پارادایم عدالت ترمیمی و تحدید میانجیگری کیفری در فقه و حقوق ایران

نامه الهیات

دوره 15، شماره 61، بهمن 1401   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

یاسمن سعیدی^*

دانش آموخنه دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

عدالت ترمیمی نتیجه تحولات بوجود آمده در نگرش به عدالت کیفری می باشد، این فرایند با ابزارهایی چون میانجیگری اختلاف را در محیطی دوستانه با مشارکت بزه دیده و متهم با مدیریت شخص ثالث و یا گفتگو در خصوص علل، آثار و نتایج جرم انتسابی، روند حل و فصل را تسهیل می بخشد. این روش علاوه براینکه از تراکم کار و اطاله دادرسی که حاکم بر نظام قضایی شده می کاهد، بلکه منجر به پیشگیری و کاهش تخلفات در بلند مدت و پرورش سیستم قضایی مطلوب می گردد. پژوهش حاضر درصدد است که بصورت توصیفی، تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش باشد که تحدید فقهی، حقوقی میانجیگری شامل چه جرایمی می شود؟ یافته های پژوهش نشان می دهد هیچ گونه محدودیتی در شرع برای ارجاع جرایم حق الناس به میانجیگری وجود ندارد و در جرایم حق الله نیز که حاکم دارای اختیار عفو بوده و یا با اقرار بزهکار جرم اثبات شده است و نیز درصورت توبه، قبل از رسیدن جرم نزد امام و قبل از اقامه بینه ارجاع به میانجیگری جایز است.در حالی که مقنن در ماده 82 قانون آیین دادرسی کیفری تحدید توسل به میانجیگری را فقط در جرایم تعزیری با درجات 6 و 7 و 8 قرار داده، به این معنا که شامل جرایم حدی، دیات و قصاص که حق اولیای دم است، نمی شود. بنابراین قانون گذار می بایست بازنگری هایی جدی در جهت وسعت قلمرو ارجاع دعاوی به میانجیگری را انجام دهد.

کلیدواژه‌ها

میانجیگری؛ اصلاح ذات البین؛ عدالت ترمیمی؛ عدالت کیفری

سایر فایل های مرتبط با مقاله

پارادایم عدالت ترمیمی و تحدید میانجیگری کیفری در فقه و حقوق ایران.pdf

مراجع