تأثیر آموزش ذهن آگاهی بر انگیزش پیشرفت و رضایت از زندگی دختران نوجوان

پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری

دوره 14، شماره 51، خرداد 1401، صفحه 63-83   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فاطمه احمدی^*

کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، قزوین، ایران. [e-mail]

چکیده

چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر انگیزش پیشرفت و رضایت از زندگی
دختران دوره متوسطه دوم انجام گرفت. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و -
- گروه کنترل بود. تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر تهران که در سال تحصیلی 43
1642 مشغول به تحصیل بودند، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل دادند. نمونه مورد نظر شامل
60 دانش آموزان دختر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه
آزمایش و کنترل جایگزین شدند و در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به پرسشنامه انگیزش
پیشرفت هرمنس ) 1444 ( و پرسشنامه رضایت از زندگی هوبنر ) 2001 ( پاسخ دادند. گروه آزمایش در
8 جلسه آموزش ذهن آگاهی شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل تحت هیچ مداخله ای قرارنگرفت.
داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس و اندازه اثر کوهن مورد تجزیه و تحلیل
قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی بر انگیزش پیشرفت و رضایت از زندگی دختران
نوجوان به طور مثبت مؤثر بوده است. اندازه اثر محاسبه شده نشان داد که تأثیر آموزش ذهن آگاهی بر
رضایت زندگی دختران نوجوان بیشتر از انگیزش پیشرفت آنها بوده است. مشاوران و روان شناسان
شاغل درمدارس و مراکز مشاوره می توانند از نتایج پژوهش حاضر جهت غنی سازی بر انگیزش پیشرفت
و رضایت از زندگی دختران نوجوان استفاده نمایند.
کلیدواژه ها: ذهن آگاهی، انگیزه پیشرفت، رضایت از زندگی، دختران دبیرستانی

