مقایسه اثربخشی آموزش مهارت‌های مبتنی بر شفقت‌ورزی و آموزش مهارت‌های مبتنی بر رویکرد هیجان‌مدار بر حساسیت اضطرابی زنان آسیب دیده از روابط فرازناشویی

زن و مطالعات خانواده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 اردیبهشت 1402

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2023.1973639.1782

نویسندگان

فهیمه آخوندی¹؛ حسن توزنده جانی^{* 2}؛ احمد زنده دل³

¹دانشجوی دکتری روانشناسی ، گروه روانشناسی ، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور ، ایران.

²دانشیار، گروه روانشناسی ، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی ، نیشابور، ایران ( نویسنده مسئول ) [e-mail]

³استادیار، گروه روانشناسی ، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی ، نیشابور، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش مهارت­های مبتنی بر شفقت ­ورزی و آموزش مهارت­های مبتنی بر رویکرد هیجان ­مدار بر حساسیت اضطرابی زنان آسیب ­دیده از روابط فرازناشویی است. پژوهش حاضر از نظر روش نیمه آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان آسیب دیده از روابط فرازناشویی بود که جهت استفاده از خدمات روان‌شناختی در سال 1401- 1400به کلینیک‌های روان‌شناسی و مراکز تخصصی ازدواج (تحت پوشش سازمان بهزیستی) شهر تهران مراجعه کرده بودند. نمونه آماری شامل 30 نفر از این زنان بود که به‌صورت در دسترس انتخاب شدند. سپس، از میان نمونه پژوهش به‌طور تصادفی 15 نفر در گروه گواه و 30 نفر در گروه­های آزمایش (آموزش مهارت­های مبتنی بر شفقت ورزی و آموزش مهارت­های مبتنی بر رویکرد هیجان مدار) جایگزین شد. داده­ ها با استفاده از مقیاس حساسیت اضطرابی فلوید و همکاران (ASI) (2005)  جمع ­آوری شد. مداخله آموزش مهارت‌ های مبتنی بر شفقت ورزی و آموزش مهارت­های مبتنی بر رویکرد هیجان مدار طی 8 جلسه 90 دقیقه ­ای هفته ­ای یکبار انجام شدند؛ اما گروه گواه هیچ مداخله­ ای را دریافت نکردند. داده­های پژوهش، به روش تحلیل واریانس آمیخته (با اندازه­  گیری مکرر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ ها نشان داد آموزش مهارت­ های مبتنی بر شفقت­ ورزی و آموزش مهارت­های مبتنی بر رویکرد هیجان ­مدار بر کاهش حساسیت اضطرابی زنان آسیب دیده از روابط فرازناشویی موثر است. همچنین یافته­­ ها نشان داد بین اثربخشی آموزش مهارت­های مبتنی بر شفقت­ ورزی و آموزش مهارت­های مبتنی بر رویکرد هیجان مدار در کاهش حساسیت اضطرابی تفاوت معنادار مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

آموزش مهارت‌های مبتنی بر شفقت ورزی؛ آموزش مهارت‌های مبتنی بر رویکرد هیجا مدار؛ حساسیت اضطرابی؛ روابط فرازناشویی

مراجع

سرداری، ت. (1398). اثر بخشی گروه درمانی شناختی رفتاری بر حساسیت اضطرابی و پریشانی روانشناختی زنان متقاضی طلاق شهرستان اسلامشهر. پایان نامه کارشنای ارشد. گروه روانشناسی. دانشکده روانشناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم. www.irandoc.ir

فرشچیان یزدی، م؛ باقرزاده گل مکانی، ز؛ منصوری، ا. (1400). مقایسه اثربخشی آموزش مهارت های مبتنی بر رویکرد هیجان مدار و خود شفقت ورزی بر تعارض­های زناشویی و تمایز یافتگی خود زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 64(4)، 3531- 3517. https://mjms.mums.ac.ir/article_19340_cb1d7b0ab77e397d4d96678db387efa1.pdf

