تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر برخی شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی گیاه برنج تحت تنش شوری

فیزیولوژی محیطی گیاهی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 تیر 1402

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jper.2023.1980568.1848

نویسنده

بهرام رضوی نیا^*

گروه زراعت، دانشکده علوم کشاورزی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران

چکیده

محدودیت های غیرزیستی مانند تنش شوری باعث کاهش تولید غلات می شود. کاربرد خارجی اسید سالیسیلیک می‌تواند از آسیب‌های ناشی از شوری در گیاه برنج جلوگیری کند اما مکانیسم‌هایی که توسط آن باعث افزایش تحمل برنج در شرایط تنش شوری می‌شود نامشخص است. در تحقیق حاضر، تاثیر کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر رشد و صفات بیوشیمیایی گیاه برنج تحت تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که اعمال تنش شوری باعث کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل و کاروتنوئیدها)، نسبت پتاسیم/سدیم، حالت ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید و در نتیجه، کاهش رشد گیاه برنج شد. با این‌حال، کاربرد سالیسیلیک اسید با کاهش تجمع پراکسید هیدروژن و مالون دی آلدئید و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان، باعث بهبود رشد و ارتفاع گیاه برنج شد. سالیسیلیک اسید با حفظ همئوستازی پتاسیم/سدیم و حالت ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید باعث بهبود تحمل گیاه و افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی در گیاه برنج شد. سالیسیلیک اسید همچنین باعث افزایش تجمع اسمولیت‌های پرولین آزاد و قندهای محلول شد که می‌تواند نقش مهمی در تعدیل پتانسیل اسمزی سلول-های گیاهی تحت تنش شوری داشته باشند. نتایج بدست آمده نشان می‌دهند که اثرات مثبت کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر تجمع اسمولیت‌ها، نسبت پتاسیم/سدیم و سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی منجر به افزایش تحمل به شوری و بهبود رشد گیاه برنج تحت تنش شوری می‌شود.

کلیدواژه‌ها

برنج؛ تنش اکسیداتیو؛ تنش شوری؛ ردوکس گلوتاتیون-آسکوربیک اسید؛ سالیسیلیک اسید؛ سیستم گلی اکسالاز

مراجع