تحلیلی بر آلودگی هوای ناشی از شهرک صنعتی رجه با استفاده از روش ماتریس (مطالعه موردی منطقه رجه بابل)

اکوسیستم های طبیعی ایران

دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 50، اسفند 1401، صفحه 96-113   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محمد معتمدی^{* 1}؛ احمد آراییان²

¹عضو هیات علمی دانشگاه

²دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد شیروان

چکیده

 امروزه بحث آلودگی ناشی از شهرک‌های صنعتی، موضوع بسیار مهمی در مطالعات زیست‌محیطی است که تأثیر بسزایی در اکوسیستم منطقه‌ای که شهرک‌های صنعتی در آنجا احداث می‌شوند، دارند. در این پژوهش تأثیر آلودگی ناشی از کارخانه‌های شهرک صنعتی رجه بابل بر هوای شهرک بررسی می‌شود و سعی می‌شود با ارائه سناریوهای مناسب به راه‌حل‌هایی برای مقابله با آن برسیم. ابتدا مطالعات مشابه داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص‌های SPI و AQI معرفی شده و محدود­ه‌های آنها و طبقه­بندی مربوطه تعیین شد. در نهایت با استفاده از مفهوم ماتریس لئوپولد سناریوهای ممکن برای به‌حداقل‌رساندن آلاینده­ها در شهرک صنعتی رجه معرفی شدند.
نتایج نشان می‌دهد که با اعمال کنترل بر کیفیت دود خروجی از کارخانه‌های صنعتی - تولیدی و گسترش فضای سبز می‌توان اثرات مخرب ذرات معلق و آلاینده‌ها را به طرز چشمگیری کاهش داد. شاخص استانداردهای آلایندگی، اطلاعات مربوط به غلظت آلاینده ازن در سطح زمین، ذرات معلق، مونوکسید کربن، دی‌اکسید گوگرد و دی‌اکسید نیتروژن را فراهم می‌کند. نتایج پرسش‌نامه نشان می‌دهد که بدترین سناریوی ممکن جابه‌جایی واحد صنعتی - تولیدی است و بهترین سناریو استفاده از پوشش گیاهی و فضای سبز در نواحی شهرک صنعتی است. سناریوی مناسب دیگر اعمال کنترل بر دود خروجی از کارخانه‌ها از طریق بهینه‌سازی مصرف سوخت و استفاده از فیلترهای مناسب است.
نتایج نشان می‌دهد که با اعمال کنترل بر کیفیت دود خروجی از کارخانجات صنعتی-تولیدی و گسترش فضای سبز می‌توان اثرات مخرب ذرت معلق و آلاینده‌ها را به طرز چشمگیری کاهش داد.شاخص استانداردهای آلایندگی ،اطلاعات مربوط به غلظت آلاینده ازن در سطح زمین، ذرات معلق، مونواکسیدکربن، دی اکسید گوگرد و دی اکسید نیتروژن را فراهم می کند. نتایج پرسشنامه نشان می‌دهد که بدترین سناریوی ممکن جابجایی واحد صنعتی-تولیدی است و بهترین سناریو استفاده از پوشش گیاهی و فضای سبز در نواحی شهرک صنعتی است. سناریوی مناسب دیگر اعمال کنترل بر دود خروجی از کارخانه‌ها از طریق بهینه‌سازی مصرف سوخت و استفاده از فیلترهای مناسب است.

کلیدواژه‌ها

شهرک صنعتی رجه؛ آلایندگی؛ شاخص آلایندگی؛ کیفیت هوا؛ ذرات معلق

مراجع