Agboola, E. B., & Ojo, T. F. (2022). Marital Infidelity and Domestic Violence among Married Couples in Ekiti State, Nigeria. In Families in Nigeria: Understanding Their Diversity, Adaptability, and Strengths. Emerald Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/S1530-353520220000018010

Allan, R., Wiebe, S. A., Johnson, S. M., Piaseckyj, O., & Campbell, T. L. (2022). Practicing emotionally focused therapy online: calling all relationships. Journal of Marital and Family Therapy, 47(2), 424-439. https://doi.org/10.1111/jmft.12507

Altavilla, A., & Strudwick, A. (2022). Age Inclusive Compassion-Focused Therapy: a Pilot Group Evaluation. International Journal of Cognitive Therapy, 1-22. https://doi.org/10.1007/s41811-022-00132-2

Azlan, W. A. W., Ramalingam, M., Razali, R., Abdullah, M. F., & Rahman, F. N. A. (2022). Anxiety, depression and marital satisfaction in women with hyperemesis gravidarum: A comparative cross‐sectional study in Hospital Tengku Ampuan Rahimah, Klang, Malaysia. Asia‐Pacific Psychiatry, 14(1), e12416. https://doi: 10.1111/appy.12416.

Boiman-Meshita, M., & Littman-Ovadia, H. (2022). Is it me or you? An actor-partner examination of the relationship between partners’ character strengths and marital quality. Journal of Happiness Studies, 23(1), 195-210. https://doi.org/10.1007/s10902-021-00394-1

Cates, R. S. (2022). Neuro-linguistic Programming (NLP) as a Treatment for Compassion Fatigue (“Burnout”) in Health Care Providers. Lynchburg Journal of Medical Science, 4(3), 22. https://digitalshowcase.lynchburg.edu/dmscjournal/vol4/iss3/22/

Cordonnier, S. R. (2022). The Effectiveness of Attachment Injury Resolution Protocol (AIRP) in Reducing Marital Distress and Improving Marital Satisfaction in the Areas of Communication, Commitment, and Trust in High-Conflict Couples Affected by Infidelity. https://digitalcommons.liberty.edu/doctoral/3503/

Delatorre, M. Z., Wagner, A., & Bedin, L. M. (2022). Dyadic relationships between personality, social support, conflict resolution, and marital quality. Personal Relationships, 29(1), 199-216. https://doi.org/10.1111/pere.12410

Dong, S., Dong, Q., & Chen, H. (2022). Mothers' parenting stress, depression, marital conflict, and marital satisfaction: The moderating effect of fathers' empathy tendency. Journal of affective disorders, 299, 682-690. https://doi.org/10.1016/j.jad.2021.12.079

Floyd, M., Garfield, A., & LaSota, M. T. (2005). Anxiety sensitivity and worry. Personality and Individual Differences, 38(5), 1223-1229. https://doi.org/10.1016/j.paid.2004.08.005

Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53(1), 6-41.  https://doi.org/10.1111/bjc.12043

Greenman, P. S., & Johnson, S. M. (2022). Emotionally focused therapy: Attachment, connection, and health. Current Opinion in Psychology, 43, 146-150. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2021.06.015

Greenman, P. S., Johnson, S. M., & Wiebe, S. (2019). Emotionally focused therapy for couples: At the heart of science and practice. https://doi.org/10.1037/0000101-018

Hanetz Gamliel, K., Dollberg, D. G., & Levy, S. (2018). Relations between parents’ anxiety symptoms, marital quality, and preschoolers’ externalizing and internalizing behaviors. Journal of Child and Family Studies, 27(12), 3952-3963. https://doi.org/10.1007/s10826-018-1212-3

Koren, Réka, Scott R. Woolley, Ildikó Danis, and Szabolcs Török. (2021). "Training therapists in emotionally focused therapy: A longitudinal and cross‐sectional analysis." Journal of Marital and Family Therapy . https://doi.org/10.1111/jmft.12495

