پیشایندها، مؤلفه ها و پیامدهای شایسته هراسی در سازمان های دولتی ایران

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 22، آذر 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نسرین ترک زبان¹؛ حجت طاهری گودرزی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.

²استادیارگروه مدیریت دولتی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.

چکیده

شایسته‌هراسی نوعی ترس و نگرانی غیرعادی و هدفمند درباره تحقق شایسته‌سالاری است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین پیشایندها، مؤلفه‌ها و پیامدهای شایسته‌هراسی در سازمان‌های دولتی ایران انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی- توسعه‌ای؛ و از لحاظ نوع داده‌ها آمیخته (کیفی-کمی) بود.گردآوری داده‌ها در بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 17 نفر از خبرگان علمی و اجرایی مبتنی بر نمونه‌گیری هدفمند؛ و در بخش کمی از ابزار پرسشنامه استفاده شد.جامعه آماری شامل 852 نفر از کارکنان وزارت آموزش و پرورش در تهران بود که نمونه آماری از بین آنها مبتنی بر روش تعیین حجم نمونه منطقی و با رویکرد نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای به تعداد 380 نفر انتخاب گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی مبتنی بر روش تحلیل مضمون، و در بخش کمی مبتنی بر تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری و به روش حداقل مربعات جزئی انجام شد. پس از پیاده سازی متون مصاحبه، 126 عبارت کلیدی و 48 شاخص استخراج گردید که شامل سه بُعد به عنوان پیشایندهای شایسته‌هراسی، دو بُعد به عنوان مؤلفه‌های شایسته‌هراسی و چهار بُعد به عنوان پیامدهای شایسته‌هراسی در سازمان‌های دولتی ایران بدست آمد. نتایج پژوهش در بخش کمی نشان داد وضعیت متغیرها از نظر میانگین بزرگتر از حد متوسط ارزیابی می‌شود و قابل تعمیم از نمونه به جامعه است. همچنین با احتمال 95/0 روابط بین متغیرهای پژوهش در الگوی ساختاری مورد تایید قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

شایسته‌هراسی؛ شایسته‌سالاری؛ شایسته‌هراسی ذهنی؛ شایسته‌هراسی فرایندی؛ سازمان های دولتی ایران

مراجع