طراحی فرهنگسرا باتوجه به الگوی معماری حسینیه‌های دوره‌ی قاجار کاشان

معمار شهر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 اردیبهشت 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عسل ستار^{* 1}؛ بهرام گسیلی²؛ یاور رستمزاده²

¹دانش آموخته ارشد معماری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

²عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

ساخت بناهائی آئینی نظیر حسینیه‌ها در دوره‌ی قاجار در شهر شیعه‌نشین کاشان بسیار پررونق بوده است. با توجه به نابسامانی و گسست فرهنگی که در معماری شهر کاشان به چشم می‌خورد، نیاز به فرهنگ‌سازی در ارتباط با بکارگیری الگوهای گذشته احساس می‌شود. پیشینه‌ی مذهبی فرهنگی شهر کاشان گواه بارزترین و ماندگارترین این الگوها، الگوی معماری حسینیه‌های دوره‌ی قاجار است که خود شاخصه‌ی شهر کاشان محسوب می‌گردد. اهداف اصلی که در پژوهش دنبال می-شود طراحی فضایی آموزشی فرهنگی جهت گذران اوقات فراغت و توجه به توسعه و رشد فرهنگی اجتماعی منطقه و نیز فرهنگ‌سازی و ترویج فرهنگ بومی منطقه‌ی کاشان، الهام‌گیری از ارزش‌های آیینی اسلامی گذشته و ارائه‌ی اثری ماندگار، حفظ هویت و ارزش‌های اجتماعی تاریخی منطبق بر زمینه و خلق فضائی پاسخ‌دهنده است. در این راستا سعی شده با روشی کیفی براساس ویژگی‌های الگوی معماری حسینیه‌ها، به طراحی فرهنگسرا و فضاهای آن پرداخته شود. از این رو به خلق فضاهائی بیانجامد که در عین برخورداری از شخصیتی مستقل و متناسب با عملکرد خویش در پیوند با سایر فضاها بوده و قابلیت پاسخ‌گوئی به نیازهای متنوع مخاطبین را از طریق ایجاد فضاهائی اجتماع‌پذیر و دعوت-کننده ضمن تعریف قلمرو و حفظ امنیت دارا باشد و در نهایت مجموعه‌ای یکپارچه جهت افزایش تعاملات اجتماعی و تبادلات فرهنگی در کنار برنامه‌های آموزشی و از همه مهم‌تر آشنائی با فرهنگ بومی منطقه که هدف اصلی طراحی مجموعه بوده است ارائه شود؛ لذا توجه و تأکید طرح بر به کارگیری مفاهیم هویتی و فرهنگی- مذهبی منطقه بوده که در فرم و فضاهای فرهنگسرا تجلی یافته است.

کلیدواژه‌ها

فرهنگ؛ فرهنگسرا؛ معماری آئینی؛ حسینیه؛ الگو