رابطه ذهن آگاهی و بهزیستی روانشناختی با نقش میانجی تاب آوری در افراد مبتلا به میگرن

پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری

دوره 14، شماره 53، آذر 1401، صفحه 73-87   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/sbq.2022.704256

نویسندگان

محمد بی ریا^{* 1}؛ سیده مریم موسوی²؛ سجاد سعادت³

¹کارشناس ارشد روانشناسی، گروه روانشناسی، واحد رشت، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

²استادیار روانشناسی سلامت، گروه پرستاری و مامایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

³نویسنده مسئول: دکتری روانشناسی، مرکز تحقیقات علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران .

چکیده

چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه ذهن آگاهی و بهزیستی روانشناختی با نقش میانجی تاب آوری در
افراد مبتلا به میگرن انجام شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این مطالعه
افراد مبتلا به میگرن شهر رشت در سال 1401 بودند که تعداد تقریبی آن ها 3000 نفر برآورد شده
است. در این پژوهش 216 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار های پژوهش شامل:
پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ فرم کوتاه ) - FMI-SF ( )والاچ و همکاران، 2006 (، پرسشنامه
بهزیستی روانشناختی ریف ) RSPWB ( )ریف وکیز، 1995 ( و مقیاس تاب آوری کانر دیویدسون ) - CD-RISC ( )کانر و دیویدسون، 2003 ( بوند. تحلیل داده ها با بهره گیری از نرم افزارهای SPSS و Amos
نسخه های 24 و آزمون مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. مدل پیشنهادی از برازش مطلوب
برخوردار بود. اثرات مستقیم ذهن آگاهی بر تاب آوری، ذهن آگاهی بر بهزیستی روانشناختی و تاب آوری
بر بهزیستی روانشناختی معنادار بود؛ همچنین نتایج نشان داد که تاب آوری بین ذهن آگاهی و بهزیستی
روانشناختی نقش میانجی داشت ) 05 / 0 > P (. در مجموع می توان نتیجه گرفت که تاب آوری یکی از
مکانیسم های زیربنایی رابطه بین ذهن آگاهی و بهزیستی روانشناختی در افراد مبتلا به میگرن است؛ بر
این اساس پیشنهاد می شود جهت بهبود بهزیستی روانشناختی این افراد برنامه های آموزشی و درمانی
متمرکز بر ذهن آگاهی و تاب آوری اجرا شود.
کلید واژه ها: بهزیستی روانشناختی، ذهن آگاهی، تاب آوری، میگرن

