تدوین سناریوهای توسعه حمل‌ونقل محور در شهر بیرجند با رویکرد سناریونویسی

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 19، شماره 42، اردیبهشت 1402، صفحه 1-19   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

شناسه دیجیتال (DOI): 1480

نویسندگان

یداله غلام پور¹؛ کوروش افضلی^{* 2}؛ محمد حسن غنی فر³

¹دکترای شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد کرمان، کرمان، ایران

²دکترای شهرسازی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، مدیرعامل مهندسین مشاور امودان

³استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی واحد بیرجند،بیرجند،ایران.

چکیده

توسعه سریع شهرنشینی و به دنبال آن گسترش صنعت و عرضه اتومبیل، باعث رشد ناموزون شهری، آلودگی هوا، حجم بالای میزان ترافیک و تصادفات و افزایش زمان سفر شده و عدم بکارگیری شیوه های مناسب حمل و نقل به تشدید این عوامل منجر شده است. هدف از این مقاله تدوین سناریوهای توسعه حمل‌ونقل محور در شهر بیرجند می باشد. پژوهش حاضر بر اساس روش تحقیق اکتشافی- کاربردی است و برای دستیابی به آینده های پیش روی شهر بیرجند با استفاده از نرم افزار سناریو ویزارد، با تشکیل ماتریس اثرات متقابل 24×24، در مجموع 4 سناریو قوی،11 سناریوی باور کردنی و 481 سناریوی ضعیف به دست آمد. نتایج پژوهش نشان می دهد که 3 سناریو با احتمال وقوع بسیار بالا در شرایط پیش روی آینده حمل‌ونقل شهر بیرجند است. در سناریوی اول، شرایط مطلوب مبتنی بر تخصیص بودجه و اعتبارات، مدیریت تقاضای سفر، انتشار پایین آلاینده‌ها، رعایت استانداردهای زیست محیطی، اثرگذاری کم، تحریم‌های بین‌المللی، چشم‌انداز منسجم و هدفمند در بدنه مدیریت شهری و توسعه و پذیرش فناوری‌های جدید وجود دارد و برای توسعه حمل‌ونقل محور در شهر بیرجند، مطلوب ترین سناریو است.

کلیدواژه‌ها

توسعه حمل و نقل محور؛ سناریونویسی؛ سناریوویزارد؛ شهر بیرجند