گزارش مقدماتی فصل اول کاوش در محوطه شماره ۱۱ سد تالوار، بیجار، کردستان

پیام باستان‌شناس

دوره 7، شماره 13، شهریور 1389، صفحه 47-72   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

حمیدرضا ولی‌پور^{* 1}؛ ایمان مصطفی‌پور²؛ رضا بهدادفر³؛ غفور کاکا³

¹استادیار، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.

²دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

³دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران.

چکیده

با آبگیری سد مخزنی تالوار که بر روی رود تالوار ساخته شده است؛ دریاچه­‌ای به طول ۳۰ کیلومتر ایجاد خواهد شد و در پی آن تعداد قابل توجهی از محوطه­‌های باستانی به زیر آب خواهند رفت. از این رو ضرورت انجام بررسی و کاوش‌های باستان‌­شناختی در حوضه آبگیر این سد احساس گردید. پس از انجام بررسی و شناسایی محوطه­‌های باستانی، کاوش در محوطه­‌های کلیدی در دستور کار قرار گرفت. محوطه شماره ۱۱ سد تالوار با هدف ابتدایی نجات­بخشی و بدست آوردن اطلاعات باستان­‌شناختی کاوش شد. این محوطه طی یک فصل مورد کاوش لایه­‌نگارانه و افقی قرار گرفت و در پی این کاوش‌ها آثاری از دوره‌های مس­‌سنگی و تاریخی (دوره اشکانی) بدست آمد و از این رهگذر امکان انجام مطالعات تطبیقی و درک برهم‌کنش‌های فرهنگی در منطقه به‌وجود آمد. با توجه به انجام مقایسه‌های صورت گرفته، بیشترین برهم‌کنش‌های فرهنگی دوره مس­‌سنگی این محوطه با منطقه زنجان و تاکستان بوده است. البته برهم‌کنش‌های فرا منطقه‌ای با محوطه‌­های فرهنگ دالما در زاگرس مرکزی و شمال غرب نیز دیده می­‌شود. سفال‌های این محوطه در دوره اشکانی نیز ویژگی­‌های منطقه غرب ایران را ظاهر می‌­سازند.

کلیدواژه‌ها

سد تالوار؛ محوطه شماره ۱۱؛ مس‌سنگی؛ سفال دالما؛ اشکانی؛ سفال جلینگی

مراجع