بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری (موردمطالعه: محله فخرآباد- کلان‌شهر شیراز)

فصلنامه آینده پژوهی شهری

دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 8، خرداد 1402، صفحه 46-70   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uf.2023.1984140.1118

نویسندگان

امیر عباس زارع¹؛ علی شمس الدینی^{* 2}؛ پریسا مشکسار³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری، موسسه آموزش عالی آپادنا، شیراز، ایران.

²دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

³استادیار شهرسازی، موسسه آموزش عالی آپادنا، شیراز، ایران.

چکیده

  مطالعه نظام شهرنشینی در ایران نمایانگر عدم تناسب بین رشد شهرنشینی و توسعه شهری است و همین عدم تعادل، موجبات مسائل مختلف شهری از جمله بافت فرسوده می باشد. ازاین رو بافت های فرسوده شهری از چالش برانگیزترین مسائل در فضای شهری ایران به شمار می روند که موجبات عدم سازمان و تعادل و بی برنامه گی حیات شهری را فراهم آورده است. نکته مهم در این بین عملکرد سنتی نظام مدیریت شهری ایران است که عامل اصلی گسترش ابعاد چالش های مذکور می گردد. لذا با توجه به مطالعات این پژوهش مسئله بافت های فرسوده در شهرهای ایران، تنها معلول رشد شهرنشینی نیستند بلکه ناشی از عدم کیفیت مدیریت شهری در راستای ارتقاء سطح کیفیت زندگی در این نوع از بافت ها می باشد. کلان شهر شیراز به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و مهم از این تاثیرات و مسائل مبرا نبوده است. هدف این تحقیق بررسی عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت های فرسوده کلانشهر شیراز و در محله فخرآباد است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش‌های گردآوری اطلاعات به صورت میدانی(پیمایشی) است. ابزار گردآوری تحقیق، پرسش‌نامه است. جامعه آماری این تحقیق  را شهروندان  ساکن در محله فخر آباد شهر شیراز تشکیل داده اند که بالغ بر  1291 نفر بوده اند.  بر اساس فرمول کوکران، نمونه آماری به تعداد 296 نفر محاسبه شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای در زمینه سنجش عملکرد مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نشانگر آن است که چهار شاخص شامل ظرفیت توسعه نهادی، یکپارچگی و شریک مساعی نهادی، ترتیبات نهادی در مواجهه با بافت و دانش و یادگیری نهادی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده است. بررسی میانگین شاخص ها نشانگر آن است که وضعیت آنها ضعیف ارزیابی می شود. بهترین وضعیت مربوط به شاخص یکپارچگی و شریک مساعی نهادی با مقدار 2/550 و بدترین وضعیت مربوط به بعد دانش و یادگیری نهادی  با میانگین 2/343 بوده است. بنابراین وضعیت تمامی شاخص های مدیریت یکپارچه شهری در بازآفرینی بافت فرسوده فخرآباد نامطلوب ارزیابی می شود. همچنین نتیجه آزمون فریدمن در سطح کمتر از 0/05 تفاوت معناداری را میان شاخص های مدیریت کیپارچه شهری در بافت فرسوده نشان می دهد که بیشترین تفاوت مربوط به شاخص سرمایه اجتماعی درون نهادی و سپس کارایی و بهره وری نهادی بوده است.

کلیدواژه‌ها

مدیریت یکپارچه شهری؛ بازآفرینی؛ بافت فرسوده؛ کلان‌شهر شیراز

مراجع