Kumar, S. A., Franz, M. R., DiLillo, D., & Brock, R. L. (2022). Promoting resilience to depression among couples during pregnancy: The protective functions of intimate relationship satisfaction and self‐compassion. Family Process, e12788.  https://doi.org/10.1111/famp.12788

Lee, S. A., & Bottomley, J. S. (2021). Personality and Grief-Related Panic Attacks: Analysis of Neuroticism, Worry, and Anxiety Sensitivity. OMEGA-Journal of Death and Dying, 0030222821992192. https://doi.org/10.1177/0030222821992192

Moore, R., Gillanders, D., & Stuart, S. (2022). The impact of group emotion regulation interventions on emotion regulation ability: A systematic review. Journal of Clinical Medicine, 11(9), 2519. https://doi.org/10.3390/jcm11092519

Neff, K. D., Tóth-Király, I., Knox, M. C., Kuchar, A., & Davidson, O. (2021). The development and validation of the state self-compassion scale (long-and short form). Mindfulness, 12(1), 121-140. https://doi.org/10.1007/s12671-020-01505-4

Reiss, S., Peterson, R. A., Gursky, D. M., & McNally, R. J. (1986). Anxiety sensitivity, anxiety frequency and the prediction of fearfulness. Behavior Research and Therapy, 4(3), 241-248 https://doi.org/10.1016/0005-7967(86)90143-9

Ripoll-Núñez, K., & Naismith, I. (2022). “Strengthening Myself Occurs by Caring for Myself”: Self-Perceptions and Experiences of Group Compassion-Based Therapy for Female Survivors of Intimate Partner and Gender-Based Violence. Partner Abuse. https://doi.org/ 10.1891/PA-2021-0037

Schafer, L., Edwards, C. P., Allan, R., Johnson, S. M., Wiebe, S. A., Chyurlia, L., & Tasca, G. A. (2021). Development of the emotionally focused individual therapy adherence measure: Conceptualisation and preliminary reliability. Counselling and Psychotherapy Research. https://doi.org/10.1002/capr.12508

Scheeren, P., Apellániz, I. D. A. M. D., & Wagner, A. (2018). Infidelidade conjugal: a experiência de homens e mulheres. Trends in Psychology, 26(1), 355-369. https://doi.org/10.9788/TP2018.1-14Pt 

Sharma, V. K., & Suresh, B. (2021). A Study on Work–Life Balance and Marital Satisfaction of Faculty Members. In International Virtual Conference on Industry 4.0 (pp. 463-473). Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-16-1244-2_39

Song, X., & Nadarajah, S. (2022). New models for the extramarital affairs data. Applied Economics, 54(11), 1243-1256. https://doi.org/10.1080/00036846.2021.1975632

Tapia‐Fuselier Jr, J. L., Ray, D. C., Allan, R., & Reyes, A. G. (2022). Emotionally focused therapists' experiences serving interabled couples in couple therapy: An interpretative phenomenological analysis. Journal of Marital and Family Therapy. https://doi.org/10.1111/jmft.12594

Turk, F., & Waller, G. (2020). Is self-compassion relevant to the pathology and treatment of eating and body image concerns? A systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 79, 101856. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2020.101856

Vosper, J., Irons, C., Mackenzie-White, K., Saunders, F., Lewis, R., & Gibson, S. (2021). Introducing compassion focused psychosexual therapy. Sexual and Relationship Therapy, 1-33. https://doi.org/10.1080/14681994.2021.1902495

Winter, F., Mander, J., Jarczok, M. N., Warth, M., Negi, L. T., Harrison, T., ... & Aguilar-Raab, C. (2022). Change Mechanism of Cognitively-Based Compassion Training for Couples with Depression: An Exploratory Empirical Investigation of Process Variables. Journal of Integrative and Complementary Medicine. https://doi.org/10.1089/jicm.2022.0497

Yoo, G., & Joo, S. (2022). Love for a marriage story: the association between love and marital satisfaction in middle adulthood. Journal of Child and Family Studies, 31(6), 1570-1581. . https://doi.org/10.1007/s10826-021-02055-6