تحلیل مولفه‌های طراحی فضاهای شهری (مطالعه موردی: مناطق ده‌گانۀ کرج)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 2، دوره 15، شماره 56، تیر 1402، صفحه 72-57

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

طاهر پریزادی^{* 1}؛ مینا حیدری تمرآبادی²

¹دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیای دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

²کارشناسی ارشد جغرافیا ،دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران

چکیده

فضاهای شهری به عنوان عرصه های فعالیت و زندگی، زمانی بیشترین مطلوبیت را بر کیفیت زندگی ساکنان خود ایجاد می­ کند که خواسته­ های وی را برآورده سازد. چنان­چه هر یک از این ارزش ­ها در محیط زندگی یک فرد فاقد کیفیت باشد بر سکنی و احساس وی از مکان و در نتیجه بر سطح رضایت­مندی از محیط زندگی تاثیر­گذار خواهد بود. پژوهش حاضر به تحلیل مولفه ­های طراحی فضاهای شهری، در شهر کرج در قالب شاخص­ های هویت و حس تعلق به مکان و تعادل و کیفیت بصری پرداخته است. داده ­های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه­ ای، بازدید میدانی و تکمیل چک لیست گردآوری شده و تحلیل داده ­ها با استفاده از روش هم­بستگی پیرسون، آزمون T تک نمونه ­ای و تحلیل رگرسیون انجام گرفته است. در تحلیل رگرسیون شاخص ­های  سه­ گانه، شاخص طراحی فضاهای شهری به عنوان متغییر وابسته و سایر شاخص ­ها به عنوان متغییر مستقل در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج شاخص ­های تعادل و کیفیت بصری و تعلق به مکان به ترتیب با ضرایب تاثیر 453/0 و 192/0  بیشترین تاثیر را تعادل و کیفیت بصری بر طراحی و منظر شهری داشت. در این میان با توجه به ضریب تاثیر بالای شاخص تعادل و کیفیت بصری بر  طراحی و منظر شهری و این­که مولفۀ­های مربوط به شاخص تعادل و کیفیت بصری عمدتا ویژگی­های زیبایی ­شناسانۀ طراحی منظر شهر و محله است، می­ تواند نقش قابل توجهی در ارتقای طراحی منظر شهری کرج داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

مطلوبیت منظر شهری؛ رفتار زیست‌محیطی؛ کیفیت محیط‌زیست