تاثیر سوگیری‎های شهودی بر تصمیمات سرمایه گذاری و کارایی ادراک شده بازار در بورس اوراق بهادار تهران

پژوهش های مالی و رفتاری در حسابداری

مقاله 1، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 8، تیر 1402، صفحه 1-16   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/fbra.2023.1987550.1199

نویسندگان

محمد سیرانی^{* 1}؛ محرم رزمجویی²؛ راحله ثمری²

¹دانشکده مهندسی صنایع، مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهاب دانش، قم، ایران.

²دانشکده مهندسی صنایع، مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهاب دانش، قم، ایران

چکیده

بعد از بحران جهانی 2008 و نوسانات شدید بازارهای مالی در سراسر جهان، در حوزه مالی رفتاری، مطالعه رفتار سرمایه‎گذاران بیشتر مورد توجه واقع شد. یکی از عوامل کلیدی تعیین کننده حرکات بازار احساسات سرمایه‎گذاران است. حوزه مالی رفتاری، که چگونگی و کیفیت رفتار در حوزه مالی را مطالعه می‎کند. در این زمینه، مطالعه نقش احساساتی مانند ترس، طمع، انتظار و همینطور تاثیر ذهن ناخودآگاه و باورها در شکل دادن به تصمیمات سرمایه‎گذاری و تاثیر آن بر کارایی بازار مهم به نظر می‎رسد.این پژوهش به دنبال یافتن تأثیر مهم‎ترین مفاهیم مالی رفتاری (یا سوگیری‎های شناختی) مثل فرا اعتمادی، نماگری، آشناگرایی و اتکا بر تصمیم‎گیری سرمایه‎گذاران فردی و کارایی بازار در بورس تهران است.داده‌های اولیه برای آزمون مدل پژوهش با توزیع یک پرسشنامه ساختاریافته در بین 400 سرمایه‎گذار فردی فعال در بورس اوراق بهادار تهران جمع‎آوری شد و داده‌های 386 سرمایه‎گذار مبنای پردازش قرار گرفت. همچنین برای تحلیل داده‎ها از روش مدل‎یابی معادلات ساختاری یا روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. یافته‎های این پژوهش مبین این است که رابطه مثبت و معناداری بین سوگیری‎های فرا اعتمادی و نماگری با کارایی ادراک شده بازار و تصمیمات سرمایه‎گذاران وجود دارد، همچنین رابطه منفی و معناداری بین آشناگرایی با کارایی بازار و تصمیمات سرمایه‎گذاران وجود دارد، اما معناداری رابطه این دو متغیر با سوگیری اتکا مورد تایید واقع نشد.

کلیدواژه‌ها

کلید واژه: فرا اعتمادی؛ نماگری؛ آشناگرایی؛ اتکا و تعدیل؛ کارایی بازار

مراجع

Amirhosseini, Zahra, Bashiri, Alireza, Fallah Ziarani, MohammadHossein. Investigating behavioral factors affecting investment decisions of investment companies listed on the Tehran Stock Exchange.presented In the International Conference on Management in the 21st Century (pp. 1-6).

Bakar, S., & Yi, A. N. C. (2016). The impact of psychological factors on investors’ decision making in Malaysian stock market: a case of Klang Valley and Pahang. Procedia Economics and Finance, 35, 319-328.

Baghdaram, F. (2018). Investigating behavioral financial factors affecting investors' decision in Tehran Stock Exchange. Master's thesis govermental administration, financial orientation (Master’s thesis, Islamic Azad University, central branch).

Barber, B M. Odean, Terrance. (2000). Trading Is Hazardous to Your Wealth: The Common Stock Investment Performance of Individual Investors. The Journal of Finanace, LV (2)

Bashir, T., Javed, A., Usman, A., Meer, U. I., & Naseem, M. M. (2013). Empirical testing of heuristics interrupting the investor's rational decision making. European Scientific Journal, 9(28).

Bazerman, M. H. & Moor, D. A , (1996).  Judgment In Managerial Decision Making. Translate Sarzaeem, A. Tehran: Kargadan. (2006)

Hadi, F. (2017). Impact of biases on perceived market efficiency: case of pakistani financial market. Research Journal of Finance and Accounting, 1-8.

Jamshidi, N. GHalibaf Asl, H. (2018). Studying the effect of investors personality of their business behavior and investment performance: evidences of Tehran Stoke Exchange. Financial research, 20(1), 75-90. (In persian)

Kengatharan, L., & Kengatharan, N. (2014). The influence of behavioral factors in making investment decisions and performance: Study on investors of Colombo Stock Exchange, Sri Lanka. Asian Journal of Finance & Accounting, 6(1), 1.

Khan, I., Afeef, M., Jan, S., & Ihsan, A. (2021). The impact of heuristic biases on investors’ investment decision in Pakistan stock market: moderating role of longterm orientation. Qualitative Research in Financial Markets.

 Luong, L.P. & Thu Ha, D.T. (2011). Behavioral Factors Influencing Individual Investors’ Decision-Making and Performance. A Survey at the Ho Chi Minh Stock Exchange. Unpublished M. Sc. Thesis, Umea School of Business.

Meshack, k. M. & Nyamute, W., (2016) The Effect of monetary policy on financial performance of commercial banks listed on the Nairobi securities exchange. International Journal of economics and financial, 3, 237-252

Mousavi, S. M. (2015). Investigating the behavior of overconfident investors in listed companies on the Tehran Stock Exchange. (Master's thesis, University of Economic Sciences).

Amari, M. Jarboui, A. (2015). Financial literacy and portfolio diversification: A observation from the Tunisian stock market, 33(6), 808-822.

Nada, S. M. A., &Moa’mer, F. A. (2013). Deanery of Higher Studies Faculty OF Commerce Dep. Of Business Administration

Odean, T. (2002). Volume, volatility, price, and profit when all traders are above average. The journal of finance, 53(6), 1998.

Parveen, S., Satti, Z. W., Subhan, Q. A., Riaz, N., Baber, S. F., & Bashir, T. (2021). Examining investors' sentiments, behavioral biases and investment decisions during COVID-19 in the emerging stock market: a case of Pakistan stock market. Journal of Economic and Administrative Sciences, (ahead-of-print).

Pompian, M. M. (2017). Risk tolerance and behavioral finance. Investments and Wealth monitor, Boston, 20(31), 34-45.

Pompian, M. M. (2012). Behavioral finance and investor types. Managing Behavior to Make Better Investment Decisions. John Wiley & Sons

Pompian, M. M. (2006), Behavioral finance and wealth manayement: how. Translate Badri, A. Tehran: Keihan.

Shah, A. Z. S., Ahmad, M., & Mahmood, F. (2018). Heuristic biases in investment decision-making and perceived market efficiency: A survey at the Pakistan stock exchange. Qualitative Research in Financial Markets.

Shah, S. F., Wajid, R. M., & Rizwan, K. M. (2012). Overconfidence and perceived market efficiency. Interdisciplinary journal of contemporary research in business, 3(10), 984-997.