پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 9,997 |
| تعداد مقالات | 83,560 |
| تعداد مشاهده مقاله | 77,801,264 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,896 |
مکانیسم‌های اثرگذاری عوامل فرهنگی، اجتماعی بر تعین احکام فقهی | ||
| مطالعات فقهی و فلسفی | ||
| دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 53، فروردین 1402، صفحه 42-55 اصل مقاله (546.98 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمود منصوری* 1؛ حسین اژدری زاده2 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران | ||
| 2استادیار، گروه معارف اسلامی و جامعه‌شناسی، واحد نراق، دانشگاه آزاد اسلامی، نراق، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر بررسی مکانیسم‌های اثرگذاری عوامل فرهنگی و اجتماعی بر تعین احکام فقهی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که عوامل فرهنگی و اجتماعی در تعین احکام فقهی در سه حیطه تغییر حکم واقعی، تغییر حکم ظاهری وتغییر حکم حکومتی با مکانیسم‌های مختلف تاثیرگذار هستند. در حیطه تغییر احکام واقعی، عوامل فرهنگی و اجتماعی، با ایجاد تغییر در موضوع حکم، مصداق حکم، متعلق حکم و یا مصداق متعلق و نیز زوال علت حکم و همچنین ایجاد تغییر در اهمیت حکم و بروز تزاحم دو حکم در مقام امتثال، در تغییر حکم واقعی و تعین آن تاثیر می‌گذارند. در احکام ظاهری عوامل فرهنگی و اجتماعی با ایجاد تغییر در ظهور دلیل فقهی، پدیدارسازی موردی یا موسمی بودن حکم، کشف حکومتی بودن حکم، ظاهرسازی مرتبه‌دار بودن دلیل حکم و تغییر مفهوم، با ایجاد توجه به لوازم عادی یا عقلی معنی، تغییر این احکام را سبب میشوند. در احکام حکومتی عوامل فرهنگی و اجتماعی با ایجاد تغییر در درجه اهمیت قوانین الهی، مصالح و نظم عمومی و به واسطه فقیه حاکم، در تعین احکام فقهی تاثیرگذار هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عوامل فرهنگی؛ عوامل اجتماعی؛ تعین احکام فقهی؛ حکم واقعی؛ تغییر حکم؛ تغییر موضوع | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
اراکی، محسن (1389). نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی. رواق اندیشه، شماره 20.
اشرفی شاهرودی، مصطفی (1396). همسویی فقه با تحوّلات و نیازهای جامعه. در: مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی «نقش زمان و مکان در اجتهاد»، ج 1.
انصاری، مرتضی بن محمدامین (1415ق). کتاب المکاسب. قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ انصاری.
بجنوردی، سید محمد (1374). نقش زمان و مکان در اجتهاد. تهران: مجموعه آثار کنگره بررسی مبانی فقهی حضرت امام خمینی.
خمینی، سید روح‌الله (1378). صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خمینی، سید روح‌الله (1393). تحریر الوسیله. ترجمه محمدباقر موسوی همدانی. تهران: دارالعلم.
رحیمیان، سعید (1379). فقه و زمان. شیراز: انتشارات نوید.
سلمانپور، محمدجواد؛ حمیدی، مهدی (1398). بازپژوهی معنای تغییر احکام شرعی و عوامل مؤثر بر آن. فقه و مبانی حقوق اسلامی، 52(2)، ص352-333.
شاهرودی، سیدمحمود (1426ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت. قم: موسسه دائرة‌المعارف فقه اسلامی.
ضیائیفر، سعید (1392). فلسفه علم فقه. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ تهران: سمت.
عابدیان، میرحسین (1389). عوامل مؤثر در تغییر حکم. متین، شماره 16-15.
کلانتری، علیاکبر (1382). تنقیح مناط. فقه،11(35)، ص 178-136.
محقق حلّی، نجمالدین (1423ق). معارج الأصول. لندن: مؤسسه امام علی(ع).
مصباح یزدی، محمدتقی (1388). نقش تقلید در زندگی انسان. تحقیق کریم سبحانی. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
مکارم شیرازی، ناصر (1422ق). بحوث فقهیة هامة. قم: انتشارات مدرسة الإمام علی بن أبی طالب.
منتظری، حسینعلی (1429ق). مجازات‌هاى اسلامى و حقوق بشر. قم: ارغوان دانش.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 308 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 37 |
||