

هادی حاجیان^{* 1}؛ سعید ابراهیمی²؛ محمد مهدی زارعی³

¹دانشجوی دکتری فقه ومبانی حقوق اسلامی

²استادیار رشته فقه و حقوق اسلامی دانشگاه مازندران

³دانشگاه مازندران

چکیده

چکیده

وقوع جرم هزینه های اقتصادی و اجتماعی متعدد به همراه دارد و موجب استهلاک امکانات قوه قضاییه می‌شود. به رغم آمارهای جهانی به اینکه بیش از چهل درصد تخلفات در سطح جهان توسط مردم کشف می‌شود، در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، از ظرفیت بی‌نظیر مردمی استفاده مناسب نشده است، از این رو پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخگویی به این سوال است که ماهیت فقهی افشاگری چیست و اشخاص حقیقی چگونه می‌توانند اقدام به افشاگری کنند که هم به وظیفه شرعی و عرفی خویش عمل نمایند و هم از حیث شرعی افشاگری آنها منجر به افترا، غیبت نگردد؟ که ضمن تبیین قضایا، چنین نتایجی بدست آمده است که افشاگری مبتنی بر نهاد مردمی با پشتوانه قواعدی همچون وجوب امر به معروف و نهی از منکر، نصیحت لائمۀ المسلمین و حسبه نقش پر رنگی در پیشگیری و مبارزه با فساد دارد. فرض عملی این مورد اطلاع از انتصاب قریب‌الوقوع افراد فاقد صلاحیت در برخی پست‌ها و نظارت مردم بر این امر و صدور اخطار لازم است.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: نهاد مردمی,,؛ ,،افشاگری,,؛ ,،امر به معروف و نهی از منکر,,؛ ,،پیشگیری از جرم