بررسی تاثیر حمایت اجتماعی ادراک شده بر سازگاری با بیماری با نقش میانجی تاب آوری و رضایت زناشویی در زنان نابارور

فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی

دوره 13، شماره 51، اسفند 1401، صفحه 50-66   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زهره کیخسروی بیگ زاده¹؛ شیدا سوداگر^{* 2}؛ فرهاد جمهری³؛ مریم بهرامی هیدجی⁴

¹دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی سلامت ، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

²استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

³استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

⁴استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش  با هدف بررسی تاثیر حمایت اجتماعی ادراک شده بر سازگاری با بیماری با نقش میانجی تاب آوری و رضایت زناشویی در زنان نابارور می باشد.                             روش: روش پژوهش توصیفی، از نوع هبستگی بود که با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعة آماری شامل همة زنان نابارور مراجعه کننده به مراکز ناباروری شهر تهران بودند که برای اولین بار مراجعه کرده بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد225 نفر انتخاب گردید. ابزارهای سنجش شامل مقیاس­های حمایت اجتماعی ادارک شده (زیمت و همکاران،1988)، تاب­آوری (کانر و دیویدسون،2003) و سازگاری با بیماری (بشارت،1380) و  پرسشنامه سنجش رضایت زناشویی (اولسون و اولسون،1991) بود.         یافته ها: نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی ادارک شده اثر مستقیم و معنادار بر تاب­آوری (0001/0P= و 49/0=β)  و رضایت زناشویی (002/0P= و 22/0=β) دارد. علاوه بر این، تاب­آوری (0001/0P= و 44/0=β) و رضایت زناشویی (0001/0P= و 33/0=β)  به صورت مستقیم و معنی­دار بر سازگاری با بیماری اثر داشتند. در نهایت نتایج بیانگر این بود که تاب­آوری(01/0P= و 11/0=β)  و رضایت زناشویی (03/0P= و 09/0=β) نقش واسطه­ای بین حمایت اجتماعی ادارک شده و سازگاری با ناباروری در زنان نابارور ایفا کنند.                      نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که حمایت اجتماعی می تواند پیش بین مناسبی برای سازگاری با نایاروری از طریق خود تاب آوری و رضایت زناشویی باشد. بنابرین با افزایش این سه متغیر سازگاری با ناباروری نیز افزایش می یابد.                                                      

کلیدواژه‌ها

حمایت اجتماعی ادارک شده؛ تاب‌آوری؛ رضایت زناشویی؛ سازگاری با بیماری؛ نابارور

مراجع

احمدزاده، ابراهیم.(1384). بررسی رابطه میان رضایت زناشویی وسلامت روان دربین دبیران زن و مرد شاغل در مقطع متوسطه دبیرستان در سال­های 1384-83. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روان شناسی، دانشگاه تربیت معلم. تهران.

امینی، لیلا؛ قربانی، بهزاد؛ افشار. بهاره. (1398). مقایسه استرس ناباروری و حمایت اجتماعی درک شده زنان نابارور و همسران مردان نابارور. نشریه پرستاری ایران. 32(122).85-76.

بشارت، محمدعلی .(1386). بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس ارزیابی باورهای شخصی، گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.

بشارت، محمدعلی.(1380). بررسی مقدماتی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه وضعیت زناشویی گلومبوک- راست. گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.

بشارت، محمدعلی. (1380). ساخت و اعتباریابی مقیاس سازگاری با بیماری.گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.

بشارت، محمدعلی. ( 1385 ). پایایی و اعتبار مقیاس سلامت روانی(MHI)، فصلنامۀ دانشور رفتار، 4(1). 11-16 .

بهزادپور، سمانه؛ سادات مطهری، زهرا؛  وکیلی، مریم؛ سهرابی، فرامرز. (1394). تاثیر آموزش تاب آوری بر افزایش بهزیستی روان شناختی زنان نابارور. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 23(5): 142-131.

بشرپور، سجاد؛ عطادخت، اکبر؛ غفاری، مظفر؛ مولایی، مهری.(1395) . پیش بینی افسردگی زنان نابارور از طریق تنظیم شناختی هیجان و تاب آوری. نشریه روان پرستاری. 4(4): 41-33.

