ارزیابی توان اکولوژیک توسعه‌ فیزیکی شهر رشت با استفاده از منطق فازی در محیط GIS

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 تیر 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

نویسنده

مهدی خداداد^*

دانشگاه گلستان

چکیده

با مدلسازی سیستم پیچیده شهری، الگوهای فضایی و روندهای رشد شهری را می‌توان شبیه‌سازی و پیش‌بینی کرد و درک بهتری از سیستم شهر به‌عنوان یک کل به‌دست آورد. از اینرو از مدل‌های فضایی ابزارهایی مفید برای درک فرآیند توسعه‌شهری و ابزاری کمکی برای سیاست‌گذاری، مدیریت و برنامه‌ریزی شهری می‌باشد. در همین راستا ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعه‌شهری به معنای عینیت‌بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین مورد انتظار است. هر صورت، برای داشتن یک توسعه‌پایدار و در خور شهرها، برنامه‌ریزی سرزمین امری ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی توان اکولوژیک توسعه فیزیکی شهر رشت با استفاده ترکیبی از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق‌فازی انجام گرفته است. در این نوشتار، هشت معیار جهت پهنه‌بندی اراضی مستعد توسعه‌شهری رشت در محیط نرم افزاری Arc GIS10.2 استفاده شده است. یافته‌های تحقیق حاصل از روش فازی، بیانگر این بود که 15.88 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 1299.98 هکتار می‌باشد در کلاس خیلی‌مناسب قرار دارد. این مقدار برای کلاس با قابلیت مناسب برابر 22.95 درصد معادل 1878.495 هکتار از مساحت منطقه می‌باشد. 27.56 درصد از مساحت حوزه که معادل 2255.273 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت متوسط قرار دارد. 22.81 درصد از مساحت حوزه که معادل 1867.261 هکتار می‌باشد در کلاس با قابلیت نامناسب قرار دارد. در نهایت 10.77 درصد از مساحت حوزه که معادل 881.4634 هکتار در کلاس با قابلیت خیلی‌نامناسب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

توان‌اکولوژیک؛ توسعه‌شهری؛ منطق‌فازی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)؛ شهر رشت