تحلیل همبستگی کانونی رابطه بین تمایزیافتگی خود و رفتار دلبستگی در روابط زناشویی با هیجان ‏طلبی در زنان دارای گرایش به پیمان شکنی زناشویی

زن و مطالعات خانواده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 اردیبهشت 1402

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2023.1977716.1811

نویسندگان

فهیمه کاشفی¹؛ منوچهر ازخوش^{* 2}؛ محمدسعید خانجانی³؛ حکیمه آقایی⁴

¹دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

²دانشیار، گروه مشاوره، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران(نویسنده مسئول) [e-mail]

³دانشیار، گروه مشاوره، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، تهران، ایران

⁴استادیار، گروه روانشناسی عمومی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

پیمان شکنی زناشویی مایه آشفتگی چشمگیر زندگی فردی و میان فردی زوجین و تباه کننده رابطه آنها است. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی تحلیل همبستگی کانونی رابطه بین تمایزیافتگی خود و رفتار دلبستگی در روابط زناشویی با هیجان‏طلبی در زنان دارای گرایش به پیمان شکنی زناشویی بود. طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روانشناختی شهر تهران در سال 1401 بودند. به این منظور تعداد 200 نفر از این افراد به روش نمونه‏  گیری در دسترس انتخاب شد و به مقیاس گرایش به پیمان شکنی زناشویی، مقیاس هیجان­ طلبی، سیاهه تمایز یافتگی خود و مقیاس دسترسی پذیری، پاسخگویی و همدم­  طلبی پاسخ دادند. داده‏های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی کانونی تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ابعاد تمایریافتگی خود و ابعاد رفتار دلبستگی در روابط زناشویی با ابعاد هیجان طلبی رابطه معناداری وجود دارد (01/0>P). نتایج تحلیل همبستگی کانونی نشان داد که واریانس مشترک 6/57 درصد بود. با توجه به یافته‌های این پژوهش، روانشناسان و مشاوران خانواده می‌توانند از متغیرهای پیش‌بین هیجان طلبی همچون تمایزیافتگی خود و رفتار دلبستگی در روابط زناشویی همسران آگاهی یابند و با تقویت آن‌ها به مشاوره‌ی زناشویی بپردازند.

کلیدواژه‌ها

تمایزیافتگی خود؛ رفتار دلبستگی در روابط زناشویی؛ هیجان طلبی؛ گرایش به پیمان شکنی زناشویی

مراجع

ابویی مهریزی، وجیهه؛ شفیع ­آبادی، عبداله؛ خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ و خلعتبری، جواد. (1400). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان پذیرش و تعهد به شیوه گروهی بر تمایز یافتگی از خود دختران نوجوان. مجله پرستاری کودکان، 7(3)، 20-12.

اصل دهقان، فاطمه؛ رضائیان فرجی، حمید؛ و حسینیان، سیمین. (1397). نقش مؤلفه‌های تمایزیافتگی والدین در پیش‌بینی تمایزیافتگی دانش‌آموزان دختر و پسر. فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 19(1)، 17-10.

برجعلی، احمد؛ و مهردادصدر، محمد. (1400). اثربخشی برنامه آموزشی «مرا محکم بگیر» بر صمیمیت، رفتارهای دلبستگی و رضایت زناشویی در دانشجویان متأهل. فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 9(3)، 32-9.

برزگر کهنمویی، ساناز؛ محمدی، اکبر؛ زعفرانچی زاده، مینا؛ و فولادی، فائزه. (1393). بررسی رابطه تمایزیافتگی خود، اضطراب و رضایت زناشویی در زنان متأهل شهر تبریز. نشریه زن و مطالعات خانواده، 7(26)، 56-41.

جلوانی، مرضیه؛ عابدی، احمد؛ و آقایی جشوقانی، اصغر. (1394). رابطه سبک‌های دلبستگی با هیجان خواهی در دختران دبیرستانی شهر اصفهان. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری، 1(3)، 53-45.

حسن­زاده، شادی؛ و فرزاد، ولی­­اله. (1397). ویژگی روانسنجی پرسشنامه هیجان طلبی زاکرمن و رابطه آن با اعتیاد پذیری معتادان در حال ترک منطقه 4 تهران. فصلنامه روانسنجی، 6(24)، 105-89.

حسن­زاده، شادی؛ و فرزاد، ولی­­اله. (1397). ویژگی روانسنجی پرسشنامه هیجان طلبی زاکرمن و رابطه آن با اعتیاد پذیری معتادان در حال ترک منطقه 4 تهران. فصلنامه روانسنجی، 6(24)، 105-89.

