بررسی افزایش دما دوره آینده بر شاخص‌ اقلیم گردشگری (TCI) (مطالعه موردی: شهرستان نکا)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

دوره 15، شماره 55، فروردین 1402، صفحه 44-29

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فاطمه رجائی^*

استادیار گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

چکیده

با توجه به اهمیت صنعت گردشگری، علاوه بر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، عوامل اقلیمی نیز نقش مهمی ایفا می­کنند. بنابراین در این تحقیق داده­های پارامترهای دمای متوسط، دمای حداکثر و رطوبت نسبی مدل­های اقلیمی گردش عمومی جو گزارش ششم IPCC در دوره 2014-2100 تحت دو سناریو SSP2 و SSP5 بررسی و  با استفاده از روش تابع توزیع تجمعی (CDFT) در نرم افزار RStudio ریزمقیاس نمایی شد. در ادامه چگونگی تاثیر تغییرات اقلیمی آینده بر  شاخص اقلیم گردشگری (TCI) بررسی شد. نتایج نشان داد در هر دو سناریو تغییرات فصلی دمای متوسط افزایش دما در  همه فصول را نشان داد. بیشترین افزایش در فصل زمستان به میزان 5 و کمترین  افزایش به میزان 16/0 درجه سلسیوس در  تابستان خواهد بود.  اکثر ماه های سال کاهش دمای حداکثر را پیش بینی نمود. بیشترین افزایش دما در فصل زمستان (4/3+) و کمترین افزایش در فصل تابستان (3/0+)  پیش بینی می­شود. حداکثر میزان تغییرات رطوبت نسبی در ماه­های اکتبر و نوامبر به میزان 5 درصد در مدل CanESM5 مشاهده شد. بیشترین افزایش رطوبت نسبی در فصل پاییز (7/3 درصد)   و کمترین در فصل زمستان  ( 5/0 درصد) انتظار می رود. شاخص اقلیم آسایش توریست در شهرستان نکا در  ماه­های اپریل، می، اکتبر و نوامبر دارای بهترین شـرایط و مـاههـای فوریه، جولای، اگوست و دسامبر دارای بدترین شرایط مـی باشـند. تاثیر تغییرات اقلیمی آینده بر شاخص اقلیمی توریست نشان می دهد در ماه­های مارس، جولای، اگوست و دسامبر  در هر دو سناریو،  شاخص TCI  در اقلیم آینده بهبود پیدا خواهد نمود.

کلیدواژه‌ها

شاخص اقلیم گردشگری؛ نکا؛ مدل‌های گردش عمومی جو؛ ریزمقیاس نمایی