کلیدواژه‌ها

کلیدواژه ها: ذهن آگاهی؛ انگیزه پیشرفت؛ رضایت از زندگی؛ دختران دبیرستانی

مراجع

منابع
آتش پور، ح؛ عبدیان،ط و قاسمی، ح. ) 1644 (. اثربخشی ذهن آگاهی بر سرمایه روان شناختی،
- 1 12: )26( شادکامی و رضایت از زندگی در زنان خانه دار. پیشرفت های نوین در علوم رفتاری. 2
اکبری، ب .) 1683 (.روایی و اعتبار آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس بر روی دانش آموزان دوره متوسطه
- .43 46 ، استان گیلان. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 13
بیگلان، آ.، برننان، پ.، فوستر، ش.، و هولدر، ه. ) 1684 (. مشکلات رفتاری نوجوانان. ترجمه سیاوش
جمال فر. تهران: نشر ویرایش.
خدیوی، ا وکیلی مفاخری، ا. ) 1640 (. رابطه بین انگیزه پیشرفت، منبع کنترل، خود پنداره و پیشرفت
- .72 33 ،)16( تحصیلی، علوم تربیتی، 7
صیادی قصبه، م و مقتدر، ل. ) 1700 (. اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر انگیزه پیشرفت و اهمال کاری
تحصیلی دانش آموزان . - .116 162 ،)27( نشریه علمی آموزش و ارزشیابی. 17
عطایی، ف؛ احمدی، ع، کیامنش، ع.ر؛ سیف، ع.ا ) 1648 (. اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در افزایش
انگیزش نسبت به تحصیل در دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه . روان شناسی مدرسه،
- .143 144 ،)7(8
فتاحی، ن؛ حسینی، ح؛ پورحمیدی، م.، و حسینی، س. ) 1647 (. تاثیر آموزش و تمرین تکنیک ذهن
آگاهی بر افزایش تمرکز و توجه، دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و
روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش
حکمت مرتضوی، موسسه آموزش عالی مهر اروند، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.
قادری نجف آبادی م، سلیمانی نجف آبادی ر، مرادی، م .) 1642 (. اثربخشی آموزش تکنیک های
ذهن آگاهی بر جهت گیری زندگی، رضایت از زندگی و پذیرش و عمل در زنان معتاد تحت
- 71 74: )1( 17 ; توان بخشی. تحقیقات علوم رفتاری. 1642
مظاهری، م و مهاجر بادکوبه ای، م. ) 1640 (. ویژگی روانسنجی پرسشنامه مقیاس چندبعدی رضایت از
- .81 100 ،)17( زندگی دانش اموزان. مجله مطالعات روان شناسی تربیتی، 8
81 / تأثیر آموزش ذهن آگاهی بر انگیزش پیشرفت و رضایت از زندگی دختران نوجوان…
Ahmad, J., Sulaiman, J., Alias, S. (2010). The Effectiveness of Drug Rehabilitation Module on the motivation Achievement among Male Inmates in Malaysia. International Journal of Psychology Studies, 2, 70-82.
Beauchemin, J., Hutchins, T. L., & Patterson, F. (2008). Mindfulness meditation may lesson anxiety, promote social skills, and improve academic performance among adolescents with learning disabilities. Complementary Health Practice Review, 13, 34-45.
Convill, M. (2016). Mindfulness Training for Health Profession Students—The Effect of Mindfulness Training on Psychological Well-Being, Learning and Clinical Performance of Health Professional Students: A Systematic Review of Randomized and Non-randomized Controlled Trials .EXPLORE: The Journal of Science and Healing .In Press .http://dx.doi.org/10.1016/j.explore.10.002.
Cossio, D., Stadler, H., Michas, Z., Johnston, C., & Lopez, H. H. (2020). Disrupting the endocannabinoid system in early adolescence negatively impacts sociability. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 188, 172832.
Crane ,C ., Crane ,R ., Eames ,C., Fennel,M., Thorsten, J., & Hofer . B. (2014)،. The effect of amount of home meditation practice in mindfulness based cognitive therapy on hazard of relapse to depression in the stying well after depression trial, Behaviour research and therapy, 63-28.
De Rock, B., & Perilleux, G. (2021). Time Use and Life Satisfaction within Couples: A Gender Analysis for Belgium (No. 2021-01). ULB--Universite Libre de Bruxelles
Desmet, O. A., & Pereira, N. (2022). The Achievement Motivation Enhancement Curriculum: Evaluating an Affective Intervention For Gifted Students. Journal of Advanced Academics, 33(1), 129-153.
Duell, N., & Steinberg, L. (2019). Positive risk taking in adolescence. Child development perspectives, 13(1), 48-52.
Emanuel, A. S.; Updegraff, J. A.; Kalmbach, A. D.; Ciesla, J. A. (2010).The role of mindfulness facets in affective forecasting. Personality and Individual differences, 49.815-818.
Felver, J. C., Clawson, A. J., Ash, T. L., Martens, B. K., Wang, Q., & Singh, N. N. (2022). Meta-analysis of mindfulness-based program soles of the feet for disruptive behaviors. Behavior Modification, 01454455211073738.
Godfrin, K.A., Heeringen, C. (2010). The effects of mindfulness-based cognitive therapy on recurrence of depressive episodes, mental health and quality of life: a randomized controlled study. Behaviour Research and Therapy, 48:738–746.
Goldberg, S. B., Riordan, K. M., Sun, S., & Davidson, R. J. (2022). The empirical status of mindfulness-based interventions: A systematic review of 44 meta-analyses of randomized controlled trials. Perspectives on psychological science, 17(1), 108-130.
Goldberg, S. B., Tucker, R. P., Greene, P. A., Davidson, R. J., Wampold, B. E., Kearney, D. J., & Simpson, T. L. (2018). Mindfulness-based interventions for psychiatric disorders: A systematic review and meta-analysis. Clinical psychology review, 59, 52-60.
