تحلیل پیامدهای بشردوستانه تحریم ‏‏های آمریکا علیه ایران با تأکید بر امنیت غذایی و تغذیه

فصلنامه مطالعات روابط بین الملل

مقاله 5، دوره 16، شماره 1، خرداد 1402، صفحه 87-109   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

غلامحسین کردی^{* 1}؛ محمدعلی خسروی²؛ رضا جلالی³؛ سوسن صفاوردی⁴

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش جامعه‏ شناسی سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ‏تهران، ایران

²استادیار گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استادیار گروه روابط بین‏الملل، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

⁴گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد تهران مرکزی، تهران، ایران

چکیده

مقاله حاضر تأثیرات بشردوستانه تحریم‏ های آمریکا علیه جامعه ایران را از چشم‏ انداز امنیت غذایی و تغذیه مورد ملاحظه قرار داده و به‏ دنبال یافتن پاسخ ‏هایی مناسب برای این دو پرسش برآمده است که نشانه‏ های تهدید امنیت غذایی در ایران متعاقب وضع تحریم‏ های هسته ‏ای واشنگتن علیه تهران چیست؟ و تحریم ‏های آمریکا علیه ایران چرا و چگونه امنیت غذایی و تغذیه ایرانیان را به‏ مخاطره انداخته است؟ مقاله پیش‎رو از نوع توصیفی-تحلیلی ‏بوده و از روش‎ شناسی استنتاجی بهره برده است. یافته‎ ها که به‏ طور عمده با شیوه استدلال ‏و تحلیل کیفی ذیل "نظریه ساده ‏لوحانه" تحریم ‏ها از یوهان گالتونگ انجام پذیرفته است، نشان می ‏دهد که کالاهای حیاتی بشردوستانه (شامل مواد غذایی) طی سال‏های گذشته به ‏دلیل مشکلاتی که تحریم‌ها برای بازرگانی و ترابری کالا و مبادلات مالی بین‌المللی ایران ایجاد کرده است در عمل مشمول قوانین و مقررات تحریم ‏ها علیه ایران بوده‏اند. این محدودیت‏ ها، قیمت مواد غذایی را تا دو برابر افزایش داد که بیشترین تورم به گروه مواد مغذی (شامل سبزیجات، گوشت و میوه) مربوط می‏ شود. کمینه میانگین هزینه یک رژیم غذایی سالم برای یک خانواده ایرانی نیز 3 برابر بیشتر از مبلغی است که یک خانواده ایرانی می‏تواند صرف غذا و دخانیات کند. درصد خانوارهای شهری و روستایی ایرانی مستعد ناامنی غذایی (بسیار زیاد، زیاد و متوسط) نیز از سال 1396 تا 1398 به ترتیب از 8.84% و 25.17% به 11.2% و 29.2% افزایش یافته است.

کلیدواژه‌ها

ایران؛ برجام؛ پیامدهای بشردوستانه تحریم &rlm؛ ها؛ امنیت غذایی

مراجع