پیشگیری ‏از ‏جرم ‏در ‏پرتو ‏اقدامات ‏تامینی ‏و ‏تربیتی ‏با ‏تاکید ‏بر ‏آموزه‏‏های ‏فقهی ‏‏‏

فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

دوره 3، شماره 4(پیاپی12)، مهر 1402، صفحه 121-144   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

امیر ارشد پور¹؛ حسین خوانین زاده²

¹کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی. [e-mail]

²دکتری حقوق کیفری و جرم‏شناسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران. (نویسنده مسئول): [e-mail]

چکیده

اقدامات ‏تامینی ‏و ‏تربیتی ‏یکی ‏از ‏ثمره‏های ‏عملی ‏جرم‏شناسی ‏نظری ‏است، ‏‏‏که ‏در ‏روزگار ‏معاصر ‏به ‏عنوان ‏یکی ‏از ‏عناصر ‏مهم ‏تشکیل ‏دهنده ‏سیاست ‏جنایی ‏کشورها ‏بشمار ‏می‏‏رود. ‏امروزه ‏تقسیم‏بندی‏های ‏متعددی ‏از ‏سوی ‏حقوقدانان ‏در ‏خصوص ‏این ‏اقدامات ‏ارایه ‏شده ‏است. ‏این ‏اقدامات ‏دستاورد ‏عمده ‏نهضت ‏فکری ‏علمی ‏است ‏که ‏از ‏قرن ‏هجدهم ‏در ‏اروپا ‏بر ‏اساس ‏عقاید ‏جامعه ‏شناسی ‏کانت ‏در ‏زمینه ‏حقوق ‏جزا ‏رایج ‏و ‏در ‏قرن ‏نوزدهم ‏میلادی ‏به ‏ایجاد ‏مکتب ‏تحققی ‏حقوق ‏جزا ‏منجر ‏شده ‏است، ‏‏‏می‏باشد ‏و ‏از ‏جمله ‏راه‏حل‏های ‏پیشنهادی ‏مکتب ‏تحققی ‏برای ‏خنثی‏سازی ‏«حالت ‏خطرناک»، ‏‏‏مقابله ‏با ‏بزهکاران ‏به ‏عادت ‏و ‏پیشگیری ‏از ‏تکرار ‏جرم ‏است ‏که ‏از ‏اواخر ‏سده ‏نوزدهم ‏مورد ‏توجه ‏نظام‏های ‏کیفری ‏قرار ‏گرفته ‏است. ‏این ‏اقدامات ‏برای ‏اولین ‏بار ‏به ‏ابتکار ‏کارل ‏اشتوس، ‏‏‏استاد ‏سوئیسی ‏حقوق ‏کیفری ‏از ‏طریق ‏طرحی ‏که ‏وی ‏در ‏سال‏های ‏1893-1892 ‏برای ‏قانون ‏جزای ‏سوئیس ‏تهیه ‏و ‏ارایه ‏کرده ‏بود ‏وارد ‏قانون ‏جزای ‏سوئیس ‏گردید. ‏قانونگذاران ‏سایر ‏کشورها ‏نیز ‏به ‏تبع ‏آن ‏و ‏در ‏کنار ‏واکنش ‏سنتی ‏خود ‏در ‏برابر ‏جرم ‏یعنی ‏مجازات، ‏‏‏بتدریج ‏این ‏مفهوم ‏را ‏پذیرفته ‏و ‏در ‏قوانین ‏جزایی ‏خود ‏این ‏مفهوم ‏را ‏پیش ‏بینی ‏نمودند. ‏‏این ‏نوشتار، ‏‏‏با ‏رویکرد ‏و ‏دیدگاهی ‏کاربردی، ‏‏‏ضمن ‏بررسی ‏فقهی ‏و ‏حقوقی ‏اقدامات ‏تامینی، ‏‏‏در ‏صدد ‏بررسی ‏نقش ‏و ‏تاثیر ‏ویژه ‏این ‏اقدامات ‏در ‏پیشگیری ‏از ‏جرم ‏می‏باشد. 

کلیدواژه‌ها

اقدامات ‏تامینی؛ ‏‏‏پیشگیری ‏از ‏جرم؛ ‏‏‏حالت ‏خطرناک؛ ‏‏‏مجرمین ‏به ‏عادت؛ ‏‏‏اشیاء ‏خطرناک

مراجع