تحلیل و بررسی مشارکت سیاسی در گفتمان دولت عدالت محور بر اساس نظریه لاکلاو و موفه

علوم اجتماعی

دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 58، آذر 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابوالقاسم شمس آبادی¹؛ موسی شهریاری^{* 2}؛ یوسف امینی²

¹دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

²استادیار گروه جامعه شناسی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

چکیده

یکی از پرطرفدارترین و در عین حال پیچیده ترین مسائل جوامع جدید، بحث مشارکت سیاسی است. بررسی چگونگی مشارکت سیاسی در صورت‌بندی یک گفتمان سیاسی در فضای رقابت با گفتمان‌های دیگر با توجه به شرایط و فضای سیاسی خاص جامعة ایران، از اهمیت بسزایی برخوردار است. از اینرو هدف این مقاله تحلیل و بررسی مشارکت سیاسی در گفتمان دولت عدالت محور بر اساس نظریه لاکلاو و موفه است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نوع روش کیفی است. در این راستا از روش تحلیل گفتمان فرکلاف استفاده شد. زمان پژوهش حاضر از نظر بعد تحقیقاتی شامل دو دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بود. جامعه آماری مجموعه سخنرانی ها و مصاحبه های رئیس دولت دوره عدالت محور در خصوص مشارکت سیاسی است. تحلیل جملات به منظور دست یافتن به دال های گفتمان اصول گرای عدالت خواه براساس روش لاکلاو و موفه انجام شد. در گفتمان اصول گرایی، دال مرکزی اسلامیت نظام( ولایت فقیه) قرار دارد؛سایر عناصر گفتمانی حاضر در این گفتمان از قبیل عدالت محوری نقش مردم، ایثارگری، پاک دستی و مشارکت همگانی قرار دارد دراین گفتمان ،قانون ،ارزشها، آزادی عدالت و ولایت فقیه معنا می کند و مشارکت سیاسی مردم در مقبولیت نظام مؤثر است و مشروعیت نظام وابسته به ارکان دینی است ولی زمان مشروعیت خود را از ولی عصر(عج) می گیرد و حتی قانون اساسی هم تحت لوای ولایت معنا می یابد در گفتمان اصول گرایی ولایت مطلقه فقیه است که با تنفیذ مشارکت سیاسی مردم به آن مشروعیت می دهد و مقبولیت آزاد مردمی را، مشروعیت می بخشد.با تحلیل‌های صورت‌گرفته دال های گفتمان مشارکت سیاسی در دولت عدالت محور عبارتند از؛ دال مرکزی ولایت فقیه 1-دال های شناور عدالت گستری 2-دال شناور فقرزدایی 3-دال شناور مهرورزی ۴- دال شناور پیشرفت و تعالی 5-دال ارزش ها 6- دال شناور مردم بود.

کلیدواژه‌ها

مشارکت سیاسی؛ گفتمان؛ دولت عدالت محور؛ ولایت؛ نظریه لاکلاو و موفه

مراجع