ارزیابی و برنامه‌ ریزی مکانی- فضایی، فضاهای سبز عمومی با استفاده از GIS (منطقه مورد مطالعه: منطقه 10 تهران)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 فروردین 1402

نوع مقاله: مقالات پژوهشی کاربردی

نویسندگان

نسرین رسولی¹؛ مریم ایلانلو^{* 2}؛ آزاده نکوئی اصفهانی³

¹گروه جغرافیا، واحد الکترونیکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه جغرافیا، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران

³استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

یکی از مشکلات اساسی شهرها، کمبود فضای سبز شهری است که از جنبه‌های مختلف بر زندگی انسان تأثیر سوء می‌گذارد. در مقایسه با استانداردهای شهرسازی، علاوه بر پایین بودن سطح کاربری فضای سبز در شهرهای مختلف ایران، پراکندگی نامناسب آن نیز مشکلاتی را به وجود آورده است که از جمله می‌توان به عدم توزیع عادلانه فضای سبز در شهر و مشکلات دسترسی شهروندان اشاره کرد. هدف از این پژوهش ارزیابی توزیع فضایی - مکانی فضای سبز شهری در منطقه ده تهران می‌باشد. رویکرد این پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد که، در ابتدا به توصیف وضعیت پارک‌های منطقه 10 تهران از نظر تعداد پرداخته شد و در ادامه وضعیت پارک‌های موجود منطقه 10 تهران بر اساس شاخص‌های شعاع عملکرد، استاندارد سرانه و مساحت کاربری فضای سبز، جمعیت تحت پوشش و دسترسی بررسی گردید، سپس بر اساس میزان اختلاف وضع موجود در هر شاخص با وضع مطلوب، در مورد میزان تناسب تعداد و توزیع فضایی پارک‌ ها در راستای تأمین دسترسی مطلوب داوری شد. در منطقه مورد مطالعه 51 بوستان و بوستانک قرار گرفته است. تعداد پارک‌های محله‌ای منطقه 47 عدد می‌باشد که حدود 258500 نفر را در منطقه تحت پوشش قرار می‌دهند. نتایج نشان می‌دهند که برای برطرف کردن کمبود فضای سبز منطقه به 12 تا 13 پارک محله‌ای ،16 تا 17 پارک ناحیه‌ای در منطقه نیاز داریم. همچنین براساس نتایج به دست آمده تنها کمتر از 30 درصد فضای سبز منطقه در وضعیت مناسب واقع شده‌اند در حالی‌که 43 درصد از پارک‌های سطح منطقه در وضعیت نامناسب قرار گرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها

فضای سبز؛ ارزیابی؛ تحلیل مکانی- فضایی؛ منطقه ده تهران؛ پارک محله‌ای