بررسی عملکرد عبدالحسین خان معززالملک (تیمورتاش) از مجلس شورای ملّی تا تشکیل مجلس مؤسسان

پژوهش نامه تاریخ

دوره 18، شماره 71، شهریور 1402   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/hstr.2023.1926043.1627

نویسندگان

سیدحمید فخر جعفری¹؛ امید سپهری راد^{* 2}؛ ابوالحسن مبین³

¹- دانشجوی دکتری تخصصی، گروه تاریخ، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران. ([e-mail])

²استادیار گروه تاریخ ، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران، (نویسنده مسئول) ،([e-mail])

³استادیار گروه تاریخ ، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران، (Mobayen2005@yahoo com)

چکیده

تیمورتاش، یکی از خطباء و لیدر حزب اعتدالیون در ادوار مجلس دوم به بعد بوده است. در تعامل با سایر دول و اخذ تصمیمات پارلمانی، تاسیس ژاندارمری، مواجهه با قرارداد (1919م)، مهاجرت نمایندگان مجلس از قم به کرمانشاه در پی اشغال ایران، حق واگذاری امتیاز نفت شمال به کمپانی آمریکایی، تصمیمات کمیته میکس،* تعطیلی مجلس در قضیه شوستر، تا دوران فترت مجلس و والی گری بر گیلان، کرمان و بلوچستان، وزارت‌ عدلیه، بی طرفی در قضیه جمهوری خواهی وتا حضور درکابینه رضا خان و تشکیل مجلس مؤسسان و خلع قاجاریه، به عنوان یکی از عناصر مؤثر مطرح است. این مقاله، با روش کتابخانه ای، با طرح این پرسش که معززالملک ونقش او قبل از وزارت دربار و عملکرد وی را در سیر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران این دوره با بررسی اسناد و منابع تاریخی موجود مورد ارزیابی و بررسی قرار می دهد. بررسی اسناد و منابع تاریخی موجود نشان می دهند که سردار معظم خراسانی، از عناصر اصلی در برپایی و تحکیم حکومت پهلوی نقش اساسی داشته است و از وکلای فعال در تغییر سلطنت بوده است.

کلیدواژه‌ها

احزاب سیاسی؛ عبدالحسین خان معززالملک؛ پارلمان؛ جمهوری خواهی؛ مجلس موسسان

مراجع