Greene, M. E., & Patton, G. (2020). Adolescence and gender equality in health. Journal of Adolescent Health, 66(1), S1-S2.
فصلنامه پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری/ 80
Henriksson J, Wasara E, Rönnlund M. Effects of Eight-Week-Web-Based Mindfulness Training on Pain Intensity, Pain Acceptance, and Life Satisfaction in Individuals With Chronic Pain. Psychology Rep 119(3):586-607.
Hermans, H. J. M. (1970).A Questionnaire Measure of Achievement Motivation; Journal of Applied Psychology. 54, 353-363.
Howarth, A., Smith, J. G., Perkins-Porras, L., & Ussher, M. (2019). Effects of brief mindfulness-based interventions on health-related outcomes: A systematic review. Mindfulness, 10(10), 1957-1968.
Jackson, S., & Goossens, L. (Eds.). (2020). Handbook of adolescent development. Psychology Press.
Levesque, R. J. (Ed.). (2018). Encyclopedia of adolescence. Springer Science & Business Media.
Loucks, E. B., Crane, R. S., Sanghvi, M. A., Montero-Marin, J., Proulx, J., Brewer, J. A., & Kuyken, W. (2022). Mindfulness-based programs: Why, when, and how to adapt?. Global Advances in Health and Medicine, 11, 21649561211068805.
Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Dose happiness lead to success ?Psychological Bulletin, 131, 803-855.
Matt. V. (2012).Psychology of life satisfaction. Nova Science Pub Inc
McFerran, K. (2019). Handbook of Music, Adolescents, and Wellbeing. Oxford University Press, USA.
Mercado, D., Robinson, L., Gordon, G., Werthmann, J., Campbell, I. C., & Schmidt, U. (2021). The outcomes of mindfulness-based interventions for Obesity and Binge Eating Disorder: A meta-analysis of randomised controlled trials. Appetite, 166, 105464.
Michael D. Lyons, E., Kimberly J. (2013). Mechanisms of change in adolescent life satisfaction: A longitudinal analysis. Journal of School Psychology.51(5),598-587.
Myers, D. G. (2000). The funds, friends and faith of happy people. American Psychologist, 55, 56-67.
Ostafin,B.D., Robinson,M.D., & Meier. B.P. (2016). Handbook of Mindfulness and Self-Regulation. Dordrecht, Netherlands: Springer Publishers.
Patel. V., Flisher. A., & Hetric. S, P. M. (2007). Mental health of young people: a global publichealth challenge. Lancet 369,1302-13.
Purser,R.E., Forbes, D., & Burke. A. (2016).Handbook of Mindfulness: Culture, Context, and Social Engagement .Dordrecht, Netherlands: Springer Publishers.
Reeder. C. M. (2010). The role of trait achievement motivation and ability in predicting academic performance trajectories. Doctoral Dissertation, Michigan State University.
Sancho, M., De Gracia, M., Rodríguez, R. C., Mallorquí-Bagué, N., Sánchez-González, J., Trujols, J., ... & Menchón, J. M. (2018). Mindfulness-based interventions for the treatment of substance and behavioral addictions: a systematic review. Frontiers in psychiatry, 9, 95.
Santos ,T., Harumi. K., Elisa, S.C., Luiza, , Shirley,S.L., Nogueira-Martins, L.M. (2016), Positive effects of a stress reduction program based on mindfulness meditation in Brazilan narsing professionals: qualitative and quantitative evaluation, original research,1-10.
Santrock, J. W. (2014). Adolecence. New York: Mc Graw-Hill education.
81 / تأثیر آموزش ذهن آگاهی بر انگیزش پیشرفت و رضایت از زندگی دختران نوجوان…
Siegel, R. D. (2010). The mindfulness Solution(every day practices for every day problems, New York:Guilford.
Singh, K., & Jha, S.D. (2008). Positive and negative affect and grit as predictors of happiness and life satisfaction. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 34, 40-45
Sirgy, M. Joseph .(2012). The Psychology of Quality of Life: Hedonic Well-Being, Life Satisfaction, and Eudaimonia. 2nd edition. Dordrecht, Netherlands: Springer Publishers.
Smith, J., Paquin, S., St‐Amand, J., Singh, C., Moreau, D., Bergeron, J., & Leroux, M. (2022). A remediation measure as an alternative to grade retention: A study on achievement motivation. Psychology in the Schools.
Sulosaari, V., Unal, E., & Cinar, F. I. (2022). The effectiveness of mindfulness-based interventions on the psychological well-being of nurses: A systematic review. Applied Nursing Research, 151565.
Szcześniak, M., & Tułecka, M. (2020). Family Functioning and Life Satisfaction: The Mediatory Role of Emotional Intelligence. Psychology research and behavior
management, 13, 223–232
Yang, Y., Liu, Y. H., Zhang, H. F., & Liu, J. Y. (2015). Effectiveness of mindfulness-based stress reduction and mindfulness-based cognitive therapies on people living with HIV: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Nursing Sciences, 2(3), 283-294.
Youngs, D. (2020). Adolescence and youth. In The life–cycle in Western Europe, c. 1300-c. 1500. Manchester University Press.
Zhang, D., Lee, E. K., Mak, E. C., Ho, C. Y., & Wong, S. Y. (2021). Mindfulness-based interventions: an overall review. British medical bulletin, 138(1), 41-57.