آشفته حالی مدیریت قانونگذاری در ایران

رهیافتهای نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی

مقاله 2، دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 11، شهریور 1402، صفحه 21-40   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدجواد حسینی^{* 1}؛ هادی رمضانیان فهندری²

¹گروه حقوق عمومی، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران و گروه حقوق دادرسی اداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

²گروه مدیریت، دانشکده ثبت و مدیریت قضایی ، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری، تهران، ایران

چکیده

قانونگذاری عمده فعالیت مجلس شورای اسلامی را دربر گرفته و فراوانی قوانین مصوب پارلمان نشانگر سایه افکندن این امر بر سایر وظایف مجلس است. در هر دوره تقنینی طرح‌ها و لوایح بسیاری در مجلس واصل و تعداد زیادی از آن‌ها تصویب می‌گردد و برای اجرایی شدن این قوانین، مقررات متعددی توسط دولت وضع می‌شود و در کنار آن سایر نهادهای حکومتی نیز مصوبات لازم‌الاجرایی دارند که درمجموع سبب تورم قوانین شده و سردرگمی مجریان و تابعان و عدم اجرای صحیح آن‌ها را به دنبال داشته است. تدقیق در رویه قانونگذاری نشان دهنده فقدان مدیریت صحیح و کارآمد فرآیند قانونگذاری است و نبود مدیریت سبب گردیده تا هرساله قوانین بسیاری بر مجموع قوانین کشور اضافه گردد. در این نوشتار به شیوه توصیفی_تحلیلی چالشهای پیش رو برای مدیریت صحیح قانونگذاری به تصویر کشیده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که برای مدیریت صحیح قانونگذاری ابتدا باید به نیازسنجی تقنینی پرداخت، پیشینه‌نگری نمود که قوانین قبلی و یا اصلاح آن‌ها تا چه میزان پاسخگوی نیازهای جدید خواهند بود و با آینده‌نگری اقدام به تصویب قوانین جدید و نسخ قوانین پیشین متضاد و متروکه نمود. امری که مستلزم مدیریت صحیح و کارآمد فرآیند قانونگذاری است.

کلیدواژه‌ها

آینده نگری قوانین؛ تورم قوانین؛ مدیریت قانونگذاری؛ مجلس شورای اسلامی؛ تدوین و تنقیح قوانین و مقررات

مراجع