بررسی اثرات ضدباکتریایی عصاره متانولی جوزهندی علیه جدایه های استافیلوکوکوس اورئوس مولد بتالاکتاماز وسیع الطیف

فصلنامه کیفیت و ماندگاری تولیدات کشاورزی و مواد غذایی

دوره 3، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 13-20   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/qafj.2023.1986550.1075

نویسندگان

الهام نیکویی¹؛ اشرف کریمی نیک^{* 2}

¹کارشناسی ارشد، گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

²استادیار، گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

چکیده

پیشرفت روزافزون مقاومت آنتی‌بیوتیکی باکتری‌ها زمینه را برای جایگزین کردن عوامل ضدمیکروبی با منشأ گیاهی و با عوارض جانبی کمتر فراهم نموده است. این پژوهش نوعی مطالعه آزمایشگاهی بوده که با هدف تعیین اثر ضدباکتریایی گیاه جوزهندی بر جدایه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مولد بتالاکتاماز وسیع الطیف انجام گرفت. عصاره متانولی گیاه به روش ماسراسیون تهیه گردید. عصاره با کاغذ واتمن شماره یک فیلتر شده و توسط سیستم تقطیر در خلا دوار تغلیظ و خشک شد. غلظت‌های مختلف 80، 40، 20، 10، 5، 5/2، 25/1 و 625/0 از عصاره در حلال دی‌متیل سولفوکساید و متانول با حجم برابر تهیه گردید. شناسایی جدایه‌های مولد بتالاکتاماز به روش فنوتیپی با دیسک‌های آنتی‌بیوتیکی سفوتاکسیم و دیسک ترکیبی سفوتاکسیم و کلاولونیک اسید انجام شد. فعالیت ضدباکتریایی بر علیه 40 ایزوله از باکتری‌های مولد بتالاکتاماز، به روش انتشار چاهک بررسی شد. پس از انکوباسیون به مدت 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد میزان حساسیت باکتری‌ها، با اندازه‌گیری قطر هاله بازدارندگی از رشد تعیین شد. بر اساس نتایج حاصله، از 60 باکتری استافیلوکوکوس اورئوس 67 درصد از جدایه‌ها مولد بتالاکتاماز بودند. کلیه ایزوله‌های استافیلوکوکوس اورئوس به عصاره گیاه جوزهندی حساسیت نشان دادند و میانگین حداقل غلظت بازدارندگی از رشد نسبت به استافیلوکوکوس مولد بتالاکتاماز، 10 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود. به دلیل افزایش روزافزون مقاومت آنتی‌بیوتیکی، به نظر می‌رسد که بتوان از عصاره‌ی گیاه جوز بر علیه سوش‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به بتالاکتام در کنترل عفونت‌ها استفاده کرد و در این راستا، جداسازی و شناسایی مواد مؤثره عصاره گیاهی پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

استافیلوکوکوس اورئوس؛ بتالاکتاماز؛ جوز هندی؛ فعالیت ضدباکتریایی

مراجع

1. Reddy S, Barathe P, Kaur K, Anand U, Shriram V, Kumar V. Antimicrobial resis-tance and medicinal plant products as pot-ential alternatives to antibiotics in animal husbandry. Antimicrobial Resistance: Un-derlying Mechanisms and Therapeutic Ap-proaches. 2022;1:357-384.
2. Patade SV, Philip VV, Amin HM, Mu-kherjee D, Khan AN, Nair SS, et al. Ant-ibacterial potential of plant extracts on ESBL and carbapenemase producing path-ogens. GSC Biological and Pharmac-eutical Sciences. 2020;10(3):173-83.
3. Ginovyan M, Petrosyan M, Trchounian A. Antimicrobial activity of some plant materials used in Armenian traditional medicine. BMC complementary and alternative medicine. 2017;17(1):50.
4. Naeem N, Rehman R, Mushtaq A, Gh-ania JB. Nutmeg: A review on uses and biological properties. International Journal of Chemical and Biochemical Sciences. 2016;9:107-10.
5. Ashokkumar K, Simal‐Gandara J, Mur-ugan M, Dhanya MK, Pandian A. Nutmeg (Myristica fragrans Houtt.) essential oil: A review on its composition, biological, and pharmacological activities. Phytotherapy Research. 2022;36(7):2839-51.
6. Cakupewa MF, Mukeba FB, Mulonda AB, de Dieu J, Mokoso M, Idrissa AZ. Antibacterial activities of 13 medicinal plants used against infectious and parasitic diseases in Kinshasa and its surroundings, DR Congo. IJBPSA. 2022;3(02):039-47.
7. Ahmed SH, Tolba S, Al Zawahry YA. Evaluation of the role of bla genes in beta lactam and methicillin resistant Staphylo-coccus aureus. Egyptian Journal of Bota-ny. 2019;59(1):29-38.
8. Dhara L, Tripathi A. The use of eugenol in combination with cefotaxime and cipr-ofloxacin to combat ESBL‐producing qui-nolone‐resistant pathogenic Enterobacter-iaceae. Journal of Applied Microbiology. 2020;129(6):1566-76.
9. Hassan A, Ullah H. Antibacterial and antifungal activities of the medicinal plant veronica biloba. Journal of chemistry. 2019;2019:1-7.
10. Shahabinejad S, Kariminik A. Anti-bacterial activity of methanol extract of Lawsonia inermis against uropathogenic bacteria. MicroMedicine. 2019;7(2):31-6.
11. Crespo-Piazuelo D, Lawlor PG. Liv-estock-associated methicillin-resistant St-aphylococcus aureus (LA-MRSA) preval-ence in humans in close contact with anim-als and measures to reduce on-farm colon-isation. Irish Veterinary Journal. 2021;-74:1-12.
12. Ibrahim KM, Naem RK, Abd-Sahib AS. Antibacterial activity of nutmeg (My-ristica fragrans) seed extracts against some pathogenic bacteria. Al-Nahrain Journal of Science. 2013;16(2):188-92.
13. Shafiei Z, Shuhairi NN, Md Fazly Shah Yap N, Harry Sibungkil C-A, Latip J. Antibacterial activity of Myristica fragrans against oral pathogens. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2012;2012.
14. Nikolic V, Nikolic L, Dinic A, Gajic I, Urosevic M, Stanojevic L, et al. Chemical composition, antioxidant and antimi-crobial activity of nutmeg (Myristica frag-rans Houtt.) seed essential oil. Journal of Essential Oil Bearing Plants. 2021;24(2):-218-27.
15. Akbarian Meymand M J, Faraji kafsh-gari S, Mahmodi E, Vatankhah M. The Effect of using microwave pretreatment in drying roots nutmeg on antimicrobial properties against pathogenic bacteria and spoilage molds. Iran J Med Microbiol 2015; 9 (2) :47-55.