رفتار جست‌وجو و بازیابی اطلاعات دانشجویان دکتری بر اساس انتظار (مطالعه موردی دانشجویان دکتری دانشگاه محقق اردبیلی)

دانش شناسی

مقاله 8، دوره 16، شماره 60، خرداد 1402   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

لیلا محمدپور¹؛ نجلا حریری^{* 2}؛ فهیمه باب الحوائجی³

¹گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم انسانی و انسانی، تهران، ایران دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات

²دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، استاد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.

³گروه علوم ارتباطات و دانش شناسی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی انتظار دانشجویان دکتری دانشگاه محقق اردبیلی از فرایند جست‌وجو و بازیابی اطلاعات و شناسایی الگوهای اطلاع یابی آنهاست.
روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی است و به روش ترکیبی(کمی و کیفی) اجرا شده است. در بخش کمی از روش نیمه تجربی و در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده شده است.  ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کمی پرسشنامه و مشاهده و در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته است. جامعه آماری شامل 48 نفر از دانشجویان دکتری است که  با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی، فراوانی، انحراف معیار و آزمون تی تک متغیره تحلیل و در آزمون فرضیه از همبستگی پیرسون استفاده شده است.
یافته ها: انتظار دانشجویان از توانمندی و موفقیتشان در جست‌وجو و بازیابی اطلاعات بالاتر از سطح متوسط (3) است. دانشجویان با انتظار بالا از جست‌وجو و بازیابی اطلاعات استراتژی ها و فنون مرتبط  و دانشجویان با انتظار پایین استراتژی و فنون بیشتر، غیر مرتبط و تکراری استفاده می کنند و زمان بیشتری صرف می شود تا نتایج بازیابی شده بررسی شوند.
نتیجه گیری: نظام های اطلاعاتی انگیزشی نظام‌هایی هستند که بر مبنای انتظارات افراد طراحی می‌شوند. انتظار فرد از نظام های اطلاعاتی بر مبنای خواسته های ذهنی وی از نتایجی است که از رفتار احتمالی او نشات می گیرد. انتظارات مطلوب سبب بروز رفتار اطلاع یابی انگیزه‌مند و انتظارات کم از جست‌وجو و بازیابی اطلاعات بروز رفتار انگیزه‌مند اطلاعاتی را به حداقل می‌رساند.

کلیدواژه‌ها

انتظار؛ انگیزش؛ رفتار اطلاع یابی؛ بازیابی اطلاعات؛ الگوی اطلاع یابی

مراجع