حق بر «دفاع مشروع» در قبال حملات سایبری با تاکید بر حملات ایالات متحده آمریکا

فصلنامه مطالعات حقوقی فضای مجازی

دوره 2، شماره 1، خرداد 1402، صفحه 88-100   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی مستخرج از رساله

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/cyberlaw.2023.701877

نویسندگان

سعید عیدکشایش¹؛ حسین ثریائی اذر^{* 2}؛ جهانگیر باقری³

¹دانشجوی دوره دکتری حقوق بین الملل عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

²گروه حقوق ، دانشکده علومانسانی ، دانشگاه ازاد واحد مراغه

³عضو هیات علمی (استادیار) گروه حقوق دانشکده علوم انسانی دانشگاه اسلامی ازاد واحد مراغه

چکیده

اقدامات خصمانه و توسل به‌زور  در فضای سایبر موضوع بسیار مهمی است که توانایی مواجه کردن حقوق بین­الملل با چالش­هایی اساسی را دارد؛ چراکه دولت­های مختلف فضای مذکور را به‌عنوان میدان جنگ تلقی نموده و در راستای ایراد خسارت به دیگرانی هستند که آن را دشمن خود خطاب می­نمایند، یکی از مهم­ترین و تأثیرگذارترین این کشورها ایالات‌متحده‌ آمریکا است که با استفاده از تجهیزات فوق پیشرفته خود به این اقدامات علیه دولت­های دیگر دست می‌یا­زد. در این راستا ضرورت انجام دفاع مشروع در مقابل این حملات اجتناب­ناپذیر جلوه می‌نماید؛ اما سؤال اساسی آن است که با توجه به قواعد موجود بین­المللی و به‌طور خاص ماده 51 منشور ملل متحد می­توان به این اقدام دست یازید و از آن به دفاع مشروع سایبری یادکرد یا خیر. این پژوهش با روش توصیفی–تحلیلی به مطالعه منابع مرتبط با موضوع و گردآوری اطلاعات پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که در صورت انجام حمله­ سایبری از جانب بازیگر دولتی یا انتساب آن به دولت با رعایت شرایط دفاع مشروع درزمینه‌ انتساب، شدت درجه نقض اصل عدم توسل به‌زور و گزارش به شورای امنیت سازمان ملل متحد؛ می­توان به دفاع مشروع سایبری دست یازید؛ البته در مسیر دفاع مشروع باید اصل تناسب به‌عنوان ضابطه اصلی رعایت گردیده و به‌محض ورود مؤثر شورای امنیت در بحران، دفاع خاتمه یابد.

کلیدواژه‌ها

دفاع مشروع؛ حملات سایبری؛ ایالات‌متحده آمریکا؛ پناهگاه امن؛ دفاع دیجیتالی؛ جنگ سایبری

مراجع