حسن پور ازغدی، سیده بتول؛ سیمبر، معصومه؛ ودادهیر، ابوعلی؛ حسین رشیدی، بتول. (1392). تبیین تاثیرات روانی نازایی در زنان بارور در جستجوی درمان :یک مطالعه کیفی ، نشریه پرستاری و مامایی، 23(83): 1-9.

دامن کشان، اطهر.، شیخ الاسلامی، راضیه. (1398) تنظیم هیجان و رضایت زناشویی: نقش واسطه ای نشخوار خشم. فصلنامه علمی - پژوهشی زن و جامعه، 10(2): 1- 18.

رجبی، غلامرضا؛ کریمی، مریم؛ امان الهی؛ عباس. (1397). رضایت زناشویی و راهبردهای مقابلهای در زنان بارور و نابارور شهر اهواز. دوفصلنامه مشاوره کاربردی، دانشگاه شهید چمران اهواز .8(1): 62-45.

سادات ایزدی اونجی، فاطمه؛ حاجی باقری، علی؛ عزیزی فینی، اسماعیل.(1398) پیش بینی رضایت زناشویی بر اساس تاب آوری و سلامت روانی در سالمندان. مجله علمی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد.27(3): 1361- 1371.

عدل، حدیث السادات؛ شفیع آبادی، عبدااله و پیرانی، ذبیح.(1395). اثر بخشی روان درمانی گروهی مبتنی بر کیفیت زندگی بر صمیمیت زناشویی در زنان نابارور. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 19(10)، 71-59.

صحراییان، کیمیا؛ جعفرزاده، فاطمه؛ پورسمر، سیده لیلا.(1393) مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 12(12):  1104- 1109.

صیادپور، زهره؛ صیادپور، مژگان. (1395) مقایسه رضایت زناشویی، اضطراب وجرات ورزی در زنان بارور و نابارور. مجله علوم شناختی، 15(60): 522- 546.

قمری، لیلا؛ صادقی. نرگس؛ آذربرزین. مهرداد. (1399) ارتباط بین ادراک حمایت از جانب خانواده و سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری درنوجوانان مبتلا به سرطان. نشریه پرستاری ایران.33(125): 30 – 41.

موسوی، سیده سمیرا؛ کریمی، شهناز؛ احمدی، وحید؛ کوکبی، رویا؛ افسرده، فروزان. (1393).  بررسی عوامل روان شناختی مرتبط با احساس درماندگی در زنان نابارور. مجله علمی و پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 22(3): 81-73.

 

Alhosseini, A. S., Firouzkouhi Berenjabadi, M.(2017). Analysis Of Relationship Between Resilience With Dimensions Of Work Engagement. Management Studies in Development & Evolution.25(83), 1-24.

Arab Alidousti, A. A., Nakhaee, N., Khanjani, N,. (2015) Reliability And Validity Of The Persian Versions Of The ENRICH Marital Satisfaction (Brief Version) And Kansas Marital Satisfaction Scales. J Health and Development. 4(2), 158-67

Bennett, S. L. R. (2009). An investigation of sources of women infertility specific distress and well-being. Oxford University Press.

Bordbar, L., Salehi, S., & Rahbar, T. (2016). A comparison of perfectionism and coping strategies in infertile and normal couples. Journal of Applied Environmental and Biological Sciences, 6(1), 97-101.

Bruwer, B., Emsley, R., Kidd, M., Lochner, C., & Seedat, S. (2008). Psychometric properties of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support in youth. Comprehensive Psychiatry,49(2). 195-201.

Chan, C.H.Y., Chan, T.H.Y., Peterson, B.D., Lampic, C., & Tam, M.Y.J. (2015). Intentions and attitudes towards parenthood and fertility awareness among Chinese university students in Hong Kong: A comparison with Western samples. Human reproduction, 30(2), 364-372.

Chu. X, Geng. Y., Zhang. R., and Guo, W. (2021). Perceived Social Support and Life Satisfaction in Infertile Women Undergoing Treatment: A Moderated Mediation Model. Frontiers in Psychology. 28(12),1-8.

Compel, L., Cohan, S., & Stein, M. (2005). Relationship of resilience to personality coping and psychiatric symptoms in young adult. Behavior, Research and Therapy. 44(4), 585-599.