کلیدواژه‌ها

کلید واژه ها: بهزیستی روانشناختی؛ ذهن آگاهی؛ تاب آوری؛ میگرن

مراجع

منابع
خانجانی، م.، شهیدی، ش.، فتح آبادی، ج.، مظاهری، م. ع.، شکری، الف. ) 1393 (. ساختار عاملی و
ویژگی های روان سنجی فرم کوتاه ) 18 سوالی( مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف در دانشجویان
دختر و پسر. اندیشه و رفتار، 9 ( 32 ،) 27 - 36 . https://jtbcp.riau.ac.ir/article_67.html
قاسمی جوبنه، ر.، عرب زاده، م.، جلیلی نیکو، س، محمدعلی پور، ز.، و محسن زاده، ف. ) 1394 (. بررسی
روایی و پایایی نسخه فارسی فرم کوتاه پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ. مجله دانشگاه علوم پزشکی
رفسنجان، 14 ( 2 ،) 137 - 150 . http://journal.rums.ac.ir/article-1-2293-fa.html
Antonini Philippe, R., Schwab, L., & Biasutti, M. (2021). Effects of physical activity and mindfulness on resilience and depression during the first wave of COVID-19 pandemic. Frontiers in Psychology, 12, 700742. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.700742
Bajaj, B., Khoury, B., & Sengupta, S. (2022). Resilience and Stress as Mediators in the Relationship of Mindfulness and Happiness. Frontiers in Psychology, 13. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.771263
Bakhshayesh Eghbali, B., Pourramzani, A., Bahadivand Chegini, A. H., Mirniam, L., Hasanzadeh, K., & Saadat, S. (2022). Validity and Reliability of Connor-Davidson Resilience Scale in Patients with Multiple Sclerosis: A Psychometric Study in Iran. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology, 9(2), 45-50. http://ajnpp.umsha.ac.ir/article-1-404-en.html
Black, D. S., Semple, R. J., Pokhrel, P., & Grenard, J. L. (2011). Component processes of executive function—mindfulness, self-control, and working memory—and their relationships with mental and behavioral health. Mindfulness, 2, 179-185. https://doi.org/10.1007/s12671-011-0057-2
Buse, D. C., Armand, C. E., Charleston IV, L., Reed, M. L., Fanning, K. M., Adams, A. M., & Lipton, R. B. (2021). Barriers to care in episodic and chronic migraine: Results from the Chronic Migraine Epidemiology and Outcomes Study. Headache: The Journal of Head and Face Pain, 61(4), 628-641. https://doi.org/10.1111/head.14103
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety, 18(2), 76-82. https://doi.org/10.1002/da.10113
Cusinato, M., Iannattone, S., Spoto, A., Poli, M., Moretti, C., Gatta, M., & Miscioscia, M. (2020). Stress, resilience, and well-being in Italian children and their parents during the COVID-19 pandemic. International journal of environmental research and public health, 17(22), 8297. https://doi.org/10.3390/ijerph17228297
Davis, D. M., & Hayes, J. A. (2011). What are the benefits of mindfulness? A practice review of psychotherapy-related research. Psychotherapy, 48(2), 198–208. https://doi.org/10.1037/a0022062
Fletcher, D., & Sarkar, M. (2012). A grounded theory of psychological resilience in Olympic champions. Psychology of sport and exercise, 13(5), 669-678. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2012.04.007
Grabbe, L., Nguy, S. T., & Higgins, M. K. (2012). Spirituality development for homeless youth: A mindfulness meditation feasibility pilot. Journal of Child and Family Studies, 21, 925-937. https://doi.org/10.1007/s10826-011-9552-2
Hays-Grudo, J., Morris, A. S., Beasley, L., Ciciolla, L., Shreffler, K., & Croff, J. (2021). Integrating and synthesizing adversity and resilience knowledge and action: The ICARE model. American Psychologist, 76(2), 203. https://doi.org/10.1037/amp0000766
فصلنامه پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری/ 85
Henepola, G. B. (2002). Mindfulness in plain English. Buddhist Research Society.
Hülsheger, U. R., Alberts, H. J., Feinholdt, A., & Lang, J. W. (2013). Benefits of mindfulness at work: the role of mindfulness in emotion regulation, emotional exhaustion, and job satisfaction. Journal of applied psychology, 98(2), 310–325. https://doi.org/10.1037/a0031313
Jain, S., & Cohen, A. K. (2013). Behavioral adaptation among youth exposed to community violence: A longitudinal multidisciplinary study of family, peer and neighborhood-level protective factors. Prevention science, 14, 606-617. https://doi.org/10.1007/s11121-012-0344-8
Jimenez, S. S., Niles, B. L., & Park, C. L. (2010). A mindfulness model of affect regulation and depressive symptoms: Positive emotions, mood regulation expectancies, and self-acceptance as regulatory mechanisms. Personality and individual differences, 49(6), 645-650. https://doi.org/10.1016/j.paid.2010.05.041
Jimenez, S. S., Niles, B. L., & Park, C. L. (2010). A mindfulness model of affect regulation and depressive symptoms: Positive emotions, mood regulation expectancies, and self-acceptance as regulatory mechanisms. Personality and individual differences, 49(6), 645-650. https://doi.org/10.1016/j.paid.2010.05.041
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2 nd ed). New York: Guilford. https://psycnet.apa.org/record/2005-03476-000
Klussman, K., Curtin, N., Langer, J., & Nichols, A. L. (2020). Examining the effect of mindfulness on well-being: self-connection as a mediator. Journal of Pacific Rim Psychology, 14, e5. https://doi.org/10.1017/prp.2019.29
Larsson, B., Dragioti, E., Gerdle, B., & Björk, J. (2019). Positive psychological well-being predicts lower severe pain in the general population: a 2-year follow-up study of the SwePain cohort. Annals of General Psychiatry, 18, 1-11. https://doi.org/10.1186/s12991-019-0231-9
