تحلیلی بر اثرگذاری مولفه های شهرهای خلاق بر ارتقاء کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: شهربندرعباس)

فصلنامه آینده پژوهی شهری

دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 7، اسفند 1401، صفحه 49-71   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uf.2023.1982635.1110

نویسندگان

مبینا خرمی¹؛ جمیدرضا جودکی^{* 2}؛ یوسفعلی زیاری³

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد بین الملل، دانشگاه آزاداسلامی، قشم، ایران.

²استادیارگروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاداسلامی، اسلامشهر، ایران.

³دانشیارگروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران.

چکیده

شهرهای خلاق دارای رویکرد متنوعی هستند و سبب ابتکارات در زمینه ایجاد محیطی فعال به صورت موقت و یا در محیط های باز یا فضاهای ساخته شده می شوند که زمینه های بهبود کیفیت زندگی ساکنین را فراهم می کند. هدف از این پژوهش، بررسی نقش مولفه های شهر خلاق در ارتقای کیفیت زندگی در فضاهای شهری بندر عباس است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات ترکیبی از مطالعات اسنادی یا کتابخانه‌ای و همچنین مطالعه میدانی (پرسشنامه) است. جامعة ی آماری 100 هزار نفر جمعیت در سن فعالیت که محل کار یا سکونت آنها در شهر بندرعباس است، می باشد. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 384 نفر است. جهت تجزیه و  تحلیل داده ها واثبات رابطه‌ی متغیرها و همچنین تدوین استراتژی­ها سیاست­ها و برنامه­های نهایی از روش‌ها و مدل‌های آمارهای استنباطی مانند ضرایب رگرسیون، تحلیل واریانس، تحلیل مسیر بهره گرفته شده است. نتایج مطالعات نشان داد  شاخص های کیفیت زندگی وضعیت بهتری پیدا خواهند کردند زمانی که مولفه های شهر خلاق به یک سوم وضعیت مطلوب خود در شاخص ها مطلوبیت فضاهای شهری، استفاده از سرمایه های انسانی، بهره گیری و بها دادن به نوآوری ها و فراهم کردن زمینه های تحقق شهر هوشمند دست پیدا کنند. در این رابطه، نتایج حاصل از ضریب رگرسیون نشان دهنده همبستگی مستقیم و قوی بین مولفه های شهر خلاق و بهبود کیفیت زندگی در مناطق مختلف شهر بندرعباس است.  مولفه های شهر خلاق به عنوان مبنای ورودی بر مدل به میزان 2/93 درصد از تغییرات وضعیت کیفیت زندگی در این شهر را تبیین می کنند.  یافته ها در رابطه با اولویت بندی اثرگذاری مولفه های شهرخلاق بر کیفیت زندگی در شهر بندرعباس نشان داد سرمایه اجتماعی در رتبه اول قرار دارد. علاوه بر این از بین مولفه های تحقق شهرخلاق در شهر بندرعباس، مولفه های بهبود فضاهای شهری (ایجاد فضاهای تعاملی- احیا و بازسازی تک بناها و اختصاص فعالیت اقتصادی به بنا، احداث تاسیسات و تجهیزات شهری در مسیرهای فضاهای شهری اقتصاد محور و مردم پسند و ..)، نوآوری، سرمایه های اجتماعی و انسانی، مولفه های شهر هوشمند و درامدهای ناخالص شهر  با سطح اطمینان 99 درصد معنی دار می باشند.

کلیدواژه‌ها

شهر خلاق؛ کیفیت زندگی؛ سرمایه اجتماعی؛ سرمایه انسانی؛ بندرعباس

مراجع