Datta, J., Palmer, M., Tanton, C., Gibson, L., Jones, K., Macdowall, W., Glasier, A., Sonnenberg, P., Field, N., Mercer, C.H., Johnson, A. M., Wellings, K. (2016) Prevalence of infertility and help seeking among 15000 women and men. Human Reprod. 31(9),2108-2118.

Dyess, S.M., Prestia, A.S., Smith, M.C. (2015). Support for caring resiliency among successful nurse leaders. Nurs Adm Q, 39(2),104-116.

Ferreira, M., Antunes, L., Duarte, J., Claudia Chaves, C., (2014). Influence of infertility and fertility adjustment on marital satisfaction. Social and Behavior Sciences.171(16), 96-103.

Fye, M. A., Chasek, C. T., Mims, G. A., Sandman, J., & Hinrichsen, A. (2020). Marital Satisfaction During Retirement. The Family Journal, 28(3), 313-318.

Gülaçt, F. (2009). The effect of perceived social support on subjective well-being. Proscenia Social and Behavioral Sciences, 2(10), 3844–3849.

Hammett, J. F., Lavner, J. A., Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (2021). Intimate partner aggression and marital satisfaction: a cross-lagged panel analysis. Journal of interpersonal violence, 36(3-4),1463-1481.

Hasanpoor-Azghdy, S.B., Simbar, M., Vedadhir, A. (2015). The social consequences of infertility among Iranian women: a qualitative study. Int J Fertil Steril.8(4):409.

Holt-Lunstad, J., Uchino, B. (2015) Social support and health. Health Behav. 1(2),183-204.

Hou, Y., Jiang, F., Wang, X. (2019). Marital commitment, communication and marital satisfaction: An analysis based on actor–partner interdependence model. International Journal of Psychology, 54(3), 369- 376.

Haugland. T., Wahl, A.K., Hofoss, D., DeVon, H.A. (2016) Association between general selfefficacy, social support, cancer-related stress and physical health-related quality of life: a path model study in patients with neuroendocrine tumors. Health Qual Life Out.14(1):11- 17.

Iordachescu, D. A., Gica, C., Vladislav, E. O. (2021). Emotional disorders, marital adaptation and the moderating role of social support for couples under treatment for infertility. Ginekologia Polska. 92(2), 98–104

Jamilian, H., Jamilian, M., Soltany, Sh. (2017). The Comparison of Quality Of Life and Social Support among Fertile and Infertile Women. Patient Saf Qual Improv.5(2), 521-525.

Jisha, P. R., Thomas, I. (2016). Quality of Life and Infertility: Influence of Gender, Years of Marital Life, Resilience, and Anxiety. Psychological Studies.61(3), 159–169.

 Kampfer, K. L. (1999). Factor and processes contributing to resilience: The resilience framework. In: M.D. Glantz & J.L. Johnson (Eds.), Resilience and development (pp.179-224). New York: Kluwer Academic Publishers.

Kline, R.B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. 3rd ed. New York: The Guilford Press.

Li. X., Ye. L., Tian. L., Huo. Y., Zhou. M. (2019) Infertility-Related Stress and Life Satisfaction among Chinese Infertile Women: A Moderated Mediation Model of Marital Satisfaction and Resilience. Sex Roles. 82(1-2),44–52.

Luk, B. H., Loke, A.Y.(2018). Sexual satisfaction, intimacy and relationship of couples undergoing infertility treatment. J Reprod Infant Psychol; 37(2),108-122.

McKimmie, B.M., Butler, T., Chan, E,, Rogers, A., Jimmieson NL.(2019) Reducing stress: Social support and group identification. Group Process Interg. 1(2):77-84.

Masoumi, S. Z., Garousian, M., Khani, S., Oliaei, S. R., Shayan, A. (2015). Comparison of quality of life, sexual satisfaction and marital satisfaction between fertile and infertile couples. International Journal of Fertility and Sterility, 10(3), 290-296.

Meadan, H., James, W.H., Aaron, T.E. (2010). Families with children who have autism spectrum disorders: stress and support. Social science journals, 77(1), 7-36.