Ledford, A., Luning, C. R., Dixon, D. P., Miles, P., & Lynch, S. M. (2022). The role of mindfulness and resilience in Navy SEAL training. Military Psychology, 1-15. https://doi.org/10.1080/08995605.2022.2062973
Liu, X., Wang, Q., & Zhou, Z. (2022). The association between mindfulness and resilience among university students: a meta-analysis. Sustainability, 14(16), 10405. https://doi.org/10.3390/su141610405
Martínez-Martí, M. L., & Ruch, W. (2017). Character strengths predict resilience over and above positive affect, self-efficacy, optimism, social support, self-esteem, and life satisfaction. The Journal of Positive Psychology, 12(2), 110-119. https://doi.org/10.1080/17439760.2016.1163403
McEwen, B. S. (2016). In pursuit of resilience: stress, epigenetics, and brain plasticity. Annals of the New York Academy of Sciences, 1373(1), 56-64. https://doi.org/10.1111/nyas.13020
Pagnini, F., Cavalera, C., Rovaris, M., Mendozzi, L., Molinari, E., Phillips, D., & Langer, E. (2019). Longitudinal associations between mindfulness and well-being in people with multiple sclerosis. International Journal of Clinical and Health Psychology, 19(1), 22-30. https://doi.org/10.1016/j.ijchp.2018.11.003
Pidgeon, A. M., & Keye, M. (2014). Relationship between resilience, mindfulness, and pyschological well-being in University students. International Journal of Liberal Arts and Social Science, 2(5), 27-32. http://www.ijlass.org/data/frontImages/gallery/Vol._2_No._5/3.pdf
Richter, N., & Hunecke, M. (2021). The mindful hedonist? Relationships between well-being orientations, mindfulness and well-being experiences. Journal of Happiness Studies, 22(7), 3111-3135. https://doi.org/10.1007/s10902-021-00358-5
86 / رابطه ذهن آگاهی و بهزیستی روانشناختی با نقش میانجی تاب آوری در افراد مبتلا به میگرن…
Roemer, A., Sutton, A., Grimm, C., & Medvedev, O. N. (2021). Differential contribution of the five facets of mindfulness to well-being and psychological distress. Mindfulness, 12, 693-700. https://doi.org/10.1007/s12671-020-01535-y
Ruggeri, K., Garcia-Garzon, E., Maguire, Á., Matz, S., & Huppert, F. A. (2020). Well-being is more than happiness and life satisfaction: a multidimensional analysis of 21 countries. Health and quality of life outcomes, 18(1), 1-16. https://doi.org/10.1186/s12955-020-01423-y
Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of personality and social psychology, 69(4), 719. https://doi.org/10.1037/0022-3514.69.4.719
Steptoe, A., Deaton, A., & Stone, A. A. (2015). Subjective wellbeing, health, and ageing. The Lancet, 385(9968), 640-648. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(13)61489-0
Sullivan, A., Cousins, S., & Ridsdale, L. (2016). Psychological interventions for migraine: a systematic review. Journal of neurology, 263, 2369-2377. https://doi.org/10.1007/s00415-016-8126-z
Sünbül, Z. A., & Güneri, O. Y. (2019). The relationship between mindfulness and resilience: The mediating role of self compassion and emotion regulation in a sample of underprivileged Turkish adolescents. Personality and Individual Differences, 139, 337-342. https://doi.org/10.1016/j.paid.2018.12.009
Walach, H., Buchheld, N., Buttenmüller, V., Kleinknecht, N., & Schmidt, S. (2006). Measuring mindfulness—the Freiburg mindfulness inventory (FMI). Personality and individual differences, 40(8), 1543-1555. https://doi.org/10.1016/j.paid.2005.11.025
Wang, Y., Zheng, Z., Duan, X., Li, M., & Li, Y. (2022). The Relationship between Mindfulness and Social Adaptation among Migrant Children in China: The Sequential Mediating Effect of Self-Esteem and Resilience. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(23), 16241. https://doi.org/10.3390/ijerph192316241
Wills, T. A., & Bantum, E. O. C. (2012). Social support, self-regulation, and resilience in two populations: General-population adolescents and adult cancer survivors. Journal of Social and Clinical Psychology, 31(6), 568-592. https://doi.org/10.1521/jscp.2012.31.6.568
Yang, F. H., Tan, S. L., & Lin, Y. L. (2022). The relationships among mindfulness, self-compassion, and subjective well-being: The case of employees in an international business. Sustainability, 14(9), 5266. https://doi.org/10.3390/su14095266
Yousefi Afrashteh, M., Abbasi, M., & Abbasi, M. (2023). The relationship between meaning of life, perceived social support, spiritual well-being and pain catastrophizing with quality of life in migraine patients: j, 11(1), 1-10. https://doki.org/10.1186/s40359-023-01053-1
Zenner, C., Herrnleben-Kurz, S., & Walach, H. (2014). Mindfulness-based interventions in schools—a systematic review and meta-analysis. Frontiers in psychology, 5, 603. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2014.00603
Zhang, Q., Wang, Z., Wang, X., Liu, L., Zhang, J., & Zhou, R. (2019). The effects of different stages of mindfulness meditation training on emotion regulation. Frontiers in human neuroscience, 13, 208. https://doi.org/10.3389/fnhum.2019.00208
Zhou, Z. K., Liu, Q. Q., Niu, G. F., Sun, X. J., & Fan, C. Y. (2017). Bullying victimization and depression in Chinese children: A moderated mediation model of resilience and mindfulness. Personality and individual differences, 104, 137-142. https://doi.org/10.1016/j.paid.2016.07.040