ارتباط معادباوری و معنای زندگی در سنت پیامبر اسلام(ص)

نشریه پژوهشنامه معارف اهل بیت علیه السلام

دوره 2، شماره 3، خرداد 1402، صفحه 88-106   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

اکرم خلیلی نوش آبادی^*

استادیار گروه معارف اسلامی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

مسئله‌ی «معنای زندگی» اگر چه مسئله‌‌ی جدید بشر نیست، اما در عصر حاضر در محافل علمی از آن رونمایی شده و به موضوع پرجاذبه‌ای برای کتابها و مقالات تبدیل شده است؛ موضوعی که هرچند منحصر به نحله‌ی خاصی نیست و همه اندیشمندان بدان بذل توجه دارند، اما در این بین، فیلسوفان دین و متلکمان جدید به نحو پیگیرانه و مجدانه‌ای آن را می-کاوند. علاوه بر دو رویکرد مذکور، روان‌شناسان، متألهین، شعرا، عرفا، قرآن‌پژوهان، محدثین و ... نیز بر اساس تخصص خود و به جهت وجود سلایق و علایق مختلف پاسخ‌های متنوعی را برای مسئله حاضر تدارک دیده‌اند. در پژوهش حاضر رویکرد دینی لحاظ شده و پژوهش‌گر از زاویه روایات پیامبر اسلام(ص) به عنوان اسوه‌ی حسنه و مورد تأکید قرآن، به این مسئله ورود کرده‌است. اینکه در بیانات رسول گرامی اسلام(ص)چه عناصری زندگی را معنادار ساخته و از سویی عنصر معادباوری چه ارتباطی با معناداری زندگی دارد دو سوال مهم این پژوهش است. در همین راستا به شیوه کتابخانه‌ای عناصر معنابخش به زندگی جمع‌آوری و بررسی شده و در ادامه به نحو خاص نقش معادباوری در معنادار ساختن زندگی انسان مورد تحلیل قرار می‌گیرد. بررسی و تحلیل روایات مرتبط نشان می‌دهد، اساسا زندگی دنیا مستقل از حیات اخروی معنا و ارزش ذاتی ندارد، بلکه زندگی‌ای معنادار است که ایمان حقیقی و وفادارانه به معاد بر آن سایه انداخته‌است و به تعبیری، جهت‌گیری اخروی است که حیات دنیا را واجد ارزش زیستن نموده و سعادتمندی جاودانه را نوید می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

معنای زندگی؛ پیامبر اسلام؛ اسوه حسنه؛ سعادتمندی

مراجع