بررسی اثرات باززنده سازی بازار بر ارتقای سرزندگی فضاهای عمومی و شهری (نمونه موردی بازار تاریخی- سنتی بروجرد)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

دوره 14، شماره 53، مهر 1401، صفحه 28-7

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

لیلا ابراهیمی¹؛ علیرضا شیخ الاسلامی^{* 2}

¹کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بروجرد، بروجرد، ایران.

²استادیار گروه برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بروجرد، بروجرد، ایران.

چکیده

از جمله مراکز و بخش های ارزشمند شهرها، بافت های تاریخی است که نقشی پایه یی در حفظ هویت، فرهنگ و میراث تاریخی و جذب گردشگر و سرمایه و در نتیجه، ایجاد سرزندگی و تکاپوی مستمر در شهر دارند. بافت تاریخی، بخشی از شهر مرکزی یا منطقه ی مرکزی شهر است که آثار، یادمانها و مانده هایی از گذشته های دور و نزدیک را که از ارزش و اعتبار تاریخی و زیبایی شناختی برخوردارند، در خود دارد. به عبارت دیگر، بافت تاریخی شهر، فضایی است برای وجود حیات مدنی که در عرصه های ناهمسان تاریخ شکل گرفته و در هم تنیده شده است. حفاظت و مراقبت از این بافت ارزشمند، دست کم برای تحقق دو هدف بایسته است: یکی نجات آن از خطر تخریب و نابودی و دیگری ساماندهی آن توسط آن دسته از طرحهای شهرسازی که با دخالتهای کم و پرهیز از هر گونه تخریب، در پی حفظ وضع و کیفیت بافت هستند. مهم ترین طرح های مزبور عبارت اند از: تعمیر، مرمت، زنده سازی، مراقبت، نگهداری، حفاظت و باززنده سازی (به سازی، نوسازی و بازسازی). روش تحقیق در پژوهش حاضر مبتنی بر یک روش تحلیلی- توصیفی اسنادی با استفاده از منابع کتابخانه ای و بررسی های میدانی پیمایشی بوده است و از نوع کاربردی است. و سپس با توزیع پرسشنامه جمع آوری گردیده است. محدوده جغرافیایی مورد مطالعه در این پژوهش بازار سنتی تاریخی بروجرد و اثرات باززنده سازی بر ارتقاء سرزندگی فضاهای عمومی شهر بروجرد است. لذا اطاعت از طریق مراجعه آمارنامه ها و سرشماری نفوس و مسکن و شهرسازی و بهسازی و نوسازی بروجرد و شهرداری ، مشاهده و بازدید از بازار و استفاده از نرم افزارهای SPSS  و GIS   و مدل برنامه ریزی SWOT  و  مدل AHP  بررسی شده است. گردآوری داده کتابخانه ای و ابزار پرسشنامه ای بوده است و جامعه آماری بازاریان و کسبه بروجرد و متخصصین بوده اند. در پایان نتایج بررسی ها بیانگر آن بود که عوامل اصلی در باززنده سازی موفق مجموعه بازار سنتی تاریخی عوامل کالبدی- فضایی- عملکردی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ، تاریخی و مدیریت و اجرایی بوده است.

کلیدواژه‌ها

باززنده سازی؛ بافت تاریخی؛ بازار بروجرد؛ فضاهای عمومی؛ سرزندگی