***رهیافتی زیستی به مسائل سوسیو سایکو بیولوژیکال سلطه / نابرابریهای زبانی (طرح روش شناختی مسئله در متنی پزشکی : اصول طب داخلی هاریسون/ بیماریهای مغز و اعصاب)

مطالعات جامعه شناسی

مقاله 8، دوره 16، شماره 58، خرداد 1402، صفحه 151-170   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2023.1971909.1510

نویسنده

ایوب یوسف پور نظامی^*

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران.( نویسنده مسئول ) [e-mail]

چکیده

کوشش حاضر (با هدف تلفیق/ترکیب مطالعات زبانی زیستی/غیر زیستی) ، در زمینه‌‌ای از کتاب "اصول طب داخلی هاریسون : مغز/اعصاب "، و با رهیافتی زیستی به مسائل زبانی؛ به پرسش از "امکان کژکارکردهای زیستی‌سلطه/نابرابری‌های-زبانی؟"،"انواع؟"،"چگونگی؟" و "روش‌شناسی؟" آن پرداخته است. در فازی از تلاش، ضمن بازنمائی انواعی از سلطه زبانی سنخی از بی‌توجهی (هژمونیک) مطالعات بیولوژیکی نسبت به زبان، مسئلۀ سلطه/ نابرابری‌های‌زبانی و عوارض زیستی ناشی از آن را نیز در آن کتاب نشان داده ؛ به برساختی مبتنی بر "پزشکی زبان بنیاد" (طب مغز/ اعصاب زبان بنیاد) کوشیده است. بر اساس یافته‌هائی، طرحی مقدماتی (نظری/ روش -شناختی) از مسئله شکل گرفته که عملیاتی سازی آن مستلزم مطالعات میان رشته‌ای (زبان/جامعه‌شناسی، انسانشناسی زیستی /فرهنگی، روانشناسی، روانپزشکی، پزشکی، پزشکی اجتماعی، بیوشیمی و ...) است ؛ ... چنین اهتمام گسترده‌ای افزون بر جلب توجه/ همکاری متخصصین مختلف، نیازمند حمایت‌ها/ بودجه‌های پژوهشی هنگفتی است که در فقدان آن ملزومات؛ با روش "تحویل‌گرا" می‌توان به بسط و تعمیق مسائل زیستی به مسائل زبانی و بالعکس کوشید؛ این امر به زبان روش‌شناسی برساخت مسائل، روش "توسعه قلمرو" است.

کلیدواژه‌ها

مسائل سوسیوسایکوبیولوژیکال زبان"؛ سلطه و نا برابری های زبانی"؛ روش تحویل گرا"؛ "؛ روش توسعه قلمرو"

مراجع

استونز، راب. (1390). متفکران بزرگ جامعه­شناسی. مهرداد میردامادی. تهران : مرکز. چاپ هفتم.

 بِسِت، ژان میشل.(1372).جامعه­شناسی جنایت. فریدون وحیدا. مشهد : آستان قدس رضوی. چاپ اول.

بوریج، و. ا. ب. (1386). هنر تحقیق علمی. محمدتقی فرامرزی. تهران : مازیار. چاپ اول.

پلاچیگ، روبرت.(1371). هیجانها. محمود رمضان­زاده. مشهد : آستان قدس رضوی. چاپ سوم.

ترابی، علی­اکبر. (1357). جامعه­شناسی در ایران امروز. تبریز : احیاء. چاپ اول.

خلیلی، مهیار. (1359). تاریخ شکنجه، ج اول. چاپ اول، تهران : گستره. 

رابینگتن، ارل و دیگری. (1395). رویکردهای نظری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی. رحمت­الله صدیق سروستانی. تهران : دانشگاه تهران. چاپ دهم.

روسنائو، پائولین مری.(1380). پست­مدرنیسم و علوم اجتماعی. محمدحسین کاظم­زاده. تهران : آتیه. چاپ اول.

روشه، گی. (1376). جامعه­شناسی تالکوت پارسونز. عبدالحسین نیک­گهر. تهران : تبیان. چاپ اول.

ساروخانی، باقر. (1377). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، ج2 . تهران : پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. چاپ اول.

سروش، عبدالکریم.(1374). درسهائی در فلسفه علم­الاجتماع. تهران : نی. چاپ اول.

سیدمن، استیون. (1395). کشاکش آرا در جامعه­شناسی. هادی خلیلی. تهران : نی. چاپ هشتم.

فانون، فرانتس.(1356). استعمار میرا. محمدامین کاردان. تهران : خوارزمی. چاپ اول.

فایرابند، پاول.(1375). بر ضد روش. مهدی قوام صفری. تهران : فکر روز. چاپ اول.

فراستخواه، مقصود. (1395). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر نظریه برپایه. تهران : آگه. چاپ اول.

