راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد با رویکرد سناریو نویسی

فصلنامه آینده پژوهی شهری

دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 8، خرداد 1402، صفحه 1-29   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uf.2023.1973666.1063

نویسنده

مهسا غفوریان^*

دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

مقصد گردشگری مشهد، نیازمند دسترسی به مراکز اقامتی مقرون به صرفه، جای پارک مناسب، اطلاع از وضعیت آب و هوایی، مراکز خرید و سوغات و بازدید از جاذبه های گردشگری می باشد. در این راستا هدف پژوهش شناسایی سناریوهای محتمل و راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد تا افق 1410 است. در چگونگی انجام پژوهش، متغیرهای اولیه از طریق نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند به روش دلفی بین ده نفر از متخصصان به بحث گذاشته شده است. بدین ترتیب عوامل و متغیرهای موثر جمع آوری شده است. سپس کدگذاری و تعریف متغیرهای اولیه در نرم افزار میک مک صورت گرفته است و جدول ماتریس اثرات متقاطع به دست آمده و در اختیار5 نفر از نخبگان جهت امتیازدهی در طیف 0 تا 3 قرار گرفته است. در ادامه پس از تحلیل میزان اثرگذاری مستقیم، متغیرهایی با تاثیرگذاری بالا به دست آمده است که با توجه به نظرات کارشناسی از بین متغیرهای تاثیرگذار با عدم قطعیت بالا، پیشران های اصلی انتخاب شده اند. سپس بر مبنای مصاحبه های انجام شده به روش گلوله برفی با پنچ نفر از متخصصان، پنج توصیف گر و پانزده وضعیت مختلف، وارد نرم افزار سناریو ویزاد شده و ماتریس تاثیر متقابل خام در اختیار نخبگان جهت امتیازدهی در طیف -3 تا +3 قرار گرفته است. با توجه به نظرات، ماتریس استاندارسازی شده و سناریوهای سازگار از سناریو ویزارد استخراج شده است. در ادامه دو پیشران بحرانی از سناریوهای سازگار با عدم قطعیت بالا با هم جفت شدند و منطق سناریو را تشکیل دادند و در راستای مصاحبه های انجام شده با 5 نفر از کارشناسان، توصیف و تفسیر سناریوها در سه وضعیت سناریو مطلوب، ادامه روند و فاجعه صورت گرفته است. در نهایت با توجه به بررسی وضع موجود با مدل SWOT راهبردها ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

گردشگری هوشمند؛ برنامه ریزی سناریو؛ شهر مشهد

مراجع