تأثیر روش بارش مغزی بر کاهش اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان دوره ابتدائی شهر همدان

نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)

دوره 15، شماره 60، اسفند 1401، صفحه 135-152   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jinev.2023.1977457.2818

نویسندگان

الهه زاهدی نو¹؛ اعظم قویدل^{* 2}

¹کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی تربیتی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

²استادیار گروه علوم تربیتی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روش تدریس بارش مغزی بر کاهش اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان دوره ابتدائی شهر همدان انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر زمان یک پژوهش مقطعی، از لحاظ نوع داده‌ها کمی و از نظر روش تحقیق، نیمه آزمایشی، با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری از نوع خواندن، مقطع ابتدایی که در سال تحصیلی ۱۴01- 1400 به مرکز اختلال یادگیری شهر همدان مراجعه کرده بودند، تشکیل داد. از جامعه آماری مذکور، تعداد ۳۰ نفر با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند، آنگاه گروه آزمایش به مدت 8 جلسه آموزشی (دو جلسه در یک هفته) به مدت 45 دقیقه تحت جلسات آموزش بارش مغزی قرار گرفتند اما مداخله برای گروه کنترل اجرا نگردید. سپس از هر دو گروه به وسیله پرسشنامه­ مذکور پس‌آزمون به عمل آمد. ابزار پژوهش شامل برنامه بارش مغزی بر اساس پروتکل بارش مغزی لفرانکویس (1991) و آزمون اختلال خواندن شیرازی و نیلی­پور (1383) می­باشد، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و بررسی فرضیه­های پژوهش از تحلیل کوواریانس چند متغیره و تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد اثرات تدریس به روش بارش مغزی بر درک مطلب معنادار می­باشد و اثرات تدریس به روش بارش مغزی بر سرعت خواندن و صحت خواندن تأثیر ندارد. روش تدریس بارش مغزی نتوانسته در مؤلفه سرعت خواندن و صحت مطالب بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری ایجاد کند.

کلیدواژه‌ها

روش بارش مغزی؛ اختلال یادگیری خواندن؛ دانش‌آموزان؛ همدان

مراجع

بهجتی، فاطمه و پاشایی­اردکانی، سودابه. (1393) بررسی تأثیر روش تدریس بارش مغزی بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان اردکان. کنفرانس بین­المللی رویکردهای نوین در مدیریت و کسب و کار، تبریز، دانشگاه تبریز و سازمان مدیریت صنعتی.

تبریزی، مصطفی، تبریزی، علیرضا و تبریزی، نرگس. (1396). درمان اختلالات خواندن، تهران، فرا روان.

تیموری، لیلا؛ رضایی، اکبر و محمدزاده، علی. (1398). مقایسه امید، انگیزش پیشرفت تحصیلی و خودپنداره تحصیلی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. ناتوانی­های یادگیری، 9(2)، 7- 35.

رستمی، ادریس و فتاحی، عمار. (1400) بررسی آموزش مبتنی بر روش تدریس بارش مغزی بر میزان مشارکت دانش‌آموزان در یادگیری درس علوم، همایش ملی پژوهش­های حرفه­ای در روانشناسی و مشاوره با رویکرد از نگاه معلم.

علیزاده، سعید؛ برفی­دخت، عنایت­ا... و سیمی، لیلا. (1397). اختلالات یادگیری، ضرورت­ها، بایدها و نبایدها، همایش ملی اختلالات یادگیری و مسایل روانشناختی دانش‌آموزان، آموزش و پرورش شهرستان مرودشت.

قدم­پور، الهه بیرانوند، زینب. و یوسف­وند، مهدی. (1396). مقایسه اثربخشی آموزش با تکنیک اسکیمینگ، فرار مغزها و تغییرات سنتی در سطح خودپنداره خلاق و باز بودن تجربیات. مجله نوآوری و خلاقیت در علوم انسانی. 7(1)، 125-154.

کوشکی، شیرین؛ جعفری­روشن، مرجان و اشراقی، راهله. (1392) بررسی تأثیر بارش مغزی بر روش پیشرفت تحصیلی، پایان­نامه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، کارشناسی ارشد.

گنجی، حمزه؛ پاشاشریفی، حسن و میرهاشمی، میرمالک. (1393). اثر روش بارش مغزی در افزایش خلاقیت دانش‌آموزان، فصلنامه تعلیم و تربیت، 21(1)، 89-112.