فرخی یزدی، محمد.(1363). دیوان فرخی یزدی. تهران : امیرکبیر. چاپ هفتم.

فروم، اریک.(1375). دل آدمی و گرایشش به خیر و شر. گیتی خوشدل. تهران : البرز. چاپ پنجم.

فوکو، میشل.(1388). پیدایش کلینیک. یحیی امامی. تهران : نقش و نگار. چاپ دوم.

کارترایت، جان.(1377). تکامل و رفتار انسان. بهزاد سروری. مشهد : جهاد دانشگاهی. چاپ اول. 

کرایب، یان. (1378). نظریه اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس. عباس مخبر. تهران : آگه. چاپ اول.

کرس­ول، جان دبلیو. (1396). طرح پژوهش (رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی). علیرضا کیامنش و دیگری. تهران : جهاد دانشگاهی. چاپ پنجم.

کوزر، لیوئیس.(1383). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه­شناسی. محسن ثلاثی. تهران : علمی. چاپ یازدهم.

کیوان آرا، محمود.(1386). اصول و مبانی جامعه­شناسی پزشکی. اصفهان : دانشگاه علوم پزشکی . چاپ اول.

لوبروتون، داوید. (1392). جامعه­شناسی بدن. ناصر فکوهی. تهران : ثالث. چاپ دوم.

لونگو، دن و دیگران. (1398). اصول طب داخلی هاریسون : مغز و اعصاب (2018). زینب احمدی و دیگران. تهران : اندیشه رفیع.

لیتل، دانیل. (1373). تبیین در علوم اجتماعی. عبدالکریم سروش. تهران : صراط. چاپ اول.

مدرسی، یحیی.(1391). درآمدی بر جامعه­شناسی زبان. تهران : پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. چاپ سوم.

مسعودنیا، ابراهیم. (1389). جامعه­شناسی پزشکی. تهران : دانشگاه تهران. چاپ اول.

منینگ، فیلیپ.(1380). اروینگ گافمن و جامعه­شناسی نوین. کامیار. تهران : کامیار. چاپ اول.

مورن، ادگار.(1370). سرمشق گمشده :  طبیعتِ بشر. علی اسدی. تهران : سروش. چاپ اول.

مورن، ادگار.(1374). روش : 1. طبیعتِ طبیعت. علی اسدی. تهران : سروش. چاپ اول.

مورن، ادگار.(1379). درآمدی بر اندیشه پیچیده. افشین جهاندیده. تهران : نی. چاپ اول.

مورن، ادگار.(1384). هویت انسانی. امیر نیک­پی و دیگری. تهران : قصیده­سرا. چاپ سوم.

ناصح، محمدامین و دیگری. (1389). "تحلیل زبانی ـ اجتماعی گفتمان پزشک و بیمار فارسی زبان."  مجله زبانشناسی و گویش­های خراسان. شماره 2، بهار و تابستان. مشهد : دانشگاه فردوسی. صص53 ـ 139.

نفیسی، ابوتراب.(1364). پژوهش در مبانی عقاید سنتی (پزشکی مردم ایران). اصفهان : مشعل. چاپ اول.

نیومن، ولیام لاورنس.(1395). شیوه­های پژوهش اجتماعی : رویکردهای کیفی و کمی، ج 1. حسن دانائی فرد و دیگری. تهران : مهربان. چاپ چهارم.

وارد، گلن.(1389). پست­مدرنیسم. قادر فخررنجبری و دیگری. تهران : ماهی. چاپ سوم.

وجدانی، بهروز. (1371). فرهنگ تفسیری موسیقی. تهران : مترجم. چاپ اول.

هادی، اسماعیل. (1386). لغتنامه جامع اتیمولوژیک دیل دنیز (ترکی ـ فارسی). تبریز : اختر.          12

هرای، یووال نوح.(؟). 21 درس برای قرن بیست و یکم. نیک گرگین. نسخه دیجیتال.  .A

هراری، یووال نوح.(؟). انسان خداگونه. نیک گرگین. نسخه دیجیتال.B .

یحیی، لطیف و دیگری.(1383). من پسر صدام بودم. عباس رضوانجو و دیگری. همدان : چنار. چاپ اول.

یوسف­پور نظامی، ایوب.(1384). "بازی پژوهش : حدس­ها و ابطالهای بی­روش".  : فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی.سال 2، شماره 6، آذر. خلخال : دانشگاه آزاد اسلامی. صص 46 ـ 130.

یوسف­پور نظامی، ایوب.(1385). "پژوهش به مثابه بازی بی­روش". مجموعه مقالات اولین همایش بین­المللی روش­های تحقیق در علوم، فنون و مهندسی. تهران : دانشگاه امام حسین.