حمزه­ای، امین؛ و آقایوسفی، علیرضا. (1401). الگوی معادلات ساختاری سازگاری زوجی بر اساس تمایزیافتگی-خود و انعطاف‌پذیری شناختی با میانجی‌گری راهبردهای مقابله‌ای. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، 12(1)، 31-16.

دمرچلی، پرستو؛ ضرغام حاجبی، مجید؛و  نوابی­نژاد، شکوه. (1401). نقش واسطه‌ای خودکنترلی در رابطه بین اعتیاد به شبکه‌های مجازی اینترنتی و هیجان‌خواهی با طلاق عاطفی و نگرش به خیانت زناشویی در زنان دارای روابط فرازناشویی. دوفصلنامه روانشناسی خانواده، 1(1)، 10-1.

دهائی، شهناز؛ آقایوسفی، علیرضا؛ و فرقدانی، آزاده. (1400). اثربخشی درمان تمایزیافتگی خود بر خود میان‌بینی و سازگاری زناشویی زوجین بر اساس نظریۀ سیستم‌های خانوادۀ بوئن. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 12(4)، 440-421.

رافضی، زهره؛ و صبوری، ریحانه. (1401). نقش مولفه‌های تمایزیافتگی خود در پیش‌بینی صمیمیت زناشویی در زوجین. نشریه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 13(51)، 205-181.

رسولی، آراس؛ و کهریزی، زری. (1399). رابطه سبک های دلبستگی،تعهد مذهبی و سازگاری زناشویی با عملکرد خانواده دانشجویان متاهل. پژوهشنامه اسلامی زنان‌ و‌ خانواده، 3(8)، 74-57.

رسولی، محسن؛ آسوده، محمدحسین؛ تمرچی، فرزانه؛ و حسینی، زهرا. (1395). بررسی ساختار عاملی و اعتباریابی سیاهه خود متمایزسازی دریک و مورداک(فرم کوتاه)، فصلنامه علمی و پژوهشی روانسنجی، 4(16)، 10-1.

رسولی، محسن؛ بابایی گرمخانی، محسن؛ و داورنیا، رضا. (1397). ارزیابی ویژگی‌های روانسنجی مقیاس کوتاه دسترسی پذیری، پاسخگویی و همدم طلبی. ابزاری برای سنجش رفتار دلبستگی در روابط زناشویی. مجله علوم پزشکی زانکو، 19(62)، 17-1.

شقاقی، فاطمه؛ آقایوسفی، علیرضا؛ و میرزاحسینی، حسن. (1400). تدوین الگوی ساختاری کیفیت خانواده اصلی و گرایش به پیمان شکنی بین همسران با میانجی گری تمایزیافتگی خود. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، 20(108)، 2342-2327.

صفرزاده شیرالی، پگاه؛ و باوی، ساسان. (1399). رابطه علی تمایزیافتگی خود و صمیمیت زناشویی با نگرش به روابط فرازناشویی از طریق میانجی‌گری تعهد زناشویی در زنان مراجعه کننده به مراکز روان‌شناختی. نشریه علمی زن و فرهنگ، 12(46)، 101-87.

علاقبند، لیلا؛ پاشا شریفی، حسن؛ فرزاد، ولی‌الله؛ و آقایوسفی، علیرضا. (1398). مدلی برای پیش‌بینی طلاق عاطفی بر مبنای سواد عاطفی، سبک‌های مقابله‌ای، کیفیت زندگی و هیجان طلبی با میانجی‌گری تنظیم هیجان. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(1)، 402-388.

علاقبند، لیلا؛ پاشا شریفی، حسن؛ فرزاد، ولی‌الله؛ و آقایوسفی، علیرضا. (1398). مدلی برای پیش‌بینی طلاق عاطفی بر مبنای سواد عاطفی، سبک‌های مقابله‌ای، کیفیت زندگی و هیجان طلبی با میانجی‌گری تنظیم هیجان. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(1)، 402-388.

فخاری، نرگس؛ لطیفیان، مرتضی؛ و اعتماد، جلیل. (1392). بررسی ویژگی­های روانسنجی سیاهه تمایز یافتگی خود در دانشجویان ایرانی. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 15(5)، 58-35.

فعله­کار، اشکان؛ بردن، زهرا؛ دانایی کوشا، منا؛ و مقدم­فر، نصیره. (1398). ارتباط تمایز یافتگی خود و طرحواره­های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی زنان متقاضی طلاق. نشریه پژوهش پرستاری ایران، 14(6)، 34-27.

مینا، فاطمه؛ و امینی‌منش، سجاد. (1400). پیش‌بینی کننده‌های گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان دختر: نقش بدنظمی هیجانی، تمایزیافتگی و ابراز وجود. نشریه پژوهش­های روانشناسی اجتماعی، 11(44)، 197-183.