مدیریت زمین شهری راهبردی ویژه جهت ساماندهی سکونتگاه‌های خودانگیخته‌ی شهری با رویکرد آینده‌پژوهی (موردپژوهی: ناحیه منفصل شهری نایسر، سنندج)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 5، دوره 15، شماره 56، تیر 1402، صفحه 146-121

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابوالفضل مشکینی^{* 1}؛ سامان صلواتی²

¹دانشیار دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

گستردگی و پیچیدگی مسائل شهری و رشد و توسعه روزافزون شهرها، مدیریت امور شهری را به وظیفه‌ای دشوار تبدیل نموده است. در این میان، مدیریت بر مهم‌ترین عنصر و کالای کمیاب یعنی زمین شهری تأثیر فزاینده و تعیین کننده‌ای بر عوامل سازنده شهری دارد. یکی از موضوعات بسیار مهم در حوزۀ مدیریت زمین شهری، سکونتگاه‌های خودرو بوده  که ریشه در نحوۀ مدیریت زمین دارد. هدف این پژوهش، تحلیلی از مدیریت زمین شهری جهت ساماندهی سکونتگاه‌های خودانگیخته‌ با رویکرد آینده‌پژوهی  در ناحیه منفصل شهری نایسر در شهر سنندج می‌باشد. تحقیق حاضر با توجه به هدف، از نوع کاربردی است. برای تجزیه و تحلیل کمی یافته‌ها از نرم‌افزار MICMAC و تحلیل مسیر، و برای تجزیه و تحلیل کیفی (استخراج شاخص‌ها) از نرم‌افزارMAXQDA استفاده شده است. جامعه آماری به صورت روش دلفی 30 نفر از متخصصان شهری برای پرسش‌گری و امتیازدهی به شاخص‌ها انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای ابعاد اقتصادی با میانگین وزنی03/3 بیشترین تأثیرگذاری و ابعاد زیست‌محیطی با میانگین وزنی 94/1 کمترین تأثیرگذاری را بر مدیریت زمین شهری ناحیه پیراشهری نایسر داشته‌اند. در بین متغیرها، شاخص‌های پایداری و تمرکززدایی، شفافیت و پاسخگویی، کارایی، توان جمعی نهادها و فناوری‌های مدرن به ترتیب با ارزش عددی، 83، 81، 80، 77 و 76 بیشترین تأثیر را به صورت مستقیم بر وضعیت مدیریت زمین شهری ناحیه مورد مطالعه داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

مدیریت زمین شهری؛ سکونتگاه‌های حاشیه‌ای؛ آینده پژوهی؛ نایسر سنندج