طراحی الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران بر اساس نظریه داده بنیاد

پژوهش های مدیریت راهبردی

دوره 29، شماره 88، خرداد 1402، صفحه 125-150   

نوع مقاله: علمی _ پژوهشی

نویسندگان

الهه فرشباف حقرو¹؛ علی اکبر رضایی^{* 2}؛ سیدرضا صالحی امیری³؛ سید جمال الدین طبیبی⁴

¹دانشجوی دکتری ، گروه مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

²استادیار گروه مدیریت وبرنامه ریزی فرهنگی ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

³دانشیارگروه مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

⁴استاد گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران انجام شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر داده‌ها، آمیخته اکتشافی و از نظر نحوه اجرا، داده بنیاد نظام‌مند و پیمایشی مقطعی است. جامعه مرحله کمی، کلیه مدیران ارشد و میانی حوزه‌های مدیریت فرهنگی در ادارات و مؤسسات دولتی و غیرانتفاعی تهران به تعداد 2830 نفر بودند که 341 نفر از طریق جدول مورگان و کرجسی، به عنوان نمونه تعیین و سپس به روش در دسترس، اقدام به نمونه‌گیری شد. ابزار مورد استفاده مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه بود. تحلیل داده‌های کیفی به روش کدگذاری انجام شد و برای تحلیل داده‌های کمی از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در مرحله کمی، یافته‌های بخش کیفی را تأیید کردند و الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران با 6 بعد، 21 مقوله اصلی و 122 مقوله فرعی طراحی شد. بر این اساس عوامل زمینه‌ساز الگوی توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع فرهنگی بومی ایران شامل عوامل حمایتی و عوامل محیطی؛ عوامل علی شامل عوامل فردی، عوامل ساختاری، عوامل قانونی و عوامل مالی؛ عوامل مداخله‌گر شامل متغیرهای مالی، نظام مدیریت، فناوری؛ راهبردها شامل مدیریت و برنامه‌ریزی کلان فرهنگی، رهبری کارآفرینانه، سیاست‌گذاری، تجاری‌سازی و راهبرد اقتصادی و نهایتاً پیامدها شامل رشد و توسعه کشور، توسعه فرصت‌های محیطی، کارکرد اقتصادی، رفاه و پویایی اجتماعی و سالم‌سازی ساختاری بودند. 

کلیدواژه‌ها

الگو؛ توسعه کارآفرینی؛ صنایع فرهنگی بومی ایران؛ کارآفرینی

مراجع

باصولی، مهدی؛ هاشمی، سید سعید؛ اسمانی خوشخو، محمدحسین و میرغفوری، سید حبیب‌الله (1400). طراحی مدل توسعه کارآفرینی گردشگری فرهنگی در شهر میراث جهانی یزد، دو فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، 9(18): 114-91.
پوررجبی، میلاد؛ میرزایی، حسین و یداللهی زاده، محمدجواد (1398). راهبردهای برنامه‌ریزی صنایع فرهنگی بومی؛ رویکردها، اصول و الگو، راهبرد اجتماعی- فرهنگی، 8(32): 97-125.
حنجری، سارا؛ تقوی، مهدی؛ تاری، فتح‌الله و جعفری صمیمی، احمد (1399). اثر مزیت نسبی صنایع فرهنگی بر رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 94: 258-231.
دانش نیا، محمد؛ صمدی، علی‌حسین؛ هادیان، ابراهیم؛ مرزبان، حسین (1400). بررسی موانع نهادی توسعه کارآفرینی و نقش دولت در تعدیل آن‌ها؛ مطالعه موردی ایران، راهبرد اقتصادی، 10(36): 77- 112.
رضایی، راضیه و افراسیابی، رویا (1400). شناسایی کیفی موانع فرهنگی کارآفرینی، ارزیابی ابعاد فرهنگی و شکست کارآفرینان، رشد فناوری، 17(67): 61-68.
طغرایی، محمدتقی؛ رضوانی، مهران؛ مبارکی، محمدحسن؛ یداللهی فارسی، جهانگیر و میرزایی، زینب (1395). شناسایی عوامل محیطی مؤثر بر کارآفرینی فرهنگی در صنایع‌دستی عشایر، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 5(3): 19-36.
فروغی نیا، مریم؛ سهرابی نصیرآبادی، مهین و محمدی، مهدی (1398). مطالعه تطبیقی نظام آموزش رسمی صنایع‌دستی ایران و ترکیه با رویکرد صنایع فرهنگی خلاق، دو فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات تطبیقی هنر، 9 (17): 29-42.
محمدی، اسفندیار؛ شرفی، وحید؛ صیدیوسفی، معصومه و صیدیوسفی، ناهید (1397). شناسایی الگوهای ذهنی کارآفرینان نسبت به کارآفرینی فرهنگی با استفاده از روش کیو، فصلنامه توسعه کارآفرینی، 3(11): 481-500.
ملکی فر، سیاوش؛ قاضی نوری، سید سپهر؛ قانعی راد، محمدامین و موسوی، آرش (1397). آسیب‌شناسی سیستماتیک نظام نوآوری صنایع فرهنگی کشور، راهبرد فرهنگ، 11(41): 7-44.
واعظی، منصور. (1388). صنایع فرهنگی و فرهنگ عمومی. تهران: کتاب ماه.
یاسوری، مجید و نوروزی نژاد، معصومه (1400). فراتحلیل کیفی ابعاد توسعه کارآفرینی زنان روستایی، زن توسعه و سیاست، 19(1): 21-41.

