بسامدسنجی ویژگی‌های سبک هندی در آثار میرمحمّد مؤمن استرآبادی

جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

دوره 7، شماره 24، شهریور 1402، صفحه 145-169   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/rpcl.2023.703166

نویسندگان

شیما شریف الحسینی¹؛ کبری نودهی^{* 2}؛ وحید رویانی³

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

²استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران (نویسنده مسئول)

³دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.

چکیده

نسخه‌های خطّی فارسی به عنوان میراثی ارزشمند، سهم مهمی در حفظ فرهنگ و تمدّن ایران به خود اختصاص داده‌است. میرمحمّد مؤمن استرآبادی، حکیم، معمار، شاعر و ادیب سدة دهم و  یازدهم هجری قمری، آثاری از جمله دیوان شعری از خویش به یادگار گذاشته است. این دیوان به صورت تک‌نسخه در «کتابخانة سلطنتی کاخ گلستان» به شماره 459 نگهداری می‌شود که به دلیل شباهت رباعیاتش با رباعیات خیّام به عنوان نسخة خطّی «رباعیات خیام» ثبت شده است. دیوان میرمحمّد مؤمن استرآبادی از جمله نسخ خطّی گرانمایه‌ای است که تاکنون ناشناخته مانده و تصحیح این نسخه از جهت شناخت شخصیت و جایگاه وی و آشنایی با سبک شعری و افکار و اندیشه‌هایش بسیار حائز اهمیت است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و تحلیل سبک شعری دیوان میرمحمّد مؤمن استرآبادی اختصاص یافته است. محدوده و جامعة آماری مورد مطالعه، نسخة خطّی دیوان وی می‌باشد که توسّط نگارندگان تصحیح شده است. دیوان وی مشتمل بر رباعی، قصیده، غزل و قطعه است که البتّه بخش بیشتر آن، به قالب رباعی اختصاص دارد. طبق نتایج به دست آمده سبک شعری میرمحمّد مؤمن، بسیار به سبک هندی نزدیک است و از لحاظ محتوایی، زبانی و ادبی بسامد ویژگی‌های سبک هندی در شعر او فراوان است.

کلیدواژه‌ها

دیوان؛ سبک هندی؛ میرمحمّد مؤمن استرآبادی؛ ویژگی های سبکی

مراجع