Mestre, J. M., Núñez-Lozano, J. M., Gómez-Molinero, R., Zayas, A., & Guil, R. (2017). Emotion regulation ability and resilience in a sample of adolescents from a suburban area. Frontiers in Psychology, 13(8),1-14.

Odek, A. W., Masinde, J., Egesah, O. (2014). The predisposing factors, consequences and coping strategies of infertility in males and females in Kisumu district, Kenya. European Scientific Journal, Special Edition,10 (10), 415-426.

Onat, G.,  Kizilkaya, B. N. (2012). Effects of infertility on gender differences in marital relationship and quality of life: a case-control study of Turkish couples.  European Journal of Obstetrics and Gynecology and Reproductive Biology, 165(2), 243-248.

Özen, Ş., Karataş, T., & Polat, Ü. (2021). Perceived social support, mental health, and marital satisfaction in multiple sclerosis patients. Perspectives in Psychiatric Care. 57(4), 1862-1875.

Patrick, S., Sells, J. N., Giordano, F. G., Tollerud, T. R. (2007). Intimacy, differentiation and personality variables as predictors of marital satisfaction. The family journal, 15(4), 359-367.

Pedro, A. (2015). Coping with infertility: An explorative study of South African women’s experiences. Open Journal of Obstetrics and Gynecology, 5(1), 49-59.

Pehlivan, S., Ovayolu, O., Ovayolu, N., Sevinc, A., Camci, C. (2011). Relationship between hopelessness, loneliness, and perceived social support from family in Turkish patients with cancer. Support Care Cancer, 20(4), 733- 739.

 Pejičić, M., Ristić, M.,  Anđelković, V.(2018). The mediating effect of cognitive emotion regulation strategies in the relationship between perceived social support and resilience in postwar youth, Journal of community psychology, 46(4), 457-472.

Ramamurth, I. R., Kavitha, G., Pounraj, D., Rajarajeswari, S. (2016). Psychological impact and coping strategies among women with infertility - A hospital based cross sectional study. International Archives of Integrated Medicine, 3(2), 114-118.

Reis, S., Xavier, M. R., Coelho, R., & Montenegro, N. (2013). Psychological impact of single and multiple courses of assisted reproductive treatments in couples: A comparative study. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 171(1), 61-66.

Ryan, K.J., Kistner, R.W. (1999). Kistner's gynecology and women's health. 7th ed. Michigan: Mosby.

 Sharma, V., Sood, A., loprinzi, C., and Prasad, K. (2012). Stress Management and Resilience Training (SMART) program to decrease stress and enhance resilience among breast cancer survivors: a randomized clinical trial. BMC Complement Altern Med. 12(1), 211-220.

Sultan, A., Yousuf, S., Jan, S., Hassan, U., Jaan, U. (2018). Perceived social support and marital satisfaction among fertile and infertile women. Age. 20(30), 55-60.

Theron, L. C. (2017). Adolescent versus adult explanations of resilience enablers: A South African study. Youth & Society. http://dx.doi.org/10.1177/0044118X17731032.

Vander Borght, M., Wyns, C. (2018). Fertility and infertility: Definition and epidemiology. Clin Biochem. 62(8), 2-10.

Vivan, I., Bonilla, E., Macpherson, E. (2011). Support networks of single Puerto Rican of children with disabilities. Journal of child and family studies. 20(1), 66-69

 Watkins, K. J., Baldo, T. D. (2004). The infertility experience: Biopsychosocial effects and suggestions for counselors. Journal of Counseling and Development, 82(4), 394-420.

 Watson, B. M. (2010). Predictors of Depression in Men and Women Experiencing Assisted Reproductive Technology Treatment (Honors Thesis). The University of Queensland. Australia.

 Winch, R. (2000). Selected studies in marriage and the family, New York, Hito Rinehart and Winston, INC.

Winkelman, W.D., Katz, P.P., Smith, J.F., Rowen, T.S., Group IOPP (2016) The sexual impact of infertility among women seeking fertility care. Sex Med. 4(3),190-7.

Yusuf, L. (2016). Depression, anxiety and stress among female patients of infertility; A case control study. Pakistan J Med Sci. 32(6),1340-1343.

 Zimet, D. G., Dahlem, N. W., Zimet, G. D., Farley, K. G. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52(1), 30-41.