Arzubiaga, U., Kotlar, J., De Massis, A., Maseda, A. & Iturralde, T. (2018). Entrepreneurial orientation and innovation in family SMEs: Unveiling the (actual) impact of the Board of Directors. Journal of Business Venturing, in press, 33(4): 455-469, DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2018.03.002
Ghasemi, A. (2019). Entrepreneurship Strategies, Ghalam Khorshid Publications, First Edition.
Iuliana, C. & Andrei, B. (2019). Creative and cultural industries in Europe – case study of the performing arts in Romania. Proceedings of the International Conference on Business Excellence, 13(1): 216 – 226. DOI: https://doi.org/10.2478/picbe-2019-0020
Jafarpanah, M. (2019). Entrepreneurship is the engine of development, Sharif Publications, first edition.
Lemmetyinen, A. & Lepistö, T. (2019). Examining interactions, relationships and networks in the context of Culture and Creative Industries (CCIs) – a mutual benefit for the IMP and CCI research?
Lin, C. & Luo, J. (2018). International Capacity Cooperation and Financial Support of Countries along the" Chongqing-Xinjiang-Europe" under the background of the Belt and Road. Archives of Business Research, 6(4).
Maguidovitch, M. & Sidorova, L. (2021). The Cultural Industries of the North through the Eyes of Young Russians. Sibirica: Interdisciplinary Journal of Siberian Studies, 20(3): 100- 112. https://doi.org/10.3167/sib.2021.200305
Protogerou A, Caloghirou, Y. & Kontolaimou, A. (2016). Innovation in the peanEuro creative industries: a firm level empirical approach. Industry and Innovation, 24(6), 587-612 https//:.doi org/10. 1080/13662716. 2016.1263551.
Roundy, Philip. & Dutch, Fayard. (2018). Dynamic Capabilities and Entrepreneurial Ecosystems: The Micro-Foundations of Regional Entrepreneurship. Journal of Entrepreneurship, 28(1): DOI: 10.1177/0971355718810296
Samiei, Sahar and Akhondzadeh, Mostafa (2013), The Role of Entrepreneurship in the Development of Tourism Industry, First National Conference on Accounting and Management, Shiraz, Kharazmi International Educational and Research Institute.
Sampene, A., Fredrick, O., Agyeman, B.R., Laweh, N., Semyalo, M. & Atampa, A.S. (2021). A Critical Assessment of the Role of Entrepreneurship Development in the 21st Century, European Journal of Business and Innovation Research, 9(5): 1-26.
Shindina, T., Lysenko, Y. & Orlova, N. (2015). Entrepreneurs’ Training in Innovation-Oriented Society. Social and Behavioral Sciences, 214:1098-1108