لاپتن، آلن. (2000). تفکر طراحی گرافیک، آن سوی طوفان مغزی، ترجمه نازیلا محمدقلی­زاده، (1394). تهران، فرهنگسرای میر دشتی.

لرنر، جانت. (1997) ناتوانی­های یادگیری، اصول نظری تشخیص و توانبخشی کودکان دارای اختلال یادگیری، ترجمه اکبر فریار و فریدون درخشان، 1392. تهران: مینا.

مرادی، سپیده. (1393) ماهیت و طبقه­بندی اختلالات خواندن. تعلیم و تربیت استثنایی. 14(3)، 69-59.

معماری، علیرضا و نعمت­تبریزی، امیررضا و کریمی­زاده، سجاد. (1394) اثر بارش مغزی بر محتوانی نوشتاری یادگیرندگان درون­گرا و برون­گرا، پایان­نامه دانشگاه پیام نور مرکز بین­المللی قشم.

ملکی، حسن. (۱۳۹۳). مهارت­های اساسی تدریس. تهران: آییژ

موسوی، سیدعلی؛ ولی­نژاد، مهدی و شیرکرمی، فرهاد. (۱۳۹۴). بررسی شیوع اختلال یادگیری در دانش‌آموزان مدارس عادی دوره ابتدایی، اولین همایش ملی علوم انسانی اسلامی به صورت الکترونیکی مؤسسه آموزشی مس رایان پیشرو.

الهیاری، فرنوش و یعقوب­لو، سعیده. (1400) بررسی تأثیر روش­های تدریس کاوشگری و بارش مغزی در پیشرفت تحصیلی درس علوم و افزایش خلاقیت عمومی دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی تبریز، سومین کنفرانس بین­المللی علوم تربیتی، روان­شناسی، مشاوره، آموزش و پژوهش.

Aldalalah, O. M. A. A. (2022). Employment the word cloud in brainstorming via the web and its effectiveness in developing the design thinking skill. International Journal of Instruction, 15(1):1045-1064.

AlHayari, F., & Yaqub-Lo, S. (2021) Investigating the effect of exploratory teaching methods and brainstorming on the academic progress of the science course and increasing the general creativity of fourth grade elementary students in Tabriz, the third international conference on educational sciences, psychology, counseling, education and research. [In Persian].

 Alizadeh, S., Barfi Dekht, A., & Simi, L. (2017). Learning disorders, necessities, dos and don'ts, national conference of learning disorders and psychological problems of students, education and training of Marovdasht city. [In Persian]

AlMutairi, A. N. M. (2015). The Effect of Using Brainstorming Strategy in Developing Creative Problem Solving Skills among Male Students in Kuwait: A Field Study on Saud Al-Kharji School in Kuwait City. Journal of Education and Practice, 6(3): 136-145.

Behjati, F., & Pashaei Ardakani, S. (2013) Investigating the effect of brainstorming teaching method on creativity and academic achievement of sixth grade female students in Ardakan city. International Conference on New Approaches in Management and Business, Tabriz, Tabriz University and Industrial Management Organization. [In Persian]

Belinda., Ho. (2015). Effectiveness of using the process approach to teach writing in six Hong Kong primary classrooms. Perspectives: Working Papers in English and Communication, 17(1): 1-52.

Bishara, S. (2023). Humor, motivation and achievements in mathematics in students with learning disabilities. Cogent Education, 10(1), 2162694.

Buchan, BD., (2011). The Classification of Reading Disability Subtypes and the Efficacy of Hemisphere Specific Stimulation: Indiana University of Pennsylvania.

Ganji, H., Pashashreifi, H., & Mirhashmi, M. (2013). The effect of brainstorming method on increasing students' creativity, Education Quarterly, 21(1): 112-89 [In Persian].

Gjermestad, A., Skarsaune, S. N., & Bartlett, R. L. (2023). Advancing inclusive research with people with profound and multiple learning disabilities through a sensory-dialogical approach. Journal of Intellectual Disabilities, 27(1): 40-53.

Goodrich, J. M., Fitton, L., Chan, J., & Davis, C. J. (2023). Assessing oral language when screening multilingual children for learning disabilities in reading. Intervention in School and Clinic, 58(3): 164-172.

Hallahan, D. P., Kauffman, J. M., & Pullen, P. C. (2011). Exceptional learners. Pearson/Allyn and Bacon. Retrieved from.

Jeong, Y., & Yoon, B. (2015). Development of patent roadmap based on technology SCAMPER roadmap by analyzing patterns of creativity and patent development. Technovation, 39(40): 37-52.

 Kadampour, A., Biranvand, Z., & Yusufvand, M. (2016). Comparing the effectiveness of training with skimming technique, brain drain and traditional changes in the level of creative self-concept and openness to experiences. Journal of innovation and creativity in humanities. 7(1): 125-154 [In Persian].

 Koshki, Sh., Jafari, M., & Eshraghi, R. (2012) Examining the effect of brain drain on the method of academic progress, Thesis of Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Master's degree [In Persian].

Lapton, Alan. (2000). Graphic design thinking, beyond the brain storm, translated by Nazila Mohammad Qolizadeh, (2014). Tehran, Farhangsarai Mir Dashti [In Persian].

Lerner, Janet. (1997) Learning disabilities, theoretical principles of diagnosis and rehabilitation of children with learning disabilities, translated by Akbar Faryar and Fereydoun Derakhshan, 2012. Tehran: Mina [In Persian].

Maleki, H. (2014). Basic teaching skills. Tehran: Aizh [In Persian].

Memari, A., Nemat Tabrizi, A., & Karimizadeh, S. (2014) The effect of brainstorming on the writing content of introverted and extroverted learners, thesis of Payam Noor University, Qeshm International Center. [In Persian].

Moradi, S. (2013) The nature and classification of reading disorders. Exceptional education. 14(3): 59-69 [In Persian].

Mousavi, S., Valinejad, M., & Shirkarmi, F. (2015). Investigating the prevalence of learning disorders in students of primary schools, the first national conference of Islamic humanities in electronic format, Mes Rayan Phoror Educational Institute [In Persian].

Oakhill, J., Cain, K., McCarthy, D., & Nightingale, Z. (2013). Making the link between the vocabulary knowledge and comprehension skill. In M.A. Britt, S.R. Goldman, & J.F. Rouet (Eds.), Reading from words to multiple text (pp.101-114). New York, NY 10017.

Rostami, A., & Fatahi, A. (2021) Investigation of education based on the brainstorming teaching method on the level of students' participation in learning science lessons, National conference of professional research in psychology and counseling with the approach from the teacher's point of view [In Persian].

Saleh, S. (2015). The effectiveness of the brain based teaching approach in generating student’s learning motivation towards the subject of physics: a qualitative approach. Us. China education review, 7(1): 107-122.

Schunk, D. H., & DiBenedetto, M. K. (2021). Self-Regulation, Self-Efficacy, and Learning Disabilities. In (Ed.), Learning Disabilities - Neurobiology, Assessment, Clinical Features and Treatments. IntechOpen. https://doi.org/10.5772/intechopen.99570

Sdouh, W. (2013). The effect of using the strategies of brainstorming and computer education in Academic Achievment and the development creative thinking skill of sixth Grade student’s. European Scientific journal May (2013).

Shen, X., Zhou, J., Yi, L., Hu, X., He, T., & Yang, J. (2016). Identifying protein complexes based on brainstorming strategy. Methods, 110(1): 44-53

Tabrizi, M., Tabrizi, A., & Tabrizi, N. (2016). Treatment of reading disorders, Tehran, Para-Ravan [In Persian].

Timuri, L; Rezaei, A., & Mohammadzadeh, A. (2018). Comparison of hope, academic achievement motivation and academic self-concept in students with and without specific learning disorder. Learning Disabilities, 9(2): 35-7 [In Persian].

Tressoldi, P. E., Vio, C., & Iozzino, R. (2007). Efficacy of an intervention to improve fluency in children with developmental dyslexia in a regular orthography. Journal of learning disabilities, 40(3): 203-209.

Tufekci, S. (2019). The effect of brain based learning on achievement, retention, attitude and learning process. Proceeded social and behavioral sciences, 1782-1791.

Uso’-Juan, E., & Martinez-Flor, A. (2016). Current trends in the development and teaching of the four language skills. Wiley & Sons, Inc.

Williams, K. J., & Vaughn, Sh. (2020). Effects of an Intensive Reading Intervention for Ninth-Grade English Learners with Learning Disabilities. Learning Disability Quarterly. 43(3): 154–166.