ارزیابی اثرات مناطق آزاد تجاری- صنعتی بر توسعه شاخص‌های اجتماعی (رفاه و امنیت) در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر چابهار)

فصلنامه آینده پژوهی شهری

دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 8، خرداد 1402، صفحه 110-127   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uf.2023.1977419.1083

نویسندگان

عبدالمجید میهن خواه¹؛ معصومه حافظ رضازاده^{* 2}؛ محمودرضا انوری²

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

²استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

چکیده

  امروزه سنجش و ارزیابی مستمر از تغییرات و پیامدهای اجتماعی ناشی از فعالیت­های مناطق آزاد صنعتی و تجاری در مراکز جمعیتی پیرامونی آن، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، ضرورتی اجتناب ناپذیر در کاهش پیامدهای منفی اجتماعی به عنوان موانعی در تحقق پایداری اجتماعی و امنیت این فعالیت­ها می باشد. لذا هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات مناطق آزاد تجاری- صنعتی بر توسعه شاخص­های اجتماعی (رفاه و امنیت) در شهر چابهار، می­باشد. تحقیق حاضر بر حسب هدف، یک تحقیق کاربردی، بر حسب نحوه گردآوری داده­ها یک تحقیق توصیفی و غیر آزمایشی می­باشد و در نهایت حسب نحوه اجراء، از نوع پیمایشی می­باشد. به منظور انجام این پژوهش به دو روش اسنادی و میدانی به تهیه‌ی اطلاعات و تجزیه و تلفیق آنها اقدام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش، پرسشنامه (محقق ساخته) می­باشد. ابعاد و شاخص­های مورد بررسی در این تحقیق شامل دو بعد امنیت و رفاه اجتماعی و 13 شاخص می­باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل ساکنان نواحی چهار گانه شهر چابهار (۱۰۶۷۳۹ نفر)، می­باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و تعداد (382) نفر با خطای (0/05)، تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزار­ (SPSS)، استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین متغیر (منطقه آزاد تجاری- صنعتی)، و ابعاد (رفاه اجتماعی و امنیت اجتماعی) رابطه مثبت و معنی­داری در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون، به شیوه گام به گام نشان داد 95 درصد تغییرات متغیر وابسته (رفاه اجتماعی و امنیت اجتماعی) به وسیله متغیر مستقل (منطقه آزاد تجاری- صنعتی) تبیین می­شود.

کلیدواژه‌ها

مناطق آزاد تجاری- صنعتی؛ توسعه اجتماعی؛ رفاه و امنیت اجتماعی؛